Του Οδυσσέα Β. Τσιντζιράκου
Η μεγάλη αγάπη του Καποδίστρια ήταν, αναμφίβολα, η εκπαίδευση των παιδιών. «Η μόνη μου παρηγορία εις τας πικρίας του βίου μου» έγραφε κάπου «είναι να καταγίνομαι περί παιδείαν και σχολείων. Παρηγορούσι τα μάλιστα τας πικρίας του τεθλιμμένου βίου μου αι θαυμασταί πρόοδοι των μαθητών». Το ενδιαφέρον του για τα παιδιά εκδηλώθηκε, αφότου νεαρός τότε στις αρχές του 19ου αιώνα είχε αναλάβει γραμματέας επικρατείας στα Επτάνησα. Ταυτόχρονα ήταν και επιθεωρητής εκπαίδευσης. Σώζονται εκθέσεις που φέρουν την υπογραφή «ο επιθεωρητής Ιωάννης Καποδίστριας».
Τον είδαμε στη συνέχεια να ιδρύει στη Βιέννη την Φιλόμουσο Εταιρεία με σκοπό τη σπουδή των ελληνοπαίδων και να βοηθάει οικονομικά και ηθικά αρκετούς που βγήκανε για τις σπουδές τους στο εξωτερικό. Ας σημειωθεί ότι ανάμεσα στους τόσους που βοήθησε λίγο πριν έρθει στην Ελλάδα ήταν και ο Αναστάσιος Πολυζωίδης. Τον ενίσχυσε οικονομικά κατόπιν συστάσεως του εξόριστου στην Πίζα Μητροπολίτη Ουγγροβλαχίας Ιγνατίου. Κι όταν ο Πολυζωίδης τελείωνε τις σπουδές του και γύρισε στην Ελλάδα, νομομαθής πια, με δαπάνες του Καποδίστρια, έγινε ο χειρότερος συκοφάντης του κυβερνήτη και είχε καύχημα πού έγινε ηθικός αυτουργός της δολοφονίας του!
Ενώ ετοιμαζόταν να έρθει στην Ελλάδα, σε επιστολή στο φίλο του Ανδρέα Μουστοξύδη του ζητά να του ετοιμάσει έναν κατάλογο όλων των όλων των παιδιών αγοριών και κοριτσιών που χτυπήθηκαν από τον πόλεμο. Ταυτόχρονα του ζητά να σημειώσει την οικογενειακή κατάσταση του καθενός, την κλίση, την ηλικία, τη διαγωγή. Επίσης στο ταξίδι της επιστροφής του και στην Ανκόνα ενδιαφέρεται για τα σχολεία των ελληνοπαίδων στην Ιταλία και τη Μάλτα το ίδιο, αλλά και στη Γενεύη βρισκόμενος είχε ιδρύσει το «Ορφανοτροφείον» υπό τον Α. Ραδινό. Χ Χρειάστηκε να περάσουν μόνο 65 μέρες από τον ερχομό του στην Ελλάδα για να οργανώσει στον Πόρο την περίθαλψη της πρώτης ομάδας ορφανών μέσα σε καλύβες ή στο μοναστήρι που είναι εκεί κάτω από την εποπτεία του Α. Παπαδόπουλου. Ενδιαφέρεται, πέρα από την οργάνωση της εκπαίδευσης με κύριο στόχο τη γενίκευση της λαϊκής Παιδείας, για την κατοικία, την τροφή, την ενδυμασία και την καθαριότητα των παιδιών.
Είναι εντυπωσιακές, για τα δεδομένα της τότε εποχής οι οδηγίες για την φροντίδα των δυστυχισμένων αυτών παιδιών, όπως φαίνεται και στην επιστολή που έστειλε στο δάσκαλο Α. Παπαδόπουλο στον Πόρο: «Στέλλω σοι ενδύματα δια τα υπό την διεύθυνσίν σου παιδία, ήτοι ανά μίαν φουστανέλαν, ανά δύο υποκάμισα, δύο βρακία, ζεύγος εμβάδων (=τσαρουχιών, παπουτσιών) φέσιον, καπόταν (=κάπα) και ζώνην. Πριν, όμως, ενδύσεις τα παιδιά, να κείρεις (=κουρέψεις) και λούσεις αυτά καλώς. Να αλλάζωσιν υποκάμισον και βρακίον κάθε εβδομάδα. Αι κλίναι των να είναι από άχυρον ή φύλλα ικανώς ξηρά. Το προσκεφάλειον μία πέτρα και σκέπασμα η καπότα…»
Ο Καποδίστριας ξεκινούσε την οργάνωση του νεοσύστατου Ελληνικού Κράτους από το αυτονόητο για τον ίδιο και τον απλό λαό, αλλά δυστυχώς όχι για άλλους, επόμενους: Την Παιδεία και την μέριμνα για τους νέους.
(Απόσπασμα από το υπό έκδοση βιβλίο του φιλολόγου Οδυσσέα Β. Τσιντζιράκου «ΙΩΑΝΝΗΣ Α. ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ»)
Διαβάστε ακόμα:
Τα δάνεια του 1825: Η επαναστατημένη Ελλάδα στα νύχια των τοκογλύφων
Ο Λοιμός της εποχής του Ιουστινιανού, 541-542 μ.Χ.