Μεγάλη συζήτηση: καινούργιος ή καινούριος; Κατά την ταπεινή μου άποψη και οι δύο τύποι έχουν τους λόγους τους ώστε να θεωρούνται «ορθοί». Άλλωστε, η ίδια η γλώσσα αποτελεί ένα είδος κοινωνικού φίλτρου. Ίσως – αν το ψάξουμε σε πολύ βάθος – δεν υπάρχει σωστό ή λάθος στη γλώσσα, αλλά απλώς αποδεκτοί και μη αποδεκτοί τύποι από τους ίδιους τους χρήστες της. Κι αυτό βέβαια εξαρτάται από ποικίλους παράγοντες.
Οι δύο τρόποι γραφής, λοιπόν, αυτής της λέξης δεν είναι τόσο εύκολο να διακριθούν, καθώς η διαφορά έγκειται στο ‘γ’, το οποίο ακούγεται και στις δύο περιπτώσεις [kenurjos]. Βέβαια, στη μία περίπτωση γράφεται , ενώ στην άλλη όχι.
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν την περιήγησή μας.
Γ. Μπαμπινιώτης: Η λέξη προέρχεται από το καινουργής (καινός + έργο) της αρχαίας ελληνικής· αυτή ακριβώς η ετυμολογία υποστηρίζει τη γραφή με ‘γ’ [ ΕΤΥΜ. Μτγν. < καινουργός (πβ. ίσος – ίσιος) < καινουργής (με μεταπλασμό) < (καινουργώ (-έω) « ααναδημιουργώ, ξεκινώ κάτι νέο» < καινός + εργώ < έργον. Η γρ. καινούριος δεν δικαιολογείται ετυμολογικώς).
Στη θέση αυτή κάποιος θα μπορούσε να αντιπροτείνει ότι υπάρχουν και άλλες λέξεις της νέας ελληνικής που προφέρονται με ‘γ’, καθώς το ‘ι’ προφέρεται ουσιαστικά ως ημίφωνο κι όχι ως φωνήεν. Για τον παραπάνω ίσως λόγο το λεξικό Τριανταφυλλίδη προτείνει τη γραφή χωρίς ‘γ’.
Το λεξικό του Κριαρά υποστηρίζει τη γραφή με ‘γ’, λόγω ετυμολογίας της λέξης.
Μείζον ελληνικό Λεξικό – Τεγόπουλος – Φυτράκης: καινούργιος [<μτγν. Καινούργιος < καινουργής]
Lexigram: Λέξη: καινούργιο (Κλιτικό Νέας), Ετυμολογία: [<μτγν. καινούργιος < καινουργός < καινουργής < καινός + ἔργον]
Κάποιοι μάλιστα διακωμωδώντας την όλη κατάσταση υποστηρίζουν πως αν γράψουμε «καινούριο» ίσως εννοούμε καινό – έριον, δηλαδή νέο μαλλί (έριον : το μαλλί του προβάτου) ή και καινή – νέα ουρά!
Τα συμπεράσματα δικά σας…
Άρης Ιωαννίδης*
Φιλόλογος
Διαβάστε ακόμα:
- Πρωτοχρονιά – Τα ημερολόγια του κόσμου
- Το νόημα της ανταλλαγής δώρων!
- Τα έθιμα των Χριστουγέννων στην Ελλάδα και 14 ευρωπαϊκές χώρες
- Η «Μοναξιά» των Χριστουγέννων: Πώς θα την αντιμετωπίσετε…
- Άγιος Βασίλειος: από τον Πόντο στην Αμερική
- Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης: «Τα Χριστούγεννα του Τεμπέλη»
- Η επιβίωση αρχαίων ελληνικών εθίμων στα Χριστουγεννιάτικα έθιμα
- Τι πραγματικά επιθυμούν τα παιδιά τις περιόδους των γιορτών;
Δείτε τις τελευταίες ειδήσεις στο Newsroom schooltime.gr – Βρείτε μας στο Google News
