Νέα Ελληνικά Λυκείου/Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία: Πρόθεση του συγγραφέα (προθετικότητα)

Του Άρη Ιωαννίδη

Στο νέο μοντέλο εξέτασης του μαθήματος της «Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας» περίοπτη θέση κατέχει ο εντοπισμός της πρόθεσης/σκοπού/στόχου του συγγραφέα του κειμένου και εν συνεχεία η τεκμηρίωση της απάντησης από τον μαθητή/τρια.

Λέγοντας «προθετικότητα /πρόθεση του συγγραφέα» ουσιαστικά αναφερόμαστε στις επικοινωνιακές – κατά κύριο λόγο – προθέσεις του, κάτι το οποίο διαμορφώνεται ανάλογα με το ιδιαίτερο μήνυμα που ο ίδιος θέλει να περάσει στον αναγνώστη/τρια . 

Συγκεκριμένα, ο συντάκτης ενός κειμένου μπορεί να έχει ως στόχο/πρόθεση:

  • Να ενημερώσει,
  • Να πληροφορήσει,
  • Να πείσει,
  • Να αποδείξει,
  • Να διαφωτίσει,
  • Να προβληματίσει,
  • Να τέρψει,
  • Να καταγγείλει,
  • Να εξηγήσει,
  • Να αποσαφηνίσει/προσδιορίσει με σαφήνεια το περιεχόμενο κάποιου όρου…

Σε μια ενδεχόμενη ερώτηση, λοιπόν,  που θα αφορά την πρόθεση του συντάκτη ενός κειμένου, εκτός από την ίδια την πρόθεση που οφείλουμε να αναφέρουμε, μπορούμε να επεκταθούμε στο θέμα και το είδος του κειμένου, στο κοινό που απευθύνεται, αλλά και στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της γλώσσας (γλωσσικές επιλογές – εκφραστικά μέσα) αλλά και του περιεχομένου του κειμένου. Επίσης, υπάρχουν και κάποιες άλλες σημαντικές παράμετροι που ενδέχεται να βοηθήσουν στον εντοπισμό της πρόθεσης του συγγραφέα του κειμένου, όπως η επικοινωνιακή περίσταση, η οργάνωση λόγου και το ύφος του κειμένου.

Ενδεικτική ερώτηση: Ποια νομίζετε ότι είναι η πρόθεση του συγγραφέα στη συγκεκριμένη παράγραφο του κειμένου; Πώς ο τρόπος με τον οποίο επέλεξε να αναπτύξει την παράγραφο υπηρετεί την πρόθεση αυτή; (ΙΕΠ)

Παρατηρούμε πως η ερώτηση που αφορά την πρόθεση του συγγραφέα, αφορά άμεσα και τον τρόπο/τρόπους ανάπτυξης της εν λόγω παραγράφου (τρόπος οργάνωσης παραγράφου). Πρόθεση, λοιπόν, και τρόπος ανάπτυξης αποτελούν πλέον ένα δυναμικό δίδυμο που κατέχουν περίοπτη θέση στις ερωτήσεις του ΙΕΠ. Ερώτηση που θα αφορά μόνο τον εντοπισμό του τρόπου ανάπτυξης της παραγράφου, μάλλον δείχνει να ανήκει στο παρελθόν, χωρίς βέβαια να αποκλείουμε τίποτα. 

Άρης Ιωαννίδης*
Φιλόλογος

Επισήμανση: Προσαρμόστε το εκπαιδευτικό υλικό στα δεδομένα του εκάστοτε μοντέλου εξέτασης – Το εκπαιδευτικό υλικό διατίθεται στο διαδίκτυο αποκλειστικά από το schooltime.gr

Διαβάστε ακόμα:

Νεοελληνική Γλώσσα Λυκείου: Ερμηνευτικό σχόλιο λογοτεχνίας, ερώτημα/θέμα και ερμηνεία λογοτεχνικού κειμένου

Νεοελληνική Γλώσσα Λυκείου: Οι κειμενικοί δείκτες

Νεοελληνική Γλώσσα Λυκείου: Εκφραστικά μέσα – Γλωσσικές επιλογές

Προτεινόμενα κριτήρια αξιολόγησης για τη Νεοελληνική Γλώσσα – Λογοτεχνία

Πανελλαδικές: Οδηγός συγκεντρωτικής επανάληψης στη Νεοελληνική Γλώσσα – Λογοτεχνία

Εκπαιδευτικό υλικό για τα Νέα Ελληνικά/Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία – Έκθεση Λυκείου

1. Νέα ελληνικά Α’ Λυκείου, 2. Νέα ελληνικά Β’ Λυκείου, 3. Νέα ελληνικά Γ’ Λυκείου, 4. Υποστηρικτικό υλικό, 5. Σχεδιαγράμματα, 6. Γραμματική-Συντακτικό

Δείτε τις τελευταίες ειδήσεις στο Newsroom schooltime.gr – Βρείτε μας στο Google News

Ακολουθήστε την επίσημη σελίδα μας στο facebook schooltime για να βλέπετε τις σημαντικότερες ειδήσεις στη ροή του schooltime.gr

Ακολουθήστε μας στο facebook