Πρώτος ο Πυθαγόρας, αλλά και ο Παρμενίδης, υποστήριξαν ότι η Γη είναι σφαιρική. Περίπου δυο αιώνες αργότερα, ο Αριστοτέλης επιβεβαίωσε πειραματικά τις φιλοσοφικές θέσεις των προγενέστερων, όπως άλλωστε αργότερα και ο Αρχιμήδης. Πιο πρόσφατα, το 1615, ο Γαλιλαίος υποστήριξε μέσω παρατηρήσεων που έκανε στο διάστημα πως η Γη γυρίζει γύρω από τον Ήλιο και για αυτόν το λόγο κυνηγήθηκε από την Ιερά εξέταση μέχρι τον θάνατο του. Το ίδιο διάστημα ο Κέπλερ διατύπωσε τρεις νόμους που εξηγούσαν την ελλειπτική τροχιά της Γης γύρω από τον Ήλιο. Λίγο αργότερα ο Νεύτωνας διατύπωσε τον νόμο της παγκόσμιας έλξης. Στις μέρες μας έρευνες παρουσιάζουν πως ένας στους τρεις κατοίκους της Αμερικής αμφισβητούν την επιστήμη των τελευταίων 3.000 ετών. Πιστεύουν πως η Γη θα μπορούσε να είναι επίπεδη με τον ήλιο να περιστρέφεται πάνω της στo πλαίσιo μίας παγκόσμιας συνωμοσίας.
Γιατί όλοι οι πλανήτες είναι σφαιρικοί
Όλοι γνωρίζουμε πως η Γη είναι περίπου σφαιρική. Γιατί όμως δεν είναι κυβική ή ακόμα και επίπεδη; Ο κυριότερος λόγος είναι η βαρύτητα. Η βαρύτητα είναι η δύναμη που έλκει όλα τα σώματα προς το κέντρο της Γης. Για αυτό κάθε σώμα κινείται προς το έδαφος μέχρι να φτάσει στη κοντινότερη δυνατή απόσταση από το κέντρο της Γης. Το γεωμετρικό σχήμα που όλα τα σημεία του ισαπέχουν από το κέντρο του είναι η σφαίρα. Ο πλανήτης μας απέκτησε το σφαιρικό του σχήμα 4.5 δισεκατομμύρια χρόνια πριν κατά τα πρώτα χρόνια του σχηματισμού του. Τότε δεν ήταν βραχώδης όπως τώρα, αλλά λόγω των υψηλών θερμοκρασιών τα πάντα ήταν λίγο πιο ρευστά. Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό το ρευστό μπορεί να μεταβάλει το σχήμα του.
Εδώ γεννάται η ερώτηση κατά πόσο όλα τα σημεία στην επιφάνεια της Γης ισαπέχουν από το κέντρο της εφόσον υπάρχουν τα όρη; Τα όρη λόγω των ισχυρών πετρωμάτων που τα αποτελούν μπορούν και αντέχουν τη μάχη απέναντι στη βαρύτητα και δεν καταρρέουν. Παρόλα αυτά μπορούμε να αναλογιστούμε την ακτίνα της Γης που είναι 6.371.000 μέτρα και τότε θα παρατηρήσουμε πως το ύψος του ψηλότερου βουνού αποτελεί μόλις το 0,14% της ακτίνας με 8.848 μέτρα. Με λίγα λόγια η Γη είναι πιο λεία από όσο θα περίμενε κάποιος. Αν είχαμε στο χέρι τη Γη και μία μπάλα από μπιλιάρδο, τότε το πιο λείο αντικείμενο θα ήταν η Γη!
Γιατί όμως η Γη δεν είναι απόλυτα σφαιρική;
Εκτός από τη βαρύτητα, ρόλο παίζει για το σχηματισμό και η περιστροφή ενός πλανήτη. Όσο πιο γρήγορα περιστρέφεται γύρω από τον εαυτό του, τόσο πιο πεπλατυσμένος θα είναι στους πόλους του. Έτσι για να γίνει ένας πλανήτης σχεδόν επίπεδος θα έπρεπε να περιστρέφεται πάρα πολύ γρήγορα. Όμως σε μία τέτοια περίπτωση η φυγόκεντρος δύναμη θα ήταν μεγαλύτερη από τη δύναμη της βαρύτητας και έτσι τα σώματα που βρίσκονται στην επιφάνεια του πλανήτη θα εκσφενδονίζονταν στο διάστημα. Για τον πλανήτη μας θα μπορούσε η ακτίνα στον ισημερινό να είναι τρεις φορές μεγαλύτερη από την ακτίνα στους πόλους. Αυτό το σενάριο είναι το πιο κοντινό σε μία επίπεδη Γη.
