Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Γ’ Γυμνασίου – Διαγώνισμα 1η Ενότητα
Κείμενο
Η Ελένη και η καταστροφή της Τροίας
Ο Ηρόδοτος, προσπαθώντας να ερμηνεύσει την αντιπαλότητα Ασίας και Ευρώπης που οδήγησε στους Περσικούς πολέμους, αναφέρει την εκδοχή ότι αυτή ξεκίνησε από αρπαγές γυναικών. Ο Πάρης οδήγησε την Ελένη στην Τροία βέβαιος πως δεν επρόκειτο να τιμωρηθεί εξαιτίας της παλαιότερης αρπαγής της Μήδειας από τους Έλληνες. Όταν αυτοί απαίτησαν την επιστροφή της, σύμφωνα με την εκδοχή Αιγύπτιων ιερέων που παρατίθεται στο δεύτερο βιβλίο της Ἱστορίης, οι Τρώες ισχυρίστηκαν ότι δε βρισκόταν στα χέρια τους, και επακολούθησε ο Τρωικός πόλεμος. Η καταστροφή της Τροίας παρουσιάζεται από τον ιστορικό ως θεϊκή βούληση, καθώς το θεῖον θέλησε να καταστήσει φανερό ότι τα σοβαρά αμαρτήματα (όπως η αγνωμοσύνη του Πάρη προς τον Μενέλαο που τον φιλοξενούσε) επισύρουν ολέθριες συνέπειες για αυτούς που τα διαπράττουν.
Εἰ ἐν Ἰλίῳ Ἑλένη ἦν, ἀπέδοντο ἂν αὐτὴν τοῖς Ἕλλησιν οἱ Τρῶες, ἑκόντος γε ἢ ἄκοντος Ἀλεξάνδρου. Οὐ γὰρ δὴ οὕτω γε φρενοβλαβὴς ἦν ὁ Πρίαμος οὐδὲ οἱ ἄλλοι Τρῶες, ὥστε τοῖς σφετέροις σώμασι καὶ τοῖς τέκνοις καὶ τῇ πόλει κινδυνεύειν ἐβούλοντο, ὅπως Ἀλέξανδρος Ἑλένῃ συνοικῇ. Εἰ δέ τοι καὶ ἐν τοῖς πρώτοις χρόνοις ταῦτα ἐγίγνωσκον, ἐπεὶ πολλοὶ μὲν τῶν ἄλλων Τρώων, μάλιστα δὲ οἱ αὑτοῦ υἱεῖς, ὁπότε συμμίσγοιεν τοῖς Ἕλλησιν, ἀπώλλυντο, Πρίαμος, εἰ καὶ αὐτὸς Ἑλένῃ συνῴκει, ἀπέδωκεν ἂν αὐτὴν Μενελάῳ, ἵνα αὐτὸς καὶ οἱ ὑπήκοοι αὐτοῦ ἀπαλλαγεῖεν τῶν παρόντων κακῶν. Ἀλλ’ οὐ γὰρ εἶχον Ἑλένην ἀποδοῦναι οὐδὲ λέγουσιν αὐτοῖς τὴν ἀλήθειαν ἐπίστευον οἱ Ἕλληνες, ὡς μὲν ἐγὼ γνώμην ἀποφαίνομαι, τοῦ δαιμονίου παρασκευάζοντος ὅπως πανωλεθρίᾳ ἀπολόμενοι καταφανὲς τοῦτο τοῖς ἀνθρώποις ποιήσωσι, ὡς τῶν μεγάλων ἀδικημάτων μεγάλαι εἰσὶ καὶ αἱ τιμωρίαι παρὰ τῶν θεῶν.
Ἡρόδοτος, Ἱστορίη 2.120 (διασκευή)
Ερωτήσεις
1) Πώς τεκμηριώνει ο Ηρόδοτος την άποψη ότι η Ελένη δε βρισκόταν στην Τροία;
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
(Μονάδες 2)
2) Πού αποδίδει ο Ηρόδοτος την αδυναμία των Τρώων να πείσουν τους Έλληνες ότι η Ελένη δε βρισκόταν στα χέρια τους;
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
(Μονάδες 2)
3) Να σχηματίσετε ουσιαστικά ή επίθετα της α.ε. χρησιμοποιώντας τα παρακάτω συνθετικά μέρη:
σύν + ἔχω ” (ουσ.) ___________________
ὑπέρ + μέγεθος ” (επίθ.) ___________________
λόχος + ἄγω ” (ουσ.) ___________________
ναῦς + ἄρχω ” (ουσ.) ___________________
ἐπί + οὐρανός ” (επίθ.) ___________________
βαρύς + θυμός ” (επίθ.) ___________________
ἴσος + βάρος ” (επίθ.) ___________________
ἄξιος + θαυμάζω ” (επίθ.) ___________________
διά + γράφω ” (ουσ.) ___________________
(Μονάδες 4,5)
4) Να βρείτε με ποιες λέξεις του κειμένου συγγενεύουν ετυμολογικά οι λέξεις της νέας Ελληνικής Γλώσσας.
Νέα Ελληνικά Λέξη Κειμένου
ανταποδοτικός →
απώλεια →
γνωστός →
ακατοίκητος →
χειρόφρενο →
πραγματογνωμοσύνη →
(Μονάδες 3,5)
5) Βάλε ο ή ω στο συγκριτικό βαθμό των επιθέτων παίρνοντας υπόψη αν προηγείται μακρά ή βραχεία συλλαβή:
δικαι_τερος ξηρ_τερος
σοφ_τερος πονηρ_τερος
ἀξι_τερος τιμι_τερος
σεμν_τερος χρησιμ_τερος
(Μονάδες 4)
6) Να σχηματίσετε τον συγκριτικό και τον υπερθετικό βαθμό των παρακάτω επιθέτων.
ΘΕΤΙΚΟΣ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΣ ΥΠΕΡΘΕΤΙΚΟΣ
ὁ εὐπειθής ………………………… …………………………
ὁ ὡραῖος ………………………… …………………………
ἡ νέα ………………………… …………………………
τό ταχύ ………………………… …………………………
ὁ ὑψηλός ………………………… …………………………
τό ἔνδοξον ………………………… …………………………
ὁ εὐδαίμων ………………………… …………………………
ἡ φοβερά ………………………… …………………………
(Μονάδες 4)
Ανέλιξις
Φιλολογικό Φροντιστήριο
Κουμουνδούρου 2, 2ος όροφος, Τ.Κ. 43100, Καρδίτσα
Τηλ.: 2441021270
Επισήμανση: Προσαρμόστε το εκπαιδευτικό υλικό στα δεδομένα του εκάστοτε μοντέλου εξέτασης – Το εκπαιδευτικό υλικό διατίθεται στο διαδίκτυο από το schooltime.gr
Δείτε τις τελευταίες ειδήσεις στο Newsroom schooltime.gr – Βρείτε μας στο Google News