Παιδεία, Διαγώνισμα – Κριτήριο Αξιολόγησης, Νέα Ελληνικά Γ’ Λυκείου – Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία

Ιδιωτικά Εκπαιδευτήρια «Προμηθέας Ο.Ε.»

Επιμέλεια: Λυχναρόπουλος Αλέξανδρος

 ΚΕΙΜΕΝΟ 1

Η  σημερινή εκπαιδευτική πραγματικότητα – η ανάγκη ανάπτυξης της συναισθηματικής νοημοσύνης

Ο Howard Gardner υποστηρίζει ότι η ανθρώπινη ευφυΐα δεν έχει μία και μοναδική μορφή και αναγνωρίζει πολλές μορφές ανθρώπινης ευφυΐας όπως τη Γλωσσολογική ικανότητα, τη Λογική – Μαθηματική τη χωροταξική ικανότητα, την αισθησιοκινητική, τη μουσική, τη διαπροσωπική, την ενδοπροσωπική, τη νατουραλιστική.

Τα περισσότερα σχολικά συστήματα επιδιώκουν να αναπτύξουν τα δύο είδη νοημοσύνης (γλωσσολογική και λογική-μαθηματική). Οι μαθητές, σύμφωνα με την ορθολογιστική αντίληψη, αποκτούν όσο το δυνατόν περισσότερες γνώσεις-πληροφορίες. Η σχολική διδασκαλία και μάθηση περιορίζεται στην απόκτηση και επεξεργασία της πληροφορίας, στη στείρα γνώση  και αγνοεί την αξία της βιωματικής μάθησης και των συναισθημάτων. Τα αναλυτικά προγράμματα του σημερινού εκπαιδευτικού συστήματος  προετοιμάζουν τους  μαθητές για την ένταξή τους στην αγορά, οδηγούν στην αύξηση του ατομικισμού, ενθαρρύνουν τον ανταγωνισμό,  αντί για την επίτευξη της συνεργασίας και της αλληλεγγύης.

Από τις λειτουργίες της νοημοσύνης μεγαλύτερη σημασία δίνεται  στην κατανόηση και τη μνήμη. Λιγότερο αναπτύσσονται η κριτική σκέψη, η δημιουργική σκέψη και η λειτουργία της αξιολόγησης, που είναι παραγωγικές λειτουργίες.

Τα συναισθήματα και οι σχέσεις παραμελούνται.  Γι αυτό και η υψηλή σχολική επίδοση σημαίνει  μεγαλύτερη εκτίμηση και αναγνώριση από γονείς, καθηγητές και συμμαθητές. Αντίθετα μια χαμηλή σχολική επίδοση προδιαθέτει δυσμενώς τους άλλους προς το μαθητή. Οι βαθμοί όμως δεν μας πληροφορούν για τη συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού, για την οποία πρέπει να υπάρχει εξίσου ενδιαφέρον, αφού το ζητούμενο είναι ο ψυχικά υγιής άνθρωπος στον οποίο η νοητική ανάπτυξη βρίσκεται σε ισορροπία με την συναισθηματική ανάπτυξη. Επιπλέον το σχολείο δίνει βάρος στο ενδιαφέρον, στην προσπάθεια, στις ικανότητες του μαθητή στα συγκεκριμένα μαθήματα του Σχολείου.  Δεν υποστηρίζει την έκφραση και άλλων  ενδιαφερόντων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων  που μπορεί να έχει ο μαθητής για άλλα αντικείμενα εκτός Σχολείου π.χ. διάφορες μορφές τέχνης, πρακτικές ικανότητες κ.τ.λ.

Η ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης είναι απολύτως αναγκαία, γιατί στις μέρες μας υπάρχει μια αυξανόμενη ανησυχία για την ψυχική υγεία των παιδιών και των εφήβων. Μεγάλο ποσοστό των νέων ﴾περίπου 1 στους 5) έχουν  προβλήματα ψυχικής υγείας.  Τα αγόρια έχουν περισσότερες πιθανότητες να έχουν προβλήματα  διαταραχής  συμπεριφοράς και επιθετικότητας, ενώ τα κορίτσια πιθανότερο να έχουν προβλήματα  κατάθλιψης και άγχους.

Η ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης των μαθητών μπορεί να θεωρηθεί ως βασικό μέσο πρόληψης αυτών των προβλημάτων αλλά και ως μέσο αντιμετώπισής τους. Δίνει στους νέους την αίσθηση της αυτο-αποτελεσματικότητας, της υποστήριξης από την οικογένεια, το σχολείο και τους φίλους. Ενισχύει την ικανότητα της αποτελεσματικής επικοινωνίας, της ανάπτυξης στενών και ουσιαστικών σχέσεων,  της ικανοποιητικής διαχείρισης ποικίλων συναισθημάτων, της σωστής επίλυσης προβλημάτων και συγκρούσεων.  Ενισχύει την  αυτοεκτίμηση,  τη συμπάθεια και την ευαισθησία  απέναντι στους άλλους, την ουσιαστική συμμετοχή στη σχολική διαδικασία.

«Η συναισθηματική νοημοσύνη στο σχολείο»

Σμαρώ Ταμπάκη (Εκπαιδευτικός -Ψυχολόγος-MSc Σχολικής Ψυχολογίας)

 

 ΚΕΙΜΕΝΟ 2

Έχουν τελικά δίκιο οι Έλληνες μαθητές και μαθήτριες που δεν αγαπούν το σχολείο;           

Έχουν τελικά δίκιο οι Έλληνες μαθητές και μαθήτριες που δεν αγαπούν το σχολείο; Είναι γεγονός πως οι μαθητές του σήμερα δε δείχνουν ενθουσιασμό για το σχολείο και προσπαθούν να το αποφύγουν. Μπορούμε να ερμηνεύσουμε, ακόμα και να αιτιολογήσουμε μία τέτοια αρνητική στάση;

Το σημερινό σχολείο δεν προάγει την αγάπη για τη γνώση και την εμβάθυνση σε φαινόμενα και γεγονότα, καλλιεργεί στο σημερινό νέο τη βαθμοθηρία και την εμμονή με το χρήμα και την κοινωνική καταξίωση. Χωρίζει τους μαθητές σε καλούς και κακούς, ενώ αντιμετωπίζει επιφανειακά τη γνώση και τη μελέτη επάνω στην αρχαία Ελληνική γραμματεία, η οποία αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα δώρα της ανθρωπότητας. Η αποστειρωμένη και εντελώς βαθμοθηρική γνώση που καλλιεργεί σε αυτά το σύστημα, απωθεί πολλούς μαθητές από το να εμβαθύνουν σε αυτή.

Αυτό που με απωθεί στο σημερινό σύστημα εκπαίδευσης, είναι έχει καταφέρει να πείσει τους πάντες –μαθητές, γονείς, εκπαιδευτικούς- πως υπάρχει απλά και μόνο για τις εξετάσεις και για την εισαγωγή σε κάποια ανώτερη σχολή. Δεν πηγαίνεις σχολείο για να κοινωνικοποιείς, να ενσωματώσεις μέσα σου βασικούς ηθικούς κανόνες της κοινωνίας, να εκτιμήσεις το δώρο της συνεργασίας και της επαφής με άλλους ανθρώπους, πηγαίνεις απλά και μόνο για εισαχθείς σε μία ανώτερη σχολή. Όλο αυτό έχει γεννήσει μέσα στο μυαλό των μαθητών την πεποίθηση πως το σχολείο δεν είναι μία ευχάριστη δραστηριότητα αλλά ένας καταναγκασμός και ένα ‘’αναγκαίο κακό’’.

Είναι λάθος του σχολείου να καλλιεργεί στα παιδιά την εμμονή με την αριστεία και τη βαθμοθηρία. Το σημαντικό που δεν πράττει, είναι να καλλιεργήσει σε κάθε άνθρωπο ξεχωριστά την αγάπη για τη γνώση και την έρευνα που δε σταματάει ποτέ. Τα παιδιά δε διδάσκονται πώς να γίνουν σκεπτόμενοι άνθρωποι; μαθαίνουν μόνο να παπαγαλίζουν στείρες γνώσεις, να τα γράφουν σε ένα χαρτί και να τα ξεχνάνε μετά από λίγο, καίγοντας τα σχολικά βιβλία στις αυλές των σχολείων.

Δε δίνεται, δυστυχώς, η έμφαση στην ερώτηση και την αμφιβολία, που είναι η βάση για τη δημιουργία ενός ελεύθερου και σκεπτόμενου ανθρώπου. Διδάσκεται η υποταγή στο δάσκαλο και την αυθεντία, όχι η αμφισβήτηση και η προσπάθεια για την ανακάλυψη νέων αληθειών και της θέασης όλων των τρόπων με τον οποίο οι μαθητές αντιλαμβάνονται μία ιδέα ή έννοια. Η ερώτηση, η αμφισβήτηση, η αναζήτηση της γνώσης είναι προσόν ενός ελεύθερου ανθρώπου που δεν εφησυχάζει ποτέ. Είναι σημαντικό να διδάξουμε τα παιδιά να αναρωτιούνται για όλα όσα διαβάζουν και να ψάχνουν να βρουν την αλήθεια πίσω από γεγονότα και καταστάσεις.

Έχουν τελικά δίκιο σε ένα βαθμό τα σημερινά παιδιά που αποστρέφονται το σχολείο; Ναι, διότι το σύστημα είναι βαθμοθηρικό, ψυχοφθόρο και τρομερά ανταγωνιστικό. Και σίγουρα μπορεί να αλλάξει και να βελτιωθεί σε κάτι καλύτερο, σε ένα σχολείο που δίνει τη δυνατότητα σε κάθε μαθητή να ανακαλύψει τις κλίσεις και τα ταλέντα του, να ξεφύγει από τη στείρα αποστήθιση και να εμβαθύνει στα γεγονότα. Και είναι στο χέρι μας να φέρουμε αυτή την αλλαγή, αφού όπως έλεγε και ο σπουδαίος Γάλλος συγγραφέας Βίκτωρ Ουγκώ ‘’όποιος ανοίγει ένα σχολείο, είναι σα να κλείνει μία φυλακή’’. Θέλουμε ελεύθερους πολίτες και ανθρώπους, όχι φερέφωνα και τρομοκρατημένους πολίτες που αναμασούν χωρίς σκέψη. https://www.eduportal.gr/echoyn-telika-dikio-oi-ellines-mathites-kai-mathitries-poy-den-agapoyn-to-scholeio/

Της Μαρίας Σκαμπαρδώνη, δημοσιογράφου

(δημοσιευμένο στην ιστοσελίδα eduportal)

 

 ΚΕΙΜΕΝΟ 3 

 Γιάννης Π. Τζήκας, «Δάσκαλε»

«Δάσκαλε, την πόρτα της τάξης σαν διαβείς

ψηλά το κεφάλι, χαμογέλα

ζεστή την καθημερνή σου καλημέρα να την πεις.

 

Κι όταν το μάθημα αρχίσεις

Λόγια πολλά μη λες

Οι κινήσεις σου απλές, λιτές

Μα τεντωμένες οι αισθήσεις.

 

Δώσε το λόγο στα παιδιά

Δεν έχεις τίποτα να πάθεις

Κοίτα τα μάτια τους τα λαμπερά

Πολλά απ’ αυτά έχεις να μάθεις.

 

Μη στέκεσαι στις στείρες γνώσεις

Συνεργασία, αγάπη, ανθρωπιά

Αυτά πρέπει να δώσεις

Το κριτικό το πνεύμα ν’ ανυψώσεις.

 

Δάσκαλε άκου…

Απ’ τη μεριά της Ζάκυθος

Σου κρένει ο ποιητής:

“Πάντ’ ανοιχτά, πάντ’ άγρυπνα

τα μάτια της ψυχής”»

 

Παρατηρήσεις:

Θέμα Α

Να γράψετε την περίληψη της δεύτερης (Το σημερινό σχολείο δεν προάγει την αγάπη..)   μέχρι και πέμπτης  παραγράφου του Κειμένου 2 («ψάχνουν να βρουν την αλήθεια πίσω από γεγονότα και καταστάσεις  .») σε 60-70 λέξεις.

Μονάδες 15

 

Θέμα Β

Β1. Να επαληθεύσετε ή να διαψεύσετε, με βάση τα Κείμενα 1 και 2, τις παρακάτω προτάσεις, γράφοντας στο τετράδιό σας δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό ή Λάθος. Να τεκμηριώσετε την απάντησή σας με αναφορές στα κείμενα:

α . Το σχολείο καλλιεργεί την αριβιστική  συμπεριφορά των μαθητών.

β .  Η σχολική βαθμολογία είναι δυσανάλογη προς την εκτίμηση των άλλων στο πρόσωπο του κάθε μαθητή.

γ . Η συναισθηματική νοημοσύνη κατέχει τη θέση και προσοχή που της αρμόζει στο σχολείο.

δ . Η εκπαιδευτική διαδικασία έχει καταντήσει να θεωρείται αγγαρεία στη συνείδηση των μαθητών.

ε . Η απέχθεια των μαθητών προς το σχολείο είναι απαράδεκτη και αδικαιολόγητη.

Μονάδες 10

 

Β2α. Ποιος είναι ο ισχυρισμός τον οποίο επιχειρεί να αποδείξει ο συγγραφέας στην τέταρτη   παράγραφο (Τα συναισθήματα και οι σχέσεις παραμελούνται… διάφορες μορφές τέχνης, πρακτικές ικανότητες κ.τ.λ.) του Κειμένου 1; Με ποια μέσα επιτυγχάνει τον στόχο του; 

Μονάδες 10

 

Β2β. Ποια σκοπιμότητα υπηρετεί η παράθεση  των ερωτήσεων στην πρώτη παράγραφο  του 2ου κειμένου ως προς την οργάνωση του κειμένου και το επικοινωνιακό αποτέλεσμα στον αναγνώστη ;

Μονάδες 10

 

Β3. «Τα αναλυτικά προγράμματα του σημερινού εκπαιδευτικού συστήματος  προετοιμάζουν τους  μαθητές για την ένταξή τους στην αγορά, οδηγούν στην αύξηση του ατομικισμού, ενθαρρύνουν τον ανταγωνισμό,  αντί για την επίτευξη της συνεργασίας και της αλληλεγγύης».

Να επαναδιατυπώσετε το παραπάνω απόσπασμα της δεύτερης παραγράφου  του 1ου κειμένου μεταβάλλοντας το είδος της σύνταξης ώστε να τονίζεται η ενέργεια των υποκειμένων και όχι τα υποκείμενα των ρημάτων (μονάδες 6). Ποια αλλαγή παρατηρείτε στο ύφος του κειμένου; (μονάδες 4)

Μονάδες 10

 

ΘΕΜΑ Γ

Ποιο είναι, κατά τη γνώμη σας, το θέμα του Κειμένου 3; Να γράψετε το ερμηνευτικό σας σχόλιο, τεκμηριώνοντάς την απάντησή σας με τουλάχιστον τρεις (3) κειμενικούς δείκτες (150-200 λέξεις).

Μονάδες 15

 

ΘΕΜΑ Δ

«Μόνο με την καρδιά βλέπεις καλά, την ουσία τα μάτια δεν τη βλέπουν» διατεινόταν ο Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ στον ¨Μικρό Πρίγκηπα».  Στο  σημερινό σχολείο στο οποίο επικρατεί η βαθμοθηρία, οι εξειδικευμένες γνώσεις και η κομφορμιστική σκέψη και συμπεριφορά παραγκωνίζονται οι ουμανιστικές  αξίες  . Με ποιο τρόπο πιστεύετε ότι μπορούμε να  καλλιεργήσουμε τη συναισθηματική ανάπτυξη των μαθητών ; Να γράψετε ένα άρθρο στη διαδικτυακή σχολική σας εφημερίδα, για να καταθέσετε  τις απόψεις σας.  (350-400 λέξεις).

Μονάδες 30

(Το εκπαιδευτικό υλικό διατίθεται στο διαδίκτυο αποκλειστικά από το schooltime.gr)

ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ Ο.Ε.»,

ΓΥΜΝΑΣΙΟ – ΛΥΚΕΙΟ
ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 156, Ν. ΙΩΝΙΑ, ΒΟΛΟΣ
ΤΗΛ. 24210-64888 /6908854840

Ιδιωτικά Εκπαιδευτήρια «Προμηθέας Ο.Ε.» Γυμνάσιο – Λύκειο*

Διαβάστε ακόμα:

Πλήρες εκπαιδευτικό υλικό για τα Νέα Ελληνικά/Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία – Έκθεση Λυκείου

1. Νέα ελληνικά Α’ Λυκείου, 2. Νέα ελληνικά Β’ Λυκείου, 3. Νέα ελληνικά Γ’ Λυκείου, 4. Υποστηρικτικό υλικό, 5. Σχεδιαγράμματα, 6. Γραμματική-Συντακτικό

Δείτε τις τελευταίες ειδήσεις στο Newsroom schooltime.gr – Βρείτε μας στο Google News

Ακολουθήστε την επίσημη σελίδα μας στο facebook schooltime για να βλέπετε τις σημαντικότερες ειδήσεις στη ροή του schooltime.gr

Ακολουθήστε μας στο facebook