Η θεωρία της επίπεδης Γης
Σύμφωνα με τους οπαδούς της θεωρίας η Γη είναι ένας επίπεδος δίσκος που καλύπτεται με έναν θόλο. Στο κέντρο του βρίσκεται ο Βόρειος Πόλος ,ενώ στην περίμετρο του υπάρχουν οι πάγοι της Ανταρκτικής που συγκρατούν τα νερά των ωκεανών και οτιδήποτε προσπαθήσει να φτάσει στο πέρας του επίπεδου αυτού πλανήτη.
Ο Ήλιος βρίσκεται μέσα σε αυτόν τον θόλο, είναι πολύ μικρότερος και αρκετά πιο κοντά από όσο πιστεύουμε. Περιστρέφεται κυκλικά πάνω από τη Γη, σαν ένας φακός που ανάλογα με την κατεύθυνση που φωτίζει υπάρχει και η εναλλαγή από την ημέρα στη νύχτα. Ανάλογη θεώρηση υπάρχει και για τη Σελήνη αλλά και για τα άστρα που δεν θεωρούνται πλανήτες.
Επιστημονικά τεκμηριωμένες αποδείξεις βέβαια δεν υπάρχουν. Υποστηρίζεται πως η ΝΑSA παρουσιάζει διαστρεβλωμένες εικόνες στο κοινό με στόχο να διαψεύσει τα λεγόμενα της Βίβλου που περιγράφει κατά τη γνώμη τους τη Γη ως επίπεδη. Μερικά από τα ερωτήματα που θέτουν είναι τα παρακάτω:
- Γιατί δεν υπάρχει σήμα GPS ανοιχτά των ωκεανών εφόσον υπάρχουν οι δορυφόροι;
- Γιατί δεν βλέπουμε δορυφόρους να περνούν μπροστά από τη Σελήνη εφόσον είναι τόσο μακριά;
- Γιατί η σκιά δεν έχει καμπυλότητα;
- Γιατί το ουράνιο τόξο έχει σχήμα θόλου;
5 τρόποι να αποδείξει κανείς πως η Γη δεν είναι επίπεδη
- Εάν η Γη ήταν επίπεδη θα βλέπαμε από κάθε σημείο του πλανήτη τους ίδιους αστερισμούς τη νύχτα. Κάποιος όμως που βρίσκεται στο νότιο πόλο δεν θα μπορέσει ποτέ να δει τον Βόρειο Πολικό Αστέρα.
- Ο Ερατοσθένης εδώ και 3.000 χρόνια γνωρίζει πως δύο άνθρωποι που βρίσκονται σε διαφορετικά μέρη πάνω στη Γη θα έχουν διαφορετικά μήκη στις σκιές τους. Αν η Γη ήταν επίπεδη θα έπρεπε να έχουν ίδιο.
- Η Γη έλκει τα πάντα προς το κέντρο της. Επομένως εάν ήταν επίπεδη θα έπρεπε να έλκει προς τα πλάγια αν βρίσκεται κάποιος στην Ασία και προς το κέντρο στη Κεντρική Ευρώπη. Κάτι τέτοιο δεν είναι δυνατόν καθώς θα πρέπει να ζυγίζει το ίδιο στην επιφάνεια της Γης.
- Στην περίπτωση που ο Ήλιος περιστρεφόταν κυκλικά από πάνω μας δεν θα υπήρχαν οι διαφορετικές ζώνες ώρας.
- Το πείραμα του Φουκώ το 1850 είναι μία τρανή απόδειξη πως η Γη περιστρέφεται. Εάν παρακολουθήσετε ένα εκκρεμές για μεγάλο χρονικό διάστημα θα παρατηρήσετε πως αλλάζει κατεύθυνση μέσα στον χρόνο.
Βιβλιογραφία:
- KonstantopeTheodora, July 17 2013, Γιατί όλοι οι πλανήτες είναι σφαιρικοί;
- Tom Hale, October 4 2018, Seven things that «prove» the earth is flat
- Erik Frenz, March 30 2018,7 ways to prove earth is round
Παπουτσής Γρηγόρης*
Απόφοιτος του τμήματος Φυσικής Ιωαννίνων με εξειδίκευση στη φιλοσοφία των μαθηματικών από το ΕΚΠΑ.
Επικοινωνία: [email protected], 6981613616
Διαβάστε ακόμα:
- Η μεγάλη έκρηξη
- Αρχαιομετρία, η σύνδεσή μας με το παρελθόν
- Το σωματίδιο του θεού…
- Ματιές στο σύμπαν από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble
