Ιστορία Προσανατολισμού Γ’ Λυκείου: Διαγώνισμα (Κόμματα)
Φροντιστήριο Μ.Ε. Φιλολογικό και Οικονομικό
Επιμέλεια: Δήμητρα Ιωαννίδου
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ’ΛΥΚΕΙΟΥ
ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ
ΘΕΜΑ Α1
Να δώσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων ιστορικών όρων:
- Νέα γενιά
- Εθνικόν Κομιτάτον
- Δικομματσμός
Μονάδες 15
ΘΕΜΑ Α2
Να χαρακτηρίσετε τις ιστορικές πληροφορίες που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας το γράμμα που αντιστοιχεί στην κάθε πληροφορία και δίπλα του τη λέξη Σωστό, αν η πληροφορία είναι σωστή, ή τη λέξη Λάθος, αν η πληροφορία είναι λανθασμένη:
- Πέρα από τις διαφορές που υπήρχαν μεταξύ των τριών «ξενικών» κομμάτων, οι απόψεις τους σε ορισμένα ζητήματα δεν είχαν σημαντικές αποκλίσεις.
- Το πρώτο εξάμηνο του 1911 ψηφίστηκαν από τη Βουλή 53 τροποποιήσεις μη θεμελιωδών διατάξεων του συντάγματος.
- Το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδος (Σ.Ε.Κ.Ε.) μετονομάστηκε σε Λαϊκό Κόμμα.λ
- Οι Φιλελεύθεροι τάσσονταν υπέρ των Κεντρικών Δυνάμεων στον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο.λ
- Κατά την περίοδο του Κριμαϊκού ̟πολέμου, το αγγλικό και το γαλλικό κόμμα κέρδισαν την εμπιστοσύνητων οπαδών τους.
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Β1
Α)Πώς φτάσαμε στην ψήφιση του συντάγματος του 1864, ποιο πολίτευμα κι αρχές καθιερώθηκαν και ποια θέση κατείχαν τα κόμματα στον πολιτικό βίο ; Ποια προβλήματα δημιουργήθηκαν αμέσως μετά την ψήφιση του συντάγματος του 1864 σε ό,τι αφορά το σχηματισμό κυβέρνησης ;
(Μονάδες 7)
Β) Τι γνωρίζετε για την καθιέρωση της αρχής της δεδηλωμένης και τη σημασία της;
(Μονάδες 6)
Μονάδες 13
ΘΕΜΑ Β2
Α)Τι γνωρίζετε για την πρώτη δημόσια εμφάνιση του Βενιζέλου ως ελλαδίτη πολιτικού και για τις προγραμματικές δηλώσεις που παρουσίασε σε αυτή; «Οι εκσυγχρονιστές … της Εθνοσυνέλευσης» σελ. 89 – 90
(Μονάδες 6)
Β) Ποιες μεταρρυθμίσεις εισήγαγε η κυβέρνηση του Ε. Βενιζέλου στο δημόσιο και ιδιωτικό βίο της χώρας και με ποιο τρόπο ; ( « Οι σπουδαιότερες τροποποιήσεις …συζητήσεις κ.λπ.») σελ. 90 – 91
(Μονάδες 6)
Μονάδες 12
ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ
ΘΕΜΑ Γ1
Συνδυάζοντας τις ιστορικές σας γνώσεις με τις απαραίτητες πληροφορίες από το κείμενο που σας δίνεται, να παρουσιάσετε την πολιτική του Χ. Τρικούπη έναντι των μεγαλογαιοκτημόνων της Θεσσαλίας.
ΚΕΙΜΕΝΟ
Ο αιφνίδιος σχηματισμός της μεγάλης γαιοκτησίας από τους Έλληνες χρηματιστές του εξωτερικού υποχρέωσε τον Τρικούπη να διαμορφώσει ένα ολόκληρο σύστημα οικονομικής προστασίας της τσιφλικικής οικονομίας.
Καταρχήν ο Τρικούπης, σε αντίθεση με την πολιτική του Αλ. Κουμουνδούρου, πενταπλασίασε το δασμό πάνω στα εισαγόμενα σιτηρά το 1884, ενώ κατά το 1892 τον ήδη υψηλό δασμό τον αύξησε ακόμα κατά 1.600%. Ο σκοπός του ήταν προφανής: να περιορίσει την εισαγωγή του αλλοδαπού σίτου, ώστε ο εγχώριος να υπερτιμηθεί και να διογκωθεί η έγγειος πρόσοδος των τσιφλικούχων.
Παράλληλα, ο Τρικούπης πρόσφερε δύο ακόμα δώρα στους νεοπαγείς τσιφλικούχους της Θεσσαλίας:
α) Κατάργησε τη φορολογία της δεκάτης επί των σιτηρών, η οποία αντιπροσώπευε το σημαντικό ποσοστό του 70% των εσόδων του συνόλου των εγγείων φόρων ή το 12% των συνολικών εσόδων του δημόσιου προϋπολογισμού. Τη δεκάτη αντικατέστησε ο λεγόμενος «φόρος αροτριώντων κτηνών», ο οποίος απέφερε μόλις το 1/3 των εσόδων της πρώτης. Ο νέος φόρος ανακούφισε τους τσιφλικούχους διπλά, όχι μόνο γιατί μειώθηκε ποσοτικά η αξίωση του δημοσίου, αλλά και γιατί ο νέος φόρος ήταν εύκολο να επιβαρύνει τελικά τους καλλιεργητές, εφόσον δε συνδεόταν με την ιδιοκτησία αλλά με τον αριθμό των ζώων που χρησιμοποιούνταν.
β) Κατάργησε το τελωνείο Θεσσαλίας, για να διευκολύνει τις εποχικές μετακινήσεις της νομαδικής κτηνοτροφίας στις περιοχές των ελληνοτουρκικών συνόρων. Η κατάργηση του τελωνείου αυτού σήμαινε βέβαια ζημιά του δημοσίου κατά 300.000 δραχμές, όμως έδωσε τη δυνατότητα στους τσιφλικούχους να αυξήσουν τα ενοίκια για την παραχώρηση εκτάσεων για βοσκή.
ΘΕΜΑ Γ2
Με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις και αντλώντας στοιχεία από τα ακόλουθα κείμενα, να αναφέρετε: α) τα αίτια του κινήματος στο Γουδί, β) τα αιτήματά του, γ) τα μειονεκτήματα και δ) τα αποτελέσματά του.
ΚΕΙΜΕΝΟ Α
Και είναι αξιωσημείωτον ότι κίνημα ένοπλον, επιβληθέν από της πρώτης στιγμής, διετήρησε πάσαν εφικτήν εις την φύσιν αυτού νομιμότητα, σεβασθέν τους θεμελιώδεις θεσμούς, αναδειχθέν μάλιστα ανυπόκριτος υπερασπιστής αυτών και λήξαν δια της πληρώσεως του σκοπού εις τον οποίον απέβλεπεν. Εάν δε δεν επετέλεσε μέγα τι, προήγαγεν εις οδόν βεβαιοτέραν από τας ψευδείς υποσχέσεις τον πανελλήνιον πόθον περί οργανώσεως των κατά ξηράν και θάλασσαν δυνάμεων της Ελλάδος και παρέχει εν αδιαφιλονίκητον συμπέρασμα, ότι ουδεμία αβελτηρία, διαφθορά ή κακή πίστις, θα δυνηθώσι ν’ αναστείλωσι την πραγματοποίησιν του έντιμου τούτου προγράμματος. Και ο ελληνικός λαός το υπεδέχθη τουσούτον ενθουσιωδώς, ώστε το ανεγνώρισεν ως γνησίαν εκπροσώπησιν των βουλευμάτων αυτού, εναντίον της παραποιήσεως και της διαστροφής. Τι είνε η Βουλή; Αντιπροσωπεία του Έθνους. Και τι η κυβέρνησις; Επιτροπή της Βουλής διοικούσα. Και όμως οι υπηρέται ούτοι της κοινής θελήσεως, καθίστανται ανεξέλεγκτοι αυθένται. Το Έθνος λοιπόν ανέκτησεν απέναντι όλων τούτων τα δικαιώματά του. Δεν αρκεί να λέγη μία κυβέρνησις ότι έχει εν πρόγραμμα. Οφείλει και να το πραγματοποιή. Μετά μίαν δε σειράν κυβερνήσεων, αίτινες πάσαι ομοφώνως υπεσχέθησαν την οργάνωσιν στρατού και πάσαι ομοιομόρφως παρέβησαν την υπόσχεσίν των, το Έθνος έπρεπε να λάβη εγγυήσεις.
Ημερήσια Εθνική Εφημερίς «Εμπρός», Δευτέρα 17 Αυγούστου 1909
ΚΕΙΜΕΝΟ Β
Τη νύχτα της 14ης προς τη 15η Αυγούστου 1909 συγκεντρώθηκαν στους πρόποδες του Υμηττού, στους στρατώνες του Γουδί, 250 αξιωματικοί και 2.000 περίπου οπλίτες, κατά τον Αλ. Μαζαράκη, ή 449 αξιωματικοί και 2.546 οπλίτες, κατά τον Ασπρέα, καθώς και μερικοί χωροφύλακες και πολίτες και διακήρυξαν, χωρίς ιδιαίτερη μαχητικότητα, την αντίθεσή τους προς την κυβέρνηση, υποστηρίζοντας το πρόγραμμα του «Στρατιωτικού Συνδέσμου», που τους είχε καλέσει να συμπαρασταθούν στους στόχους τους.
Το πρόγραμμα αυτό, διατυπωμένο σε ήπιο τόνο για «επαναστατική» προκήρυξη, εξέφραζε γενικές ευχές για τη βελτίωση των ενόπλων δυνάμεων, της διοικήσεως και της παιδείας, καθώς και την κατάργηση «της απαίσιας συναλλαγής» – ευχές που ασφαλώς έβρισκαν σύμφωνο το σύνολο των Ελλήνων. Απαριθμούσε επίσης με σαφήνεια ποιες ριζοσπαστικές ενέργειες δεν επρόκειτο να επιχειρηθούν από το «Σύνδεσμο»: 1) Την κατάργηση της δυναστείας ή την αντικατάσταση του βασιλιά, 2) την εγκαθίδρυση στρατοκρατίας ή την αλλαγή του συντάγματος, 3) την κατάργηση της κυβερνήσεως, 4) την αύξηση ή την απομάκρυνση στελεχών του στρατού ή του ναυτικού. …
Το κίνημα έγινε δεκτό από την πλειοψηφία του παγκόσμιου τύπου με αρνητικά σχόλια. Το αποκαλούσαν κακή απομίμηση των Νεοτούρκων, με λίγες ελπίδες επιτυχίας, και τόνιζαν τους κινδύνους που θα προέκυπταν από μια εκθρόνιση ή παραίτηση του Γεωργίου. Είναι φανερό ότι η ανησυχία αυτή, υπερβολική όπως αποδείχτηκε από τα κατοπινά γεγονότα, οφειλόταν μάλλον στο φόβο των εκπροσώπων του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου ότι η Ελλάδα δε θα ήταν πια σε θέση να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της προς τους δανειστές και ότι αποχώρηση του βασιλιά θα σήμαινε την απώλεια της σημαντικότερης εγγυήσεως σταθερότητας. …
Το λαϊκό συλλαλητήριο της 14ης Σεπτεμβρίου οργανώθηκε σκόπιμα από το Στρατιωτικό Σύνδεσμο σε συνεννόηση με τους συλλόγους και τις συντεχνίες που έλαβαν μέρος, εν όψει της επαναλήψεως των τακτικών εργασιών της βουλής. …
Παρά τη φαινομενική του επιτυχία ο Σύνδεσμος αντιμετώπιζε το Νοέμβριο μεγάλα προβλήματα. Μολονότι οι στρατιωτικοί έρεπαν σε αυταρχικότερη τακτική, η διατήρηση του κοινοβουλευτισμού τους ανάγκαζε να καλλιεργούν τα λαϊκά τους ερείσματα και τις σχέσεις τους με τις διάφορες ομάδες που αντιπροσώπευαν οργανωμένα συμφέροντα. Έτσι με επέμβαση των συντεχνιών ματαιώθηκε η επιψήφιση νομοσχεδίου για την επιβολή αυστηρών κυρώσεων σε απεργούς. Ματαιώθηκαν επίσης περικοπές στον προϋπολογισμό για την παιδεία μετά από διαμαρτυρίες φοιτητών και καθηγητών. Η φορολογία της ελαιοπαραγωγής και του οινοπνεύματος εξάλλου προκάλεσε μεγάλη αναστάτωση στους παραγωγούς και τους εμπόρους και έβαλε το Σύνδεσμο σε δύσκολη θέση. Η συντεχνία των εμπόρων οινοπνεύματος είχε υποστηρίξει με ενθουσιασμό το κίνημα στο συλλαλητήριο της 14ης Σεπτεμβρίου και φρόντιζε ώστε οι αξιωματικοί να μην ξεχνούν την υποχρέωσή τους. Η μεγαλύτερη όμως κατακραυγή προήλθε από τους δημόσιους υπαλλήλους, που ο Σύνδεσμος ήθελε να απολύσει, στην προσπάθειά του να εξυγιάνει την κρατική μηχανή και να εξοικονομήσει πόρους για την εφαρμογή του προγράμματός του.
Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Τόμος ΙΔ΄, Εκδοτική Αθηνών
ΚΕΙΜΕΝΟ Γ
Τα μεσάνυχτα της 14ης προς την 15η Αυγούστου, αξιωματικοί μόνοι ή καθ’ ομάδας, πεζή, έφιπποι, με αμάξια, συνέρρεαν από διάφορα σημεία των Αθηνών προς την λεωφόρον Κηφισιάς. Πολλοί εστάθμευαν εις τα παραπήγματα των δύο πεζικών συνταγμάτων. Οι περισσότεροι εσυνέχιζαν τον δρόμο των εις το Γουδί. Ήσαν όλοι κατώτεροι από τον βαθμόν του ανθυπολοχαγού έως του λοχαγού, εξ εκείνων οι οποίοι υπέφεραν την καταισχύνην του ενενήντα επτά και ελησμονήθησαν έπειτα εις μελαγχολικάς φρουράς μεταξύ Άρτας και Ναυπλίου. Κανείς των δεν ήτο γνωστός, κανείς των δεν έφερεν ιστορικόν όνομα, κανείς των σχεδόν δεν εσύχναζε τας κοσμικάς αιθούσας της πρωτευούσης. Εγνώριζαν όμως τας πεδιάδας της Θεσσαλίας και τα μακεδονικά βουνά, ευρίσκοντο εις αδιάκοπον επικοινωνίαν με τους κληρωτούς, με τον λαόν δηλαδή της μικροπολιτείας και του χωραφιού, είχαν αισθανθή βαθύτατα την σιωπηλήν οργήν του πλήθους εναντίον ασυνειδήτου ολιγαρχίας, ήτις εστήριζε το γόνατό της επάνω εις το στήθος της πατρίδος. Επί δώδεκα χρόνια, μετά την φυγήν της Λαρίσης, ήκουαν υποσχέσεις υπουργών, ύβρεις πριγκήπων, κούφους βεβαιώσεις δια τούτο ή το άλλο.
Δώδεκα πικρούς χρόνους, έζησαν περιφρονημένοι εις απόμερες επαρχίες, με πέντε-δέκα δραχμάς την ημέραν, δια να συντάξουν το ένοπλον έθνος. Έγιναν και αντάρται εις τα τέλματα της Φλώρινας, εις της καλαμιές του Βαρδάρη, εις της χαράδρες του Ολύμπου δια να σταματήσουν την κάθοδον του Βουλγάρου προς τον Αλιάκμονα. Όλαι αι προσπάθειαι, αι εγκαρτερήσεις, αι πικρίαι απέληγαν με την θρασείαν απειλήν του Νεοτούρκου: «Όποτε θέλω, παίρνω τον καφέ μου στην Αθήνα!».
Οι λοχαγοί ενόησαν ότι ήλθεν η ώρα των. Αι μάζαι εστέναζαν και αγανακτούσαν. …
Αλλά και το θετικόν έργον του συνδέσμου είναι σημαντικόν:
1) Έθεσε τας βάσεις της οικονομικής εξυγιάνσεως του τόπου.
2) Επέτυχεν ανεξαρτησίαν της δικαιοσύνης και διοικήσεως.
3) Εγύμνασε 40.000 απαλλαγέντων, συνεπλήρωσε την στρατιωτικήν προπαρασκευήν, ηγόρασε το θωρηκτόν καταδρομικόν «Γ. Αβέρωφ», το κυριότερο όλων: Έθεσε την βάσιν της «εθνικής πανστρατιάς».
Γεώργιος Βεντήρης, Η Ελλάς του 1910-1920 Τόμος Α΄, Πυρσός (1931)
Φροντιστήριο Μ.Ε. Φιλολογικό και Οικονομικό*
Δήμητρα Ιωαννίδου*
Φιλόλογος
Διαβάστε ακόμα:
Δείτε τις τελευταίες ειδήσεις στο Newsroom schooltime.gr – Βρείτε μας στο Google News