Λατινικά Γ’ Λυκείου (Προσανατολισμού), Κείμενα 11 & 13, Συνοπτικά Τεστ αξιολόγησης
Τα συνοπτικά τεστ αξιολόγησης των κειμένων των Λατινικών (11 & 13) έχουν ως στόχο την καλύτερη εμπέδωση όλων των γραμματικών και συντακτικών φαινομένων που πρόκειται να συναντήσει ο μαθητής/τρια.
Κείμενο 11
Η ΡΩΜΗ ΚΑΙ Η ΚΑΡΧΗΔΟΝΑ
Hannibal, dux Carthaginiensis, VI et XX annos natus, omnes gentes Hispaniae bello superavit et Saguntum vi expugnavit. Postea Alpes, quae Italiam ab Gallia seiungunt, cum elephantis transiit. Ubi in Italia fuit, apud Ticinum, Trebiam, Trasumenum et Cannas copias Romanorum profligavit et delevit. Populus Romanus cladem Cannensem pavidus audivit. In agro Falerno Hannibal ex insidiis Fabii Maximi se expedivit. Postquam XIV annos in Italia complevit, Carthaginienses eum in Africam revocaverunt. Ibi Hannibal bellum cum Romanis componere frustra cupivit. Denique cum P. Scipione apud Zamam dimicavit, sed Romani victoriam reportaverunt.
Ερωτήσεις:
1. Να μεταφραστεί το υπογραμμισμένο απόσπασμα.
2. elephantis, Copias : σε ποιες ιδιαίτερες κατηγορίες ουσιαστικών ανήκουν τα συγκεκριμένα ουσιαστικά; Να κλιθούν και στους δύο αριθμούς.
3. Nα γραφούν οι πλάγιες πτώσεις και στους δύο αριθμούς των τριτοκλίτων ουσιαστικών που σχηματίζουν τη γενική πληθυντικού με κατάληξη -ium.
4. Να γραφούν οι ζητούμενοι τύποι:
- Hannibal : γενική ενικού αριθμού
- dux Carthaginiensis : αφαιρετική πληθυντικού αριθμού
- Alpes : αιτιατική πληθυντικού αριθμού
- cladem Cannensem : δοτική ενικού αριθμού
- Fabii Maximi : κλητική ενικού αριθμού
5. Omnes gentes: Να κλίνετε τη συνεκφορά.
6. transiit: να κλιθεί σε όλες τις εγκλίσεις του ενεστώτα και του παρατατικού, να σχηματιστεί το σουπίνο, το γερούνδιο και να κλιθεί η μετοχή ενεστώτα στο θηλυκό και το ουδέτερο γένος και στους δύο αριθμούς.
7. cupivit: να κλίνετε την προστακτική ενεστώτα και των δύο φωνών και να σχηματίσετε τα απαρέμφατα όλων των χρόνων στην ενεργητική φωνή.
8. pavidus: να γραφούν οι υπόλοιποι βαθμοί του επιθέτου, να κλιθεί ο συγκριτικός βαθμός στο γένος που βρίσκεται και να σχηματίσετε το επίρρημά του σε όλους τους βