Το γέλιο στη ζωή μας αναβλύζει από μέσα μας, εκφράζει πηγαία συναισθήματα που βγαίνουν αβίαστα, «η μέρα που δεν γέλασες είναι χαμένη μέρα». Ήταν δώρο της Αφροδίτης μαζί με τον πόθο και την ηδονή. Στην αρχαιότητα υπήρχαν οι γελωτομάντεις που στήριζαν τις μαντικές προβλέψεις τους για το μέλλον πάνω στο γέλιο.
Πώς λοιπόν θα μπορούσε να λείπει από την ποίηση το γέλιο;
Για τον Π. Νερούντα είναι η ίδια του η ζωή, το παν… δεν μπορεί να ζήσει χωρίς αυτό, γέλιο πηγή της ζωής για τον Νερούντα.
Πάρε μου το ψωμί, αν θες,
πάρε μου τον αγέρα, μα
μη μου παίρνεις το γέλιο σου.
Γέλα στη νύχτα,
στη μέρα στο φεγγάρι,
γέλα στις στριφτές
στράτες του νησιού,
γέλα σ’ αυτό το άγαρμπο
αγόρι που σ’ αγαπά,
μα όταν ανοίγω τα μάτια και τα κλείνω,
όταν τα βήματά μου φεύγουν,
όταν γυρνούν τα βήματά μου,
αρνήσου με το ψωμί, τον αγέρα,
το φως, την άνοιξη,
μα ποτέ το γέλιο σου
γιατί θα πεθάνω
Για τον Ν. Λαπαθιώτη το γέλιο της καλής είναι δροσιά ζωής, η χαρά του, ακόμα και την ώρα του θανάτου του θα ήθελε αυτό το γέλιο.
Γέλα, με τα κρυστάλλινα τα γέλια Σου,
με τα τρελά σου, ρόδινα χειλάκια,
σκόρπα χαρές, γλυκές σαν τα ματάκια Σου,
πλασμένα όλο γι’ αγάπες και φιλάκια!…
***
Ρόδιζε μέσα στη σκιερή τη νύχτα μου,
αγάπης ονειρόπλαστο πουλάκι,
να κλείσουν, με τα ολόδροσα χαμόγελα,
τα βάραθρα των σπλάχνων μου, και οι λάκκοι….
***
Γέλα!… Το φως Σου φτάνει ως τη σκοτείνια μου!…
Και στη θανή μου, στην πικρή μου δύση,
ας είχα τέτοιον Άγγελο τρελούτσικο,
τα ολόσβηστά μου μάτια να σφαλήσει
Για τον Κ. Τσάτο το γέλιο ξεπλένει την ψυχή από την σκόνη, αποκαθαίρει, ανακουφίζει.
Παραφυλάει κάπου ένα γέλιο
Το γέλιο που ξεπλένει
Από τη σκόνη ,από τη γλίνα
Πράγματα και ανθρώπους
Ο Γ. Ρίτσος θεωρεί το γέλιο μουσική της ψυχής «Γέλα καρδιά μου, γέλα βρες χρόνια να γελάς, αυτό είναι η μουσική της ψυχής.
Κατά τον Τ.Λειβαδίτη «Όλα μπορούσανε να γίνουνε στον κόσμο αγάπη μου, τότε που μου χαμογελούσες»
Ακόμα και η Βίβλος και η Καινή Διαθήκη εκτιμούν το γέλιο. Κατά τους πατέρες της εκκλησίας «μόνον δια του γέλωτος τιμωρείται η ανοησία» και κατά την Γραφή «Κύριος αληθινού στόμα εμπλήσσει γέλωτος».
(Πρώτη δημοσίευση στο schooltime.gr – Φεβρουάριος 2014)
Γιώτα Ιωακειμίδου*
Φιλόλογος
