Λατινικά B’ Λυκείου (Κείμενο 7) – LECTIO VII– EΤΟΙΜΑΣΙΕΣ ΓΙΑ ΞΕΧΕΙΜΩΝΙΑΣΜΑ
Ασκήσεις Γραμματικής, Συντακτικού, Ετυμολογίας και Κατανόησης
KEIMENO 7 – LECTIO VII– EΤΟΙΜΑΣΙΕΣ ΓΙΑ ΞΕΧΕΙΜΩΝΙΑΣΜΑ
Caesar propter frumenti inopiam legiones in hibernis multis conlocat. Ex quibus quattuor in Nerviis hiemare iubet et tribus imperat in Belgis remanere. Legatos omnes frumentum in castra importare iubet. Milites his verbis admonet: “Hostes adventare audio; speculatores nostri eos prope esse nuntiant. Vim hostium cavere debetis; hostes enim de collibus advolare solent et caedem militum perpetrare possunt”.
Α. ΑΣΚΗΣΕΙΣ KATANOΗΣΗΣ:
Να επιβεβαιώσετε ή να διαψεύσετε τις ακόλουθες προτάσεις με βάση το νόημα του κειμένου:
- Caesar propter frumenti inopiam legiones in Italia conlocat.
- Ex legionibus quattuor in Asia hiemare iubet.
- Tribus imperat in Belgis remanere.
- Legatos omnes vinum in castra importare iubet.
- Speculatores hostium prope se esse nuntiant.
- Hostes de collibus advolare solent.
Β. ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ
1.Να γραφούν οι ζητούμενες πτώσεις:
Frumenti, legiones: δοτική του ίδιου αριθμού.
quibus: γενική του ενικού αριθμού.
tribus: ονομαστική του πληθυντικού αριθμού.
Legatos omnes: αφαιρετική του ενικού αριθμού.
Milites: αφαιρετική του πληθυντικού αριθμού.
verbis: ονομαστική του ενικού αριθμού.
Hostes: γενική και αιτιατική του πληθυντικού αριθμού.
speculatores: ονομαστική του ενικού αριθμού.
collibus: αφαιρετική του ενικού αριθμού.
caedem: γενική του πληθυντικού αριθμού.
2.frumenti, legiones, quibus, castra, verbis: Να γραφούν στην ίδια πτώση του άλλου αριθμού και να αναφερθεί η σημασιολογική διαφορά, εφόσον πρόκειται για ετερόσημα.
3.tribus: Να κλιθεί σε όλα τα γένη.
4. multis: Να γίνει παραθετική αντικατάσταση (στο ίδιο γένος, αριθμό και πτώση) και να γραφεί το επίρρημα και στους τρεις βαθμούς.
5. vim, collibus: Να κλιθούν και στους δύο αριθμούς.
6. speculatores nostri: Να γραφεί το ονοματικό σύνολο και να δηλώνει τον ένα κτήτορα στο β΄πρόσωπο.
7. Να γραφούν οι ζητούμενοι τύποι της Ενεργητικής Φωνής:
conlocat: β΄ πληθυντικό Οριστικής του Παρατατικού και Μέλλοντα.
iubet: α΄ πληθυντικό Οριστικής του Παρακειμένου και τα απαρέμφατα όλων των χρόνων.
remanere: γ΄ πληθυντικό Οριστικής του Μέλλοντα.
admonet: γ΄ ενικό του Συντελεσμένου Μέλλοντα.
esse: β΄ ενικό της Οριστικής σε όλους τους χρόνους.
nuntiant: β΄ ενικό Οριστικής του Παρατατικού και Μέλλοντα.
possunt: γ΄ πληθυντικό Οριστικής σε όλους τους χρόνους και τα απαρέμφατα.
8. conlocat, admonet, esse, iubet, nuntiant, audio, cavere: Να γίνει χρονική αντικατάσταση (X.A).
9.admonet, possunt, remanere: Να κλιθεί η Οριστική Μέλλοντα και Συντελεσμένου Μέλλοντα.
10.iubet, imperat, nuntiant: απαρέμφατο Ενεστώτα και Παρακειμένου.
Γ. ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑΣ:
1.Να αντιστοιχίσετε ετυμολογικά τις λέξεις της στήλης Α με τις λέξεις της στήλης Β. (Ένας τύπος της στήλης Α έχει διπλή αντιστοίχιση και ένας από τη στήλη Α δεν θα χρησιμοποιηθεί).
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β
legiones μιλιταρισμός
hiemāre ιμπεριαλισμός
conlocat monument
imperat χιόνι
castra κολωνός
Milites location [ αγγλ.]
verbis χειμώνας
admonet κάστρο
collibus βερμπαλισμός
nuntiant οὖς
audio announcement[ αγγλ.]
2. α. Αve, Caesar, morituri te salutant= χαίρε, Καίσαρ, οι μελλοθάνατοι σε χαιρετούν (Το χαιρετισμό αυτόν απηύθυναν οι μονομάχοι στον Ρωμαίο αυτοκράτορα, όταν περνούσαν παρελαύνοντας κάτω από το θρόνο του στο Κολοσσαίο, πριν αρχίσει η αναμέτρηση μεταξύ τους).
β. persona non grata ανεπιθύμητο πρόσωπο:
Να εντάξετε ξεχωριστά καθεμιά από τις παραπάνω φράσεις σε μια περίοδο λόγου.
Δ. ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟΥ
1.Να μετατραπεί η ενεργητική σύνταξη σε παθητική:
Caesar propter frumenti inopiam legiones in hibernis multis conlocat.
Milites his verbis admonet.
2.Legatos omnes frumentum in castra importare iubet: Να μετατρέψετε την Eνεργητική σε Παθητική σύνταξη (του απαρεμφάτου) κρατώντας αμετάβλητο το ρήμα iubet και να επισημάνετε τη σημασιολογική διαφορά που προκύπτει.
3.Να μετατραπούν οι προτάσεις σε απαρεμφατικές με εξάρτηση τις φράσεις της παρένθεσης: (AΣΚΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΗΣ ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΙΚΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ)(Για προχωρημένους)
Caesar propter frumenti inopiam legiones in hibernis multis conlocat. (Plinius narrat, Caesar dicit, Caesar dicitur).
Legatos omnes frumentum in castra importare iubet. (Scriptor narrat, Caesar narrat/Caesar dicit, Caesar dicitur).
Hostes adventare audio; (Caesar dicit, Caesar dicitur).
speculatores nostri eos prope esse nuntiant. (Plinius narrat).
hostes enim de collibus advolare solent et caedem militum perpetrare possunt. (Plinius narrat, Hostes dicunt, Hostes dicuntur/nuntiantur).
4.Nα συμπληρωθούν τα κενά με τον κατάλληλο τύπο της λέξης στην αγκύλη ανάλογα με το συντακτικό τους ρόλο:
Caesar quattuor ex ________________ in Nerviis et tres in Belgis_______________ [ conloco, legio ].
Quattuor________________ in Nerviis hiemare imperat et tres in Belgis ________________ iubet. [ remaneo, legio ].
________________ omnes ________________ in________________ conlocare iubet. [ hiberna, legatus, legio]
Speculatores________________ ________________ et prope eos esse nuntiant [ hostis, advento ].
Caesar cum ________________ ________________ fortiter repugnat contra________________
[ suus, hostis, miles στον πληθ. ]
Speculatores frumentum hostes________________ in ________________ et eos ________________ bellum nuntiant. [ castra, paro, importo ]
Caesar legiones propter________________ inopiam in ________________ et in ________________ conlocat [Nervii, Belgae, frumentum ]
5.ex quibus, tribus, frumentum, hostes (adventare), militum, perpetrare, esse: Να χαρακτηριστούν συντακτικά και να αναφερθεί ο προσδιοριζόμενος όρος.
6.propter frumenti inopiam: Να γραφεί η ισοδύναμη συντακτική εκφορά με όλους τους δυνατούς τρόπους.
7.Ex quibus: να γραφεί η ισοδύναμη συντακτική εκφορά.
8.Τι γνωρίζετε για τη σύνταξη των ρημάτων iubeo και impero;
Ε. Nα μεταφρασθούν στα Λατινικά οι ακόλουθες προτάσεις:
α) O Kαίσαρ εγκαθιστά τέσσερις λεγεώνες στη χώρα των των Bέλγων.
β) O Kαίσαρ δίνει εντολή στους διοικητές των λεγεώνων να μεταφέρουν σιτάρι στα στρατόπεδα.
Έρη Ναθαναήλ*
Φιλόλογος
