Δε θα σας φαινόταν κάπως περίεργο αν συναντούσατε ρήματα με κατάληξη σε –οι, αντί της συνηθισμένης –ει; Το μυαλό κάποιων ίσως ταξίδευε στη μακρινή ευκτική της αρχαίας ελληνικής. Άλλοι ίσως – πιο πρακτικά μυαλά – θεωρούσαν ότι αλίευσαν ένα τερατώδες τυπογραφικό λάθος.
Η αλήθεια όμως είναι ότι τίποτε από τα παραπάνω δεν ισχύει. Απλώς οι συγκεκριμένοι τύποι ανήκουν σε μια ιδιαίτερη θα λέγαμε κατηγορία ρημάτων που διατήρησαν τις καταλήξεις τους από την αρχαία ελληνική γλώσσα, καθώς πρόκειται για συνηρημένα ρήματα σε –όω. Ως γνωστόν, τα συνηρημένα ρήματα της αρχαίας ελληνικής ανήκαν σε τρεις τάξεις: τα σε –άω (τιμάω-τιμῶ), τα σε –έω (ποιέω-ποιῶ), και τα σε –όω (δηλόω-δηλῶ). Τα ρήματα αυτά δεν έχουν υποστεί ιδιαίτερες αλλαγές έως και σήμερα. Εντάχθηκαν, λοιπόν, στο νεοελληνικό κλιτικό σύστημα, διατηρώντας την αρχαιοελληνική τους κλίση.
Επομένως:
πληρώ
πληροίς (και όχι πληρείς)
πληροί (και όχι πληρεί)
πληρούμε
πληροίτε (και όχι πληρείτε)
πληρούν
Όπως ακριβώς κλίνεται το πληρώ, κλίνονται και τα ρήματα διαβιώ, αξιώ, απαξιώ και βεβαιώ.
Βέβαια, δεν είναι και ιδιαίτερα πολλά τα ρήματα της τρίτης τάξης σε –όω.
Από την άλλη, υπάρχουν και οι περιπτώσεις που τα ρήματα έχουν υποστεί αλλαγές και έχουν ενταχθεί ομαλότερα, θα λέγαμε, στο νεοελληνικό κλιτικό σύστημα, όπως για παράδειγμα στην περίπτωση του δηλόω, -ώ που έχει γίνει δηλώνω.
Άρης Ιωαννίδης*
Φιλόλογος
Δείτε τις τελευταίες ειδήσεις στο Newsroom schooltime.gr – Βρείτε μας στο Google News
