Πρεμιέρα αύριο των Πανελλαδικών και το μυαλό όλων μας είναι στους υποψηφίους που θα διαγωνιστούν στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας. Για τους μάχιμους εκπαιδευτικούς της Γ΄ Λυκείου κοινή η αγωνία για την αυριανή ημέρα, μια και κάθε χρονιά δίνουμε μαζί τους πανελλαδικές…
ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
- Κοιμηθείτε νωρίς σήμερα, μην ξενυχτήσετε, δεν αξίζει τον κόπο, αύριο θα γράψετε καλύτερα με καθαρό μυαλό.
- Το πρωί φορέστε άνετα ρούχα. Φάτε κάτι στεγνό και λίγο γλυκό (φέτα με μέλι, ένα μικρό κομματάκι σοκολάτας. Πιείτε ένα ποτήρι φρέσκο χυμό πορτοκάλι). Ακούστε μουσική.
- Προτού φύγετε, ελέγξτε ότι έχετε πάρει τα απαραίτητα (ταυτότητα, 2 στυλό γαλάζιου χρώματος, 1 μολύβι, σβήστρα, ρολόι, ένα μπουκαλάκι νερό).
ΣΤΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ
- Φτάνετε ένα τέταρτο πριν από την καθορισμένη ώρα.
- Γίνεται η ταυτοποίηση. Προσοχή στις οδηγίες που θα σας δοθούν.
ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ
- Πάρτε τα θέματα και ρίξτε μία ματιά σε όλα.
- Ορίστε το χρόνο για κάθε θέμα (30΄ λεπτά στην περίληψη (Α), 1 ώρα και λίγο παραπάνω στην έκθεση (Δ) και όλος ο υπόλοιπος χρόνος στις ασκήσεις Β.Γ.).
- Καλό είναι να απαντήσετε με τη σειρά τα θέματα. Απαντήστε αρχικά στα θέματα Α και Β. Μετά διαβάστε το λογοτεχνικό κείμενο και απαντήστε στο ερώτημα Γ. Τέλος, απαντήστε στο Δ.
-Στην περίληψη
- Προσοχή στην ερώτηση, στο είδος περίληψης που θα ζητηθεί. Πρέπει να πυκνώσετε όλο το κείμενο ή μέρος του κειμένου που πρέπει να εντοπίσετε μόνοι σας (π.χ. τα οφέλη, τα αίτια, τις συνέπειες) ή συγκεκριμένες παραγράφους; (π.χ. 4η-5η παράγραφο).
- Προσοχή στο κείμενο. Ποιο κείμενο πρέπει να πυκνώσετε, 1ο ή 2ο; Είναι κρίμα να πυκνώσετε λάθος κείμενο, γιατί έχετε εξασκηθεί να πυκνώνετε μόνο το 1ο.
- Εντοπισμός θεματικού κέντρων και εννοιών.
- Προσοχή στη συνοχή των προτάσεων.
- Αποφυγή αυτούσιας παράθεσης προτάσεων και εννοιών, παραδειγμάτων, λεπτομερειών του κειμένου.
- Αποφυγή προσωπικού τόνου (μας αναφέρει). Πύκνωση ζητάει το θέμα, όχι προσωπικές απόψεις.
- Αποφυγή ποιητικής λειτουργίας της γλώσσας.
-Στις ασκήσεις
- Προσοχή στα ρήματα και στις λέξεις που έχουν βαρύτητα ως προς το ζητούμενο. Τι ζητάει κάθε άσκηση (να εντοπίσετε;, να καταγράψετε;, να αιτιολογήσετε;, να τεκμηριώσετε; κ.ά. ή να γράψετε τη λειτουργία π.χ. ενός ερωτήματος ως προς το περιεχόμενο, τη δομή ή ως προς το επικοινωνιακό αποτέλεσμα).
- Προσοχή μην αφήσετε κάποιο υποερώτημα.
-Γ Ερώτημα
-Σε περίπτωση κειμένου (πεζού-ποιητικού)
- Ανάλογα με το ερώτημα, εντοπίζετε το θέμα ή το ερώτημα που τίθεται στο κείμενο.
- Το θέμα είναι πάντα συγκεκριμένο και όχι γενικό π.χ. η αξία του εθελοντισμού και όχι γενικά ο εθελοντισμός ή π.χ. ένας άνθρωπος που προσφέρει εθελοντικά εργασία.
- Εντοπίζετε τους 3 κειμενικούς δείκτες που σχετίζονται κατά τη γνώμη σας πιο πολύ με το θέμα.
- Γράφετε τη λειτουργία των κειμενικών δεικτών. Ποιος ο ρόλος τους, τι επιτυγχάνει ο/η συγγραφέας ή το ποιητικό υποκείμενο με τη χρήση τους.
- Γράφετε την προσωπική σας άποψη σε περίπτωση που ζητείται ως ερώτημα. Σε περίπτωση που δε ζητείται, γράφετε την προσωπική σας άποψη σε 2-3 σειρές (συνεκτιμάται στη γενική εικόνα).
-Σε περίπτωση εικόνας (πολυτροπικού κειμένου)
- Αναλυτική περιγραφή εικόνας (γελοιογραφίας, σκίτσου, το ονομάζετε). Σχολιάζετε πρόσωπα, λόγια, χρώματα, θέση που έχουν στο χώρο. Αν έχει μικρό κείμενο, σχολιάζετε λέξεις που προτάσσονται, χιουμοριστικές φράσεις, το ρόλο τους.
- Ποιο είναι το μήνυμα της εικόνας;
- Ποιος είναι ο στόχος του εικονογράφου, σκιτσογράφου, γελοιογράφου (αναλόγως).
- Ποια η προσωπική σας τοποθέτηση. Συμφωνείτε, διαφωνείτε, προβληματιστήκατε, συγκινηθήκατε; Γιατί.
Στις δύο παραπάνω περιπτώσεις (κειμένου – εικόνας) μπορεί να δοθεί ως ερώτημα «τι συναισθήματα σας προκάλεσε το κείμενο». Απαντάτε σε πρώτο πρόσωπο.
Δ. ΘΕΜΑ
- Προσοχή στο επικοινωνιακό πλαίσιο. Επικοινωνιακό πλαίσιο δεν αποτελεί μόνο ο τρόπος έναρξης και κλεισίματος ενός κειμένου προσαρμοσμένου στην κατάλληλη επικοινωνιακή περίσταση, αλλά και το ύφος του κειμένου.
- Προσοχή στα ερωτήματα (και υποερωτήματα: π.χ. στον άνθρωπο και στην κοινωνία, 2 ερωτήσεις).
- Αξιοποιήστε τα κείμενα που σας δόθηκαν, για να πάρετε ιδέες για τις απαντήσεις σας. Συνήθως και στις εκφωνήσεις αναφέρεται: «Αφού διαβάσετε τα κείμενα 1 και 2, να γράψετε ένα…». Πάρτε ιδέες, για να γράψετε το δικό σας κείμενο, αλλά μη παραθέσετε αυτούσια χωρία των κειμένων στο δικό σας κείμενο.
ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ
- Καθ’ όλη τη διάρκεια της εξέτασης ελέγχετε το χρόνο σας, για να καλύψετε όλα τα θέματα, ιδίως την παραγωγή λόγου που λαμβάνει τις περισσότερες μονάδες.
- Αξιοποιήστε όλο το χρόνο που σας δίνεται και φροντίστε στο τέλος να ξαναδείτε το γραπτό σας, μήπως σας διέφυγε κάποιο θέμα.
ΓΕΝΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ
- Αποφύγετε μουτζούρες, καλό είναι να διαγράψετε από πάνω μόνο το σημείο που θέλετε να αφαιρέσετε.
- Στην έκθεση κάντε πρώτα σχεδιάγραμμα.
- Αξιοποιήστε την τελευταία σελίδα ως πρόχειρο. Προσοχή μόνο. Δεν έχετε χρόνο για αντιγραφές, ό,τι γράφετε και αξιολογείται, το γράφετε στις μπροστινές σελίδες του τετραδίου.
- Μην αποστηθίζετε σημειώσεις και χωρία από βιβλία. Κριτική ικανότητα απαιτεί το μάθημα και καλή γραφή. Δεν υπάρχουν SOS και ANTISOS. Δουλέψτε κειμενοκεντρικά, βασιστείτε στο υλικό των κειμένων που θα σας δώσουν και κερδίστε βαθμούς με την ειλικρίνεια, τη φρεσκάδα και την πρωτοτυπία των κειμένων σας.
ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!
Και να θυμάστε η επιτυχία στις πανελλαδικές δεν αποτελεί πάντα επιτυχία στη ζωή!
Χρήστος Χαρακόπουλος*
Φιλόλογος, M.Ed. στη Διδακτική της Γλώσσας και Λογοτεχνίας
Υπ. Δρ Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Διαβάστε ακόμα:
Πανελλαδικές 2022: Tα θέματα των εξετάσεων και ενδεικτικές απαντήσεις
Το αναλυτικό Πρόγραμμα των Πανελλαδικών Εξετάσεων 2022
Δείτε τα θέματα των Πανελλαδικών 2012-2021 και ενδεικτικές απαντήσεις
Πανελλαδικές ΓΕΛ 2022: H εξεταστέα ύλη των Πανελλαδικώς εξεταζόμενων μαθημάτων
Πανελλαδικές ΕΠΑΛ 2022: H διδακτέα – εξεταστέα ύλη των Πανελλαδικώς εξεταζόμενων μαθημάτων
Δείτε τις τελευταίες ειδήσεις στο Newsroom schooltime.gr – Βρείτε μας στο Google News
