Τάσος Τριανταφυλλόπουλος Του Τάσου Τριανταφυλλόπουλου

Η ευαισθησία της κοινωνίας έχει αποδείξει ανά τα χρόνια, ότι αφουγκράζεται το αίσθημα του «ανήκειν». Πιο ειδικά, τα κοινωνικά υποκείμενα συγκαταλέγονται είτε ατομικά είτε συλλογικά σε ομάδες, συστάδες, πλειάδες, μειοψηφίες – κατά βούληση – σε οργανωμένες ή άτυπες διαλογές ηγεσιών, παντός τύπου. Το ζήτημα αυτό γεννά ένα διττό ερώτημα. Είναι πράγματι θεμιτό να ακολουθείται απαρέγκλιτα ένα πολιτικό «εκκρεμές»; Όχι, διότι κινδυνεύει να… πέσει αν αναρριχηθούν πολλοί. Είναι απαραίτητο η πολιτική δράση και ο «περίγυρός» της να υποδεικνύουν ως επί το πλείστον -έστω και ακουσίως- την αρνητική χροιά τους; Όχι, διότι είναι brand names! Με άλλα λόγια, επομένως, η πολιτική – εκείνη που θρέφεται από σπέκουλα και ο ρόλος της, «υποθάλπονται» αρκούντως από την χλαπαταγή του λαού, και βέβαια με τον τρόπο αυτόν γεννάται ένας φαύλος κύκλος οχλοβοής – λαϊκισμού και τούμπαλιν.

Εκτενέστερα, αξίζει να σημειωθεί ότι ο εκάστοτε πολιτικός μηχανισμός υπέχει δικαιωμάτων, αλλά και υποχρεώσεων απέναντι στην κοινωνία. Ως εκ τούτου, οφείλει να διαποτίζει αμιγώς τις κρατικές συνιστώσες προς το πλαίσιο του εκδημοκρατισμού και της αλληλέγγυας συμπεριφοράς εν γένει. Σε αντιδιαστολή των ανωτέρω, η σύγχρονη πολιτική «εξαντλείται» σε νόρμες που – το δίχως άλλο – συγκεκριμενοποιούνται σε αυστηρές και ενίοτε άτεγκτες αποφάσεις του ενός, με αποτέλεσμα να απολεσθεί η αίσθηση της κοινωνικής συλλογικότητας. Προς επίρρωση αυτού, η εκτελεστική εξουσία δεν πράττει επικουρικά, φιμώνει την αλήθεια, κάνει επίκληση στο συναίσθημα. Εντούτοις κι αυτό αποτελεί μια πολιτική συνταγή. Αυτήν που ποντάρει στην εξασθένιση και – βαθμηδόν στη μετατροπή – ενός ομερτά κοινωνικού συνόλου που διόλου ενδιαφέρεται να πέσουν οι μάσκες των ιθυνόντων λαοπλάνων. Εύλογα, λοιπόν, η κοινή γνώμη εναποτίθεται εντός ενός ολισθηρού πλαισίου που αποβλέπει στην σιωπηρή συγκρότηση υποκειμένων – μηχανών και έτσι, σαφώς, διακυβεύεται η υπόστασή της.

Η άλλη όψη της πολιτικής κυριαρχίας εντοπίζεται στο πλαίσιο της μαζοποίησης, αλλά και στην παραπληροφόρηση που ο σύγχρονος άνθρωπος σήμερα αναμφισβήτητα ρέπει προς το μέρος τους. Αμφότερες (μαζοποίηση, παραπληροφόρηση), υποσκάπτουν ολοένα και περισσότερο την ανθρώπινη χαρακτηροδομή, υπονομεύοντας εξίσου τη συλλογικότητα, η οποία πλέον αποκαλύπτεται «με το σταγονόμετρο». Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, πρώτον, τον εκμηδενισμό κάθε ορθής – ηθικής σκέψης και δεύτερον την ανάδυση του ατομικισμού και της ιδιοτέλειας στις διαπροσωπικές μας σχέσεις. Ένα ακόμη επακόλουθο συνίσταται συλλήβδην στην ανθρώπινη αλλοτρίωση, που αποτελεί πλέον μια πραγματικότητα. Εξάλλου, η χρεία και οι αυτοπροαίρετες δράσεις των ανθρώπων, «εγείρονται» μόνον από κατευθυντήριες γραμμές και πολιτικές ντιρεκτίβες που οδηγούν σε υστερόβουλες πράξεις και προσωπικά οφέλη.

Επιστρέφοντας στο πολιτικό πλαίσιο, θα ήταν άξιο να τονιστεί ότι στα περισσότερα ζητήματα, τις περισσότερες φορές υπάρχει λύση, μα όχι «πανάκεια». Διευκρινιστικά, στην πλάστιγγα πολιτών– πολιτικής εξουσίας κυρίαρχο ρόλο διαδραματίζουν οι πολίτες. Βάσει αυτού, είναι εξόφθαλμο το γεγονός ότι οι μεν εκλέγονται από τους δε και ούτω καθεξής. Στο σημείο αυτό υπάρχει μια ανεπαίσθητη, αλλά ουσιώδης λεπτομέρεια. Ο λαϊκισμός, ο οποίος δεν εντοπίζεται μόνο εντός της πολιτικής, αλλά έχει την τάση να εστιάζει στα ανθρώπινα «πνευματικά οπλοστάσια» της κοινωνίας, λόγου χάριν στην παιδεία. Είναι εύλογο, συνεπώς, να θεωρηθεί και να αποκαλυφθεί η εξιδανίκευση (αίφνης!) του ανθρώπινου βίου, από Μεσσίες πολιτικούς που έχουν ως σκοπό την ψηφοθηρία, την στρέβλωση της κοινής γνώμης, την χάλκευση του τεκμηρίου της αλήθειας, τον «δούρειο ίππο» της προπαγάνδας και της ποδηγέτησης. Για τον λόγο αυτό, η στρατηγική της πολιτικής κοιτά όχι και τόσο σιβυλλικά – το μέσο άνθρωπο – ευθέως στα μάτια, χωρίς περιστροφές, αποσκοπώντας άμεσα στην εξομοίωση μαζί του, υπόρρητα, όμως στο κατά πόσον «αμυντικά» πνευματικός είναι, ούτως ώστε να εξυπηρετηθούν οι σκοποί της.

Εν κατακλείδι, για να περισωθεί η ανθρώπινη υπόσταση, αλλά και η πνευματικό – πολιτική εξυγίανση, είναι αναγκαία αρχικά η ενδοσκόπηση, αλλά και η διαδραστικότητα των μελών εντός του κοινωνικού συνόλου επί παντός επιστητού. Πριν τοποθετηθεί ο λίθος του αναθέματος στις άσκοπες και ανέξοδες δράσεις της εκάστοτε πολιτικής εξουσίας, είναι σαφής η ad hoc ενημέρωση, η ευαισθητοποίηση και η δράση του πολίτη, εκείνη, που διαφυλάσσει και προασπίζεται την κοινωνική συνοχή. Πρόκειται για μια άτυπη συμμαχία (πολιτών – πολιτικών), που κατά καιρούς αντιστέκεται στην συνεργασία. Εδώ είναι το οξύμωρο. Μας αρέσει αυτό που είμαστε;

Τάσος Τριανταφυλλόπουλος*
Φιλόλογος

Ακολουθήστε την επίσημη σελίδα μας στο facebook schooltime για να βλέπετε τις σημαντικότερες ειδήσεις στη ροή του schooltime.gr

Ακολουθήστε μας στο facebook