Νέα Ελληνικά Λυκείου/Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία: Περίληψη – Τεχνικές πύκνωσης
Ας σημειωθεί ότι στο περιληπτικό κείμενο συνδράμει και η εφαρμογή χαρακτηριστικών μορφών πύκνωσης λόγου, όπως:
- αντικαθιστούμε τις δευτερεύουσες προτάσεις με μετοχές,
π.χ. Επειδή το κράτος θέσπισε αυστηρούς νόμους… -> θεσπίζοντας το κράτος αυστηρούς νόμους…
- αποφεύγουμε τις ερωτηματικές προτάσεις (ευθείες ή πλάγιες) και προτιμούμε προτάσεις κρίσης,
π.χ. Μήπως είναι απαράδεκτο, αναρωτιέται κάποιος, το να μένουμε παθητικοί δέκτες με όσα συμβαίνουν ->Είναι απαράδεκτο να μένουμε απαθείς με όσα συμβαίνουν
- αντικαθιστούμε ένα αρνητικού περιεχομένου ρήμα με ένα θετικό,
π.χ. δεν ενστερνίζεται τις απόψεις του -> απορρίπτει τις απόψεις του, δεν λησμόνησε ->θυμήθηκε
- ένα σύνολο πράξεων το αντικαθιστούμε με ένα σύνολο που περιγράφει τη συγκεκριμένη ενέργεια,
π.χ. πλύθηκε, χτενίστηκε, ντύθηκε κι έφυγε… -> ετοιμάστηκε κι έφυγε
- μια περίφραση καλό θα είναι να την αντικαθιστούμε με ένα μονολεκτικό τύπο,
π.χ. ο ένας βοηθάει τον άλλο ->αλληλοβοηθιόμαστε
- αντικαθιστούμε τις αναφορικές προτάσεις με ένα ισοδύναμο ουσιαστικό, επίθετο ή επίρρημα,
π.χ. καλό θα είναι να μην καταλαμβάνουν τις θέσεις ευθύνης άτομα που δεν αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες ->καλό θα είναι να μην καταλαμβάνουν τις θέσεις ευθύνης άβουλα άτομα
- αντικαθιστούμε τα υπώνυμα (έννοιες της ίδια οικογένειας) με το υπερώνυμό τους (μ’ έναν περιεκτικό όρο)
π.χ. τηλεόραση, ραδιόφωνο, εφημερίδες, περιοδικά.., -> μέσα ενημέρωσης
- μετατρέπουμε την παθητική σύνταξη σε ενεργητική (η σύνταξη παραμένει παθητική μόνο αν θέλουμε να τονίσουμε την πράξη),
π.χ. Από το Υπουργείο Παιδείας ανακοινώθηκαν οι βάσεις για την εισαγωγή των υποψηφίων στα ΑΕΙ και ΤΕΙ -> Το ΥΠΕΠΘ ανακοίνωσε τις βάσεις….
- σύμπτυξη στην ίδια περίοδο των νοημάτων δύο ή περισσότερων -συνεχόμενων ή μη- παραγράφων, στις οποίες παρατηρείται συνάφεια ως προς το περιεχόμενο, μέσω δευτερευουσών προτάσεων (δηλαδή ένα είδος «διασκελισμού»).
Χρήσιμη, επίσης, επισήμανση για το περιληπτικό μας κείμενο είναι: να μην χρησιμοποιούμε απαριθμήσεις, αποσιωπητικά, βραχυλογίες, αρκτικόλεξα. Επιπλέον, αν το αρχικό μας κείμενο έχει διαλογική μορφή, στο περιληπτικό κείμενο ο διάλογος αποδίδεται με γ’ (τρίτο) ρηματικό πρόσωπο. Ακόμη, αν οι ιδέες του συγγραφέα εκτίθενται μεταφορικά, εμείς τις αποδίδουμε κυριολεκτικά.
Από το βιβλίο της Χαράς Ανδρονίδη και των Εκδόσεων schooltime.gr «Έκφραση – Έκθεση Γ’ Λυκείου: Θεωρία & Διαγράμματα Θεμάτων»
Επισήμανση: Προσαρμόστε το εκπαιδευτικό υλικό στα δεδομένα του εκάστοτε μοντέλου εξέτασης – Το εκπαιδευτικό υλικό διατίθεται στο διαδίκτυο αποκλειστικά από το schooltime.gr
Διαβάστε ακόμα:
Νεοελληνική Γλώσσα Λυκείου: Οι κειμενικοί δείκτες
Νεοελληνική Γλώσσα Λυκείου: Εκφραστικά μέσα – Γλωσσικές επιλογές
Προτεινόμενα κριτήρια αξιολόγησης για τη Νεοελληνική Γλώσσα – Λογοτεχνία
Πανελλαδικές: Οδηγός συγκεντρωτικής επανάληψης στη Νεοελληνική Γλώσσα – Λογοτεχνία
Εκπαιδευτικό υλικό για τα Νέα Ελληνικά/Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία – Έκθεση Λυκείου
1. Νέα ελληνικά Α’ Λυκείου, 2. Νέα ελληνικά Β’ Λυκείου, 3. Νέα ελληνικά Γ’ Λυκείου, 4. Υποστηρικτικό υλικό, 5. Σχεδιαγράμματα, 6. Γραμματική-Συντακτικό
Δείτε τις τελευταίες ειδήσεις στο Newsroom schooltime.gr – Βρείτε μας στο Google News