Μαρίνα Κόντζηλα Της ψυχολόγου Μαρίνας Κόντζηλα

Η ευτυχία είναι καθαρά υποκειμενική υπόθεση, δηλαδή ορίζεται διαφορετικά για τον καθένα από εμάς, ανάλογα με τους στόχους που θέτει στη ζωή του. Άλλοι νιώθουν ευτυχισμένοι με πολύ απλά πράγματα, όπως το να κάνουν ένα περίπατο στη φύση και άλλοι όπως υποστηρίζουν έχουν τα πάντα αλλά νιώθουν μόνιμα ένα κενό που δε μπορούν να το προσδιορίσουν και δεν τους επιτρέπει ποτέ να χαρούν τη ζωή.

Στο κομμάτι της ευτυχίας οι περισσότεροι πέφτουν έξω στις προβλέψεις τους σχετικά με το τι και σε ποιο βαθμό θα τους κάνει να νιώσουν πραγματικά χαρούμενοι. Το σίγουρο είναι πως δεν υπάρχει κάποια μυστική συνταγή που εάν την ακολουθήσει κάποιος πιστά και προσθέσει τις κατάλληλες αναλογίες και τα σωστά συστατικά θα λάβει συγκεκριμένες δόσεις ευτυχίας.

Η ευτυχία, λένε, είναι μια πεταλούδα που όσο την κυνηγάς σου ξεφεύγει. Με το που θα ηρεμήσεις, θα έρθει και θα καθίσει πάνω σου. Οι ψυχολόγοι την αποκαλούν “χαμένη Ατλαντίδα των συναισθημάτων”, αφού όλοι λένε πως υπάρχει, αλλά κανείς δεν έχει ιδέα που ακριβώς να την αναζητήσει.

Έχουν γίνει πολλές έρευνες κατά διαστήματα και έχουν γραφτεί αμέτρητα συγγράμματα και βιβλία σχετικά με την ευτυχία και την κατάκτησή της. Σύμφωνα με ερευνητικά δεδομένα από το Πανεπιστήμιο του Σικάγο η ευτυχία εξαρτάται από τρεις βασικούς παράγοντες: τα γονίδια, τα σημαντικά γεγονότα της ζωής μας και τις αξίες. Οι οικονομολόγοι έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα πως το χρήμα μπορεί σίγουρα να δελεάσει την ευτυχία, ωστόσο δεν είναι ικανό να την κατακτήσει.

Το βέβαιο είναι ότι η ευτυχία δεν αποτελεί μια μόνιμη κατάσταση. Υπάρχουν στιγμές που γεμίζουν με χαρά και θετικές σκέψεις τη ζωή μας. Ανάλογα με τη φάση ζωής που διανύουμε, τα κριτήριά μας για τον ορισμό της ευτυχίας διαφοροποιούνται. Κάτι δηλαδή από το οποίο αντλούσαμε ικανοποίηση στα είκοσι ή στα τριάντα δεν είναι ικανό να μας κάνει ευτυχισμένους στα σαράντα ή στα πενήντα μας. Στην πορεία της ζωής μας αλλάζουμε, οπότε μεταβάλλονται και οι προτεραιότητες και οι ανάγκες μας, άρα και όλα όσα χρειαζόμαστε για να νιώσουμε χαρούμενοι.

Οι άνθρωποι που από τη φύση τους σκέφτονται πιο θετικά και είναι λιγότερο επιρρεπείς στο στρες μπορούν να γίνουν πιο εύκολα ευτυχισμένοι σε σχέση με όσους είναι πιο απαισιόδοξοι και δυσκολεύονται να διαχειριστούν το άγχος τους. Φυσικά ένα άτομο εφόσον το επιθυμεί μπορεί να αλλάξει τον τρόπο σκέψης του σταδιακά και να αισθανθεί τελικά ψυχική πληρότητα και η ψυχοθεραπεία συμβάλει σε σημαντικό βαθμό προς αυτή την κατεύθυνση.

Είναι γεγονός πως ο σύγχρονος τρόπος ζωής μας απομάκρυνε αρκετά από την αναζήτηση της ευτυχίας και της ψυχικής ολοκλήρωσης. Μας έχουν βάλει σκόπιμα προκειμένου να μας ελέγχουν σε ένα διαρκή αγώνα δρόμου για να προλάβουμε να δημιουργήσουμε χωρίς να ξέρουμε για ποιον ακριβώς σκοπό τρέχουμε όλη μέρα με φρενήρεις ρυθμούς.

Η απόλυτη ευτυχία φυσικά δεν υπάρχει. Και αυτό οφείλεται στην πολυπλοκότητα της ίδιας της ανθρώπινης φύσης, η οποία είναι μόνιμα ανικανοποίητη και διαρκώς επιθυμεί κάτι παραπάνω από όσα ήδη έχει. Θα μπορούσαμε να πούμε πως υπάρχουν κάποιοι παράγοντες που διαρκώς μπλοκάρουν την ευτυχία. Οι μεγαλύτεροι εχθροί που σαμποτάρουν την ευτυχία είναι τα ενοχικά σύνδρομα, οι εσωτερικές συγκρούσεις, η μοναξιά που βιώνει έντονα ο σύγχρονος άνθρωπος, οι υπέρμετρες κοινωνικές απαιτήσεις, τα ταμπού και η έλλειψη αξιών. Το άτομο έχει μάθει να κρύβει καλά τα συναισθήματά του, να φορά μόνιμα ένα χαρούμενο προσωπείο και να δίνει βάση στα πρέπει και στην κριτική του κόσμου, αψηφώντας τις δικές του πραγματικές ανάγκες και την αξία του. Το αποτέλεσμα είναι να μένει μόνιμα με το συναίσθημα του ανικανοποίητου, αφού κυνηγά άσκοπα τη δόξα, την επιτυχία και το χρήμα και αφήνει στο περιθώριο την ανάγκη του για αγάπη. Τα χρόνια κυλούν και ξαφνικά έρχεται η στιγμή που κάνει έναν απολογισμό της ζωής του και  συνειδητοποιεί μετά από πολύ καιρό  πως κοίταζε σε λάθος κατεύθυνση ενώ η ευτυχία βρισκόταν μπροστά του.

Η ευτυχία επίσης σαμποτάρεται από λανθασμένες επενδύσεις που κάνουν πολλοί στη ζωή τους. Π.χ. επενδύουν υπερβολικά στη δουλειά ή στις σχέσεις τους και στο τέλος απογοητεύονται και βιώνουν ματαίωση γιατί περιμένουν πολλά περισσότερα από όσα λαμβάνουν. Επίσης, πολλές φορές οι άνθρωποι πέφτουν στην παγίδα να πιστεύουν πως η εκάστοτε συναισθηματική κατάσταση θα διαρκέσει για πάντα, αγνοώντας την προσωρινότητά της.

Τελικά τα πράγματα είναι πολύ πιο απλά από όσο πιστεύουμε και η ευτυχία δεν είναι φάντασμα αλλά υπάρχει και βρίσκεται κοντά μας. Αρκεί να αφεθούμε για λίγα λεπτά και να απολαύσουμε την κάθε σταγόνα ευτυχίας που κρύβει μια στιγμή. Μπορούμε να αντλήσουμε απίστευτη χαρά μέσα από μια αγκαλιά, ένα χαμόγελο, ένα αστείο, ένα φλερτ, ένα τρυφερό άγγιγμα, ένα φιλί, μια συζήτηση με φίλους, το παιγνίδι με τα παιδιά μας, μια ματιά από ένα πρόσωπο που μας ενδιαφέρει, ένα όμορφο τοπίο, μια επαγγελματική επιτυχία και άλλα πολλά μικρά πράγματα που απλά τα προσπερνάμε συνήθως και τα θεωρούμε ασήμαντα. Πάρτε μια ανάσα και απολαύστε λοιπόν τα θετικά συναισθήματα που μπορεί να σας προκαλέσουν απλά καθημερινά πράγματα. Προσπαθήστε να αναγνωρίσετε όλα τα ίχνη της ευτυχίας στη διάρκεια της ημέρας και σταδιακά θα νιώσετε μεγάλη ικανοποίηση και ψυχική ανάταση. Προτού αναρωτηθείτε γιατί δεν είστε ευτυχισμένοι, καλό θα είναι να μπείτε στη διαδικασία να σκεφτείτε τι ακριβώς θέλετε από τη ζωή σας.

Και όπως έλεγε ο Καρλ Γιουνγκ “ο ολοκληρωμένος άνθρωπος έχει περπατήσει με το θεό και έχει παλέψει με το διάβολο”.

(Πρώτη δημοσίευση στο schooltime.gr – Μάρτιος 2015)

Μαρίνα Κόντζηλα*
Συμβουλευτική Ψυχολόγος-Εκπαιδεύτρια Ομάδων Γονέων
Τηλ. 210-6005441 & 6970084190

Ακολουθήστε την επίσημη σελίδα μας στο facebook schooltime για να βλέπετε τις σημαντικότερες ειδήσεις στη ροή του schooltime.gr

Ακολουθήστε μας στο facebook