Νέα Ελληνικά Λυκείου/Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία, Παραγωγή Κειμένου: Τρόποι μετάβασης από ζητούμενο σε ζητούμενο
1. Με μεταβατικές λέξεις- φράσεις
Αναλυτικότερα:
- Για αίτια: Όταν ξεκινάμε τους παράγοντες που διαμορφώνουν – ενισχύουν το θέμα μας:
Στη διαμόρφωση του (παράγοντα – φαινομένου κλπ) σημαντικότατο ρόλο διαδραματίζει… —Τα βαθύτερα αίτια (του φαινομένου της κοινωνικής αυτής μάστιγας κλπ) πρέπει αναζητηθούν… —Το φαινόμενο συνδέεται άμεσα… —Το πρόβλημα αυτό ανάγεται σε πολλά και σύνθετα αίτια… —Το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης στη διαμόρφωση του …/της… αναλογεί… — Κατά πρώτο λόγο για το φαινόμενο ευθύνεται… —Πρωταρχική αιτία του, της ….αποτελεί… —Την πρώτη ευθύνη για το(ν), τη(ν)… έχει— Η βασικότερη αιτία του φαινομένου είναι…
- Για συνέπειες – αποτελέσματα: Όταν ξεκινάμε τις συνέπειες- επιπτώσεις:
Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα… —Ανυπολόγιστες είναι όμως οι επιπτώσεις… — Στις (θετικές ή αρνητικές) επιδράσεις συγκαταλέγονται… —Ένα άλλο σύμπτωμα., όχι αμελητέο, είναι και τούτο… — Βασική συνέπεια όλων αυτών… — Άμεσο αποτέλεσμα όσων έχουν λεχθεί είναι… —Απόρροια όσων έχουν αναφερθεί είναι… Απότοκος όσων έχουν αναφερθεί είναι… —Αν θελήσει κάνεις να επισημάνει τα αποτελέσματα του/της/θα…. —Τα βραχυπρόθεσμα/μακροπρόθεσμα /μεσοπρόθεσμα αποτελέσματα είναι… —Βασική συνέπεια όλων αυτών είναι…— Πρωταρχικό αποτέλεσμα αυτών είναι—- Επόμενο λοιπόν, είναι— Εξαιτίας, λοιπόν, όλων αυτών— Έτσι λοιπόν, επομένως, κατά συνέπεια…
- Για τρόπους αντιμετώπισης – δεοντολογίας –προϋποθέσεις: Όταν ξεκινάμε τους τρόπους αντιμετώπισης ή τη δεοντολογία:
Για να αρθεί το φαινόμενο χρειάζεται πρώτα – πρώτα… — Πρωταρχικό τρόπο αντιμετώπισης του /της… αποτελεί… —Την πρώτη ευθύνη για την άρση τον φαινομένου φέρει… που οφείλει… —Είναι επιτακτική ανάγκη λοιπόν… —Ο βασικότερος τρόπος επίλυσης του προβλήματος είναι.. —.Οφείλει λοιπόν ο/η… —Μπορεί όμως να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο, αν… —Τη λύση στο πρόβλημα θα δώσει… — Αυτό που θα αποτελούσε βασικό τρόπο ίασης του προβλήματος είναι… —Καταρχάς η ίαση του προβλήματος βρίσκεται.. —Το φαινόμενο θα αντιμετωπιστεί ριζικά, αν… —Επιτακτική προβάλει η ανάγκη της άμεσης δραστηριοποίησης…—Αποφασιστικής σημασίας κρίνεται η συμβολή…
- Προσθήκη: Όταν συνδέουμε όμοιους όρους (παράγοντες, συνέπειες κ.λπ.):
Εκτός από αυτό…— Αξίζει ακόμη, να τονιστεί ότι…— Οφείλουμε ακόμη, να επισημάνουμε ότι…—Χρειάζεται επίσης, να σημειωθεί ότι… —Επίσης… —Παράλληλα… —Ακόμη… —Επιπλέον… —Επιπροσθέτως… —Εκτός από αυτό… —Δεν πρέπει να λησμονούμε ακόμη ότι… —Χρειάζεται επίσης να σημειωθεί… —Αξίζει, επιπλέον, να αναφερθούμε… —Σε συνάρτηση με τα προηγούμενα… — Άμεσα συνυφασμένο με τα προηγούμενα… —Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται…— Τέλος…
- Στην αρχή της παραγράφου γενικά:
Είναι γεγονός ότι… —Είναι φανερό ότι—…. Χωρίς αμφιβολία… —Αναντίρρητα… —Είναι αναμφισβήτητο το ότι… —Αξίζει ακόμη να τονιστεί ότι… —Αναμφίβολα… —Παράλληλα….
- Για χρονική σύνδεση:
Ταυτόχρονα… —Συγχρόνως… —Αρχικά.. —.Ύστερα… —Στη συνέχεια… —Ενώ… —Κατά τη διάρκεια…
- Για αντίθεση – εναντίωση
Και όμως… — Εντούτοις… — Απεναντίας… — Σε αντίθεση… —Αντίθετα… —Από την άλλη πλευρά… —Σε πλήρη αντιδιαστολή… —Ως αντίλογος… —Πολλοί είναι εκείνοι που δε… — Αν στραφούμε τώρα σε αντίθετη πορεία… —Στον αντίποδα βρίσκεται…
- Για επεξήγηση – διευκρίνιση
Προκειμένου να καταστούν σαφέστερα όσα προαναφέρθηκαν… —Με άλλα λόγια… —Συγκεκριμένα… —Ειδικότερα…
- Για έμφαση
Ιδιαίτερα σημαντικό θεωρείται… —Αξίζει να τονιστεί… —Εκείνο που προέχει… —Πάνω απ’ όλα όμως… —Ξεχωριστός λόγος, όμως, πρέπει να γίνει… — Εκείνο που έχει ιδιαίτερη σημασία… —Εξαιρετική σπουδαιότητα όμως αποκτά….—Είναι περιττό να τονιστεί… —Είναι γνωστό ότι… —Δεν υπάρχει αμφιβολία… —Είναι κοινός τόπος… —Είναι γεγονός ότι… — Είναι σαφές ότι…— Αποτελεί πραγματικότητα το γεγονός ότι… — Κατά κοινή ομολογία… —Υποστηρίζεται συχνά ότι… —Λέγεται συχνά ότι… —Ειδικότερα… —Πράγματι… —Πιο συγκεκριμένα… —Αναλυτικότερα… — Γι’ αυτό λοιπόν… —Με άλλα λόγια… —Φυσικά…Βέβαια… —Αναντίρρητα… —Αρχικά… — Στην περίπτωση αυτή… — Αυτό ισχύει στο μέτρο που… —Είναι αλήθεια ότι… — Με αφετηρία τη (θέση – άποψη) αυτή… — Κατά συνέπεια είναι ανάγκη… — Σε μια τέτοια περίπτωση… —Στο πλαίσιο αυτό κατανοούμε… — Με δεδομένα τα παραπάνω δεν εκπλήσσει το γεγονός ότι… —Αυτό είναι ευνόητο, αφού… —Είναι χρήσιμο να τονιστεί επίσης ότι… —Είναι φανερό ότι…
- Για έναρξη της πρότασης κατακλείδα
Αβίαστα, λοιπόν, συνάγεται το συμπέρασμα.. —Συνοψίζοντας μπορούμε να επισημάνουμε… —Γίνεται, επομένως, εύκολα, αντιληπτό… —Εύκολα, λοιπόν, μπορεί κανείς να συμπεράνει… — Από τη μέχρι τώρα αποδεικτική διαδικασία γίνεται φανερό… —Εύκολα, λοιπόν, οδηγούμαστε στο συμπέρασμα…
- Συνώνυμα του «πρέπει»:
Επιβάλλεται να… —καλό θα ήταν να…είναι ανάγκη / κρίνεται απαραίτητο / απαιτείται / αρμόζει … —οφείλει να… —είναι επιβεβλημένο… —χρειάζεται… — είναι απαραίτητο… —αποτελεί αναγκαιότητα… —χρέος/ καθήκον/ στόχος μας είναι… — καλό/ χρήσιμο θα ήταν… καθίσταται/κρίνεται αναγκαίο… —προβάλλει ως αναγκαιότητα το αίτημα… —ευθύνη όλων αποτελεί… —το μόνο ορατό μέσο διεξόδου… —αρκεί να… —είναι επιτακτική ανάγκη λοιπόν… —αίτημα των καιρών είναι… —ευχής έργο θα ήταν…
2. Με τη χρήση ερώτησης
Παράδειγμα όπου η θεματική πρόταση ταυτίζεται με την ερώτηση:
….(Αποτέλεσμα: ) πληθωρισμός στην κυκλοφορία επιστημόνων, ανεργία στις κατηγορίες των υπαλλήλων του κολάρου, πληγωμένες από την αδράνεια της κοινωνικής συνείδησης, εξέγερση αδικούμενων….
Πού και πότε θα απορροφηθούν οι φιλόλογοι και οι νομικοί, οι θεολόγοι και οι φυσικοί, οι αρχιτέκτονες και οι τοπογράφοι μας που κατά εκατοντάδες ρίχνονται στην αγορά εργασίας αναζητώντας τύχη; Οι περισσότεροι από τους νέους αυτούς εγκατέλειψαν τα χωριά και την πρωτογενή παραγωγική διαδικασία των πατέρων τους, προσπέρασαν την περιοχή της δευτερογενούς οικονομίας.
Ε. Παπανούτσος
3. Με την κατάλληλη αξιοποίηση της πρότασης-κατακλείδας
Παράδειγμα:
Ήταν ένας καιρός όπου ο σεβασμός αξιωνόταν με το έτσι θέλω, από εκείνον που τύχαινε να έχει ένα χρονικό μόνο προβάδισμα. Ο κόσμος γνώρισε πρεσβύτερους ανάξιους που απαιτούσαν το σεβασμό και μόνο γιατί έτσι τους συνέφερε και γιατί είχαν την εξουσία να τον επιβάλουν. Ο καιρός αυτός, ας το πάρουμε απόφαση, έχει περάσει.
Πάει ο καιρός όπου ένα επιτήδειο μηδενικό απαιτούσε το σεβασμό επειδή κατόρθωσε να σκαρφαλώσει σε μια καθέδρα…
Α. Τερζάκης
4. Με επανάληψη μιας ή περισσότερων λέξεων-κλειδιών
Από την προηγούμενη παράγραφο επαναλαμβάνονται μία ή περισσότερες λέξεις (κλειδιά).
Παράδειγμα:
…Λέγοντας πρότυπα εννοούμε μια σχηματοποιημένη εικόνα μιας σειράς από αξίες αρμονικά συνδυασμένες μεταξύ τους, που εκφράζουν επιδιωκόμενους από έναν άνθρωπο στόχους. Σε κάθε κοινωνία άλλοτε άτυπα και άλλοτε συστηματικά προβάλλονται διάφορα πρότυπα…
Γίνεται σαφές ότι η αποδοχή προτύπων από τους νέους ανταποκρίνεται στην ανάγκη τους να οριοθετήσουν στόχους ζωής και να δώσουν διεξόδους στους προβληματισμούς τους…
Δ. Φαρμάκης
Από το βιβλίο της Χαράς Ανδρονίδη και των Εκδόσεων schooltime.gr «Έκφραση – Έκθεση Γ’ Λυκείου: Θεωρία & Διαγράμματα Θεμάτων»
Επισήμανση: Προσαρμόστε το εκπαιδευτικό υλικό στα δεδομένα του εκάστοτε μοντέλου εξέτασης – Το εκπαιδευτικό υλικό διατίθεται στο διαδίκτυο αποκλειστικά από το schooltime.gr
Διαβάστε ακόμα:
Νεοελληνική Γλώσσα Λυκείου: Οι κειμενικοί δείκτες
Νεοελληνική Γλώσσα Λυκείου: Εκφραστικά μέσα – Γλωσσικές επιλογές
Προτεινόμενα κριτήρια αξιολόγησης για τη Νεοελληνική Γλώσσα – Λογοτεχνία
Πανελλαδικές: Οδηγός συγκεντρωτικής επανάληψης στη Νεοελληνική Γλώσσα – Λογοτεχνία
Εκπαιδευτικό υλικό για τα Νέα Ελληνικά/Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία – Έκθεση Λυκείου
- Ο Πρόλογος, το Κύριο Θέμα και ο Επίλογος στην Έκθεση: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε
- Χρήσιμο εκπαιδευτικό υλικό για την περίληψη γραπτού λόγου
1. Νέα ελληνικά Α’ Λυκείου, 2. Νέα ελληνικά Β’ Λυκείου, 3. Νέα ελληνικά Γ’ Λυκείου, 4. Υποστηρικτικό υλικό, 5. Σχεδιαγράμματα, 6. Γραμματική-Συντακτικό
Δείτε τις τελευταίες ειδήσεις στο Newsroom schooltime.gr – Βρείτε μας στο Google News
