«Το ερμηνευτικό σχόλιο στη Λογοτεχνία»: Νέα Ελληνικά Λυκείου / Νεοελληνική Γλώσσα-Λογοτεχνία, «Η πόλις», Κωνσταντίνος Καβάφης  – Ενδεικτική ανάλυση ερμηνευτικού σχολίου

Του Άρη Ιωαννίδη

Είπες· «Θα πάγω σ’ άλλη γη, θα πάγω σ’ άλλη θάλασσα.

Μια πόλις άλλη θα βρεθεί καλλίτερη από αυτή.

Κάθε προσπάθεια μου μια καταδίκη είναι γραφτή·

κ’ είν’ η καρδιά μου –σαν νεκρός– θαμένη.

Ο νους μου ως πότε μες στον μαρασμόν αυτόν θα μένει.

Όπου το μάτι μου γυρίσω, όπου κι αν δω

ερείπια μαύρα της ζωής μου βλέπω εδώ,

που τόσα χρόνια πέρασα και ρήμαξα και χάλασα.»

 

Καινούριους τόπους δεν θα βρεις, δεν θάβρεις άλλες θάλασσες.

Η πόλις θα σε ακολουθεί. Στους δρόμους θα γυρνάς

τους ίδιους. Και στες γειτονιές τες ίδιες θα γερνάς·

και μες στα ίδια σπίτια αυτά θ’ ασπρίζεις.

Πάντα στην πόλι αυτή θα φθάνεις. Για τα αλλού –μη ελπίζεις–

δεν έχει πλοίο για σε, δεν έχει οδό.

Έτσι που τη ζωή σου ρήμαξες εδώ

στην κώχη τούτη την μικρή, σ’ όλην την γη την χάλασες.

ΕΡΩΤΗΣΗ:

Να σχολιάσετε  εκείνο το θέμα του ποιήματος  που κρίνετε πιο σημαντικό. Τεκμηριώστε  τη θέση σας με κειμενικούς δείκτες (150-200 λέξεις).

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ:

Βασικό θέμα του ποιήματος πιστεύω πως είναι το έντονο αίσθημα εγκλωβισμού και η καταγραφή της εξίσου έντονης συναισθηματικής κατάστασης που βιώνει μερικές φορές ο  άνθρωπος – ίσως ο καθένας μας –στη μάταιη προσπάθειά του να αλλάξει την ίδια του τη ζωή. Πρόκειται για μια φωνή απελπισίας, μια κραυγή απόγνωσης, η οποία μάλιστα αισθητοποιείται μέσω της παρομοίωσης («κ’ είν’ η καρδιά μου –σαν νεκρός– θαμένη»), που αποτυπώνει όλα εκείνα τα αρνητικά συναισθήματα που έχουν κατακλύσει το ποιητικό υποκείμενο. Δεν είναι τυχαία, άλλωστε, η διαλογική μορφή του ποιήματος – στην πραγματικότητα πρόκειται για εσωτερικό μονόλογο – καθώς μέσω αυτής  προσδίδεται  σ΄ αυτό  δραματικότητα και καθίσταται εμφανής η εσωτερική σύγκρουση του ποιητικού υποκειμένου, που δείχνει εγκλωβισμένο σε αυτή την άσχημη πραγματικότητα που βιώνει. Η απάντηση, όμως, είναι απογοητευτική. Μέσω της επανάληψης και της επαναφοράς («Καινούργιους τόπους δεν θα βρεις, δεν θάβρεις άλλες θάλασσες / δεν έχει πλοίο για σε, δεν έχει οδό») η «άλλη» φωνή αποκλείει κάθε περιθώριο διαφυγής. Η προσωποποιημένη πόλη – ίσως ο ίδιος μας ο εαυτός –  πάντα θα μας ακολουθεί. Το παρελθόν μας, τις όποιες εσφαλμένες αποφάσεις μας θα τις βρίσκουμε δυστυχώς διαρκώς   μπροστά μας. Πάντα θα μας στοιχειώνουν και πάντα θα μας εμποδίζουν, σύμφωνα με την ποιητική φωνή, να κάνουμε μια νέα αρχή. (204 λέξεις)

Άρης Ιωαννίδης*
Φιλόλογος

Διαβάστε ακόμα:

Νέα Ελληνικά Γ’ Λυκείου: 14 κριτήρια αξιολόγησης για τη συνεξέταση της Ν. Γλώσσας & Λογοτεχνίας

Νεοελληνική γλώσσα & Λογοτεχνία: 25 προτάσεις για εμπέδωση των αλλαγών στην εξέταση του μαθήματος

Χρήσιμο υλικό για τα Νέα Ελληνικά / Νεοελληνική γλώσσα & Λογοτεχνία Λυκείου (50+ προτάσεις)

Πώς εξετάζονται τα Αρχαία Ελληνικά και η Νεοελληνική Γλώσσα-Λογοτεχνία στις Πανελλαδικές Εξετάσεις

Φιλολογικά μαθήματα Γ’ ΓΕΛ: Οι τελευταίες οδηγίες του ΥΠΑΙΘ για τη διδασκαλία και αξιολόγηση

Το Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας Γ΄ ΓΕΛ

Πλήρες εκπαιδευτικό υλικό για τα Νέα Ελληνικά/Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία – Έκθεση Λυκείου

1. Νέα ελληνικά Α’ Λυκείου, 2. Νέα ελληνικά Β’ Λυκείου, 3. Νέα ελληνικά Γ’ Λυκείου, 4. Υποστηρικτικό υλικό, 5. Σχεδιαγράμματα, 6. Γραμματική-Συντακτικό

Ακολουθήστε την επίσημη σελίδα μας στο facebook schooltime για να βλέπετε τις σημαντικότερες ειδήσεις στη ροή του schooltime.gr

Ακολουθήστε μας στο facebook