Λέξεις που διχάζουν… ορθογραφικά: «Δωσίλογος ή δοσίλογος;»
Ακόμη μια λέξη που πραγματικά διχάζει όχι μόνο ορθογραφικά, αλλά και πολιτικά, καθώς πολλοί είναι – μάλλον – αυτοί που δικαιολογημένα θα μπορούσαν να φέρουν τη «στάμπα» του δω(ο)σίλογου στη σύγχρονη ιστορία μας και οι οποίοι ευθύνονται για την όλη κατάσταση που βιώνουμε.
Τι σημαίνει λοιπόν;
Ο δο(ω)σίλογος -η -ο είναι αυτός που είναι υποχρεωμένος να δώσει λόγο για τις πράξεις του, o υπόλογος,
αυτός που από τον νόμο υποχρεώνεται να λογοδοτήσει
μετά το τέλος της θητείας του,
εκείνος
που διαχειρίζεται εν όλω ή εν μέρει ξένη περιουσία
και υποχρεώνεται να δώσει απολογισμό.
Ο χαρακτηρισμός αποδόθηκε στους συνεργάτες των Γερμανών και των συμμάχων τους στο Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο. Γράφεται με ω, καθώς προέρχεται από το “δώσω” + “λόγο” (δωσίλογος) και χαρακτηρίζει αυτόν που πρόκειται να δώσει λόγο για τις πράξεις του [λογ. δωσι- θέμα του αρχαίου ρήματος δίδωμι, πρβλ δωσίδικος (+ – λόγος κατά το υπόλογος με βάση τη λαϊκή φράση «δίνω λόγο, λογοδοτώ»].
Η γραφή δοσίλογος οφείλεται πιθανόν σε επίδραση της γραφής δοσολογία (δόση). Παρόλα αυτά τη χρήση της συγκεκριμένης γραφής τη συναντάμε αρκετά συχνά.
Άρης Ιωαννίδης*
Φιλόλογος