Νέα Ελληνικά Λυκείου / Νεοελληνική Γλώσσα-Λογοτεχνία: Πρόθεση του συγγραφέα (προθετικότητα)
Στο νέο μοντέλο εξέτασης του μαθήματος της «Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας» περίοπτη θέση κατέχει ο εντοπισμός της πρόθεσης/σκοπού/στόχου του συγγραφέα του κειμένου και εν συνεχεία η τεκμηρίωση της απάντησης από τον μαθητή/τρια.
Λέγοντας «προθετικότητα /πρόθεση του συγγραφέα» ουσιαστικά αναφερόμαστε στις επικοινωνιακές – κατά κύριο λόγο – προθέσεις του, κάτι το οποίο διαμορφώνεται ανάλογα με το ιδιαίτερο μήνυμα που ο ίδιος θέλει να περάσει στον αναγνώστη/τρια .
Συγκεκριμένα, ο συντάκτης ενός κειμένου μπορεί να έχει ως στόχο/πρόθεση:
- Να ενημερώσει,
- Να πληροφορήσει,
- Να πείσει,
- Να αποδείξει,
- Να διαφωτίσει,
- Να προβληματίσει,
- Να τέρψει,
- Να καταγγείλει,
- Να εξηγήσει,
- Να αποσαφηνίσει/προσδιορίσει με σαφήνεια το περιεχόμενο κάποιου όρου…
Σε μια ενδεχόμενη ερώτηση, λοιπόν, που θα αφορά την πρόθεση του συντάκτη ενός κειμένου, εκτός από την ίδια την πρόθεση που οφείλουμε να αναφέρουμε, μπορούμε να επεκταθούμε στο θέμα και το είδος του κειμένου, στο κοινό που απευθύνεται, αλλά και στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της γλώσσας (γλωσσικές επιλογές – εκφραστικά μέσα) αλλά και του περιεχομένου του κειμένου. Επίσης, υπάρχουν και κάποιες άλλες σημαντικές παράμετροι που ενδέχεται να βοηθήσουν στον εντοπισμό της πρόθεσης του συγγραφέα του κειμένου, όπως η επικοινωνιακή περίσταση, η οργάνωση λόγου και το ύφος του κειμένου.
Ενδεικτική ερώτηση: Ποια νομίζετε ότι είναι η πρόθεση του συγγραφέα στη συγκεκριμένη παράγραφο του κειμένου; Πώς ο τρόπος με τον οποίο επέλεξε να αναπτύξει την παράγραφο υπηρετεί την πρόθεση αυτή; (ΙΕΠ)
Παρατηρούμε πως η ερώτηση που αφορά την πρόθεση του συγγραφέα, αφορά άμεσα και τον τρόπο/τρόπους ανάπτυξης της εν λόγω παραγράφου (τρόπος οργάνωσης παραγράφου). Πρόθεση, λοιπόν, και τρόπος ανάπτυξης αποτελούν πλέον ένα δυναμικό δίδυμο που κατέχουν περίοπτη θέση στις ερωτήσεις του ΙΕΠ. Ερώτηση που θα αφορά μόνο τον εντοπισμό του τρόπου ανάπτυξης της παραγράφου, μάλλον δείχνει να ανήκει στο παρελθόν, χωρίς βέβαια να αποκλείουμε τίποτα.
Άρης Ιωαννίδης*
Φιλόλογος
Διαβάστε ακόμα:
Νέα Ελληνικά Γ’ Λυκείου: 14 κριτήρια αξιολόγησης για τη συνεξέταση της Ν. Γλώσσας & Λογοτεχνίας
Νεοελληνική γλώσσα & Λογοτεχνία: 25 προτάσεις για εμπέδωση των αλλαγών στην εξέταση του μαθήματος
Χρήσιμο υλικό για τα Νέα Ελληνικά / Νεοελληνική γλώσσα & Λογοτεχνία Λυκείου (50+ προτάσεις)
Πώς εξετάζονται τα Αρχαία Ελληνικά και η Νεοελληνική Γλώσσα-Λογοτεχνία στις Πανελλαδικές Εξετάσεις
Φιλολογικά μαθήματα Γ’ ΓΕΛ: Οι τελευταίες οδηγίες του ΥΠΑΙΘ για τη διδασκαλία και αξιολόγηση
Το Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας Γ΄ ΓΕΛ
Πλήρες εκπαιδευτικό υλικό για τα Νέα Ελληνικά/Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία – Έκθεση Λυκείου
- Ο Πρόλογος, το Κύριο Θέμα και ο Επίλογος στην Έκθεση: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε
- Έκφραση – Έκθεση: Η Αξιολόγηση της Έκθεσης (από το ΚΕΕ)
- Χρήσιμο εκπαιδευτικό υλικό για την περίληψη γραπτού λόγου
- Το επικοινωνιακό πλαίσιο στη Νεοελληνική Γλώσσα: Δοκίμιο, άρθρο, ομιλία
- 250 Σχεδιαγράμματα Εκθέσεων για την Α’ τη Β’ και τη Γ’ Λυκείου
- Κατεβάστε δωρεάν 200+ σχολικά βοηθήματα από το schooltime.gr
1. Νέα ελληνικά Α’ Λυκείου, 2. Νέα ελληνικά Β’ Λυκείου, 3. Νέα ελληνικά Γ’ Λυκείου, 4. Υποστηρικτικό υλικό, 5. Σχεδιαγράμματα, 6. Γραμματική-Συντακτικό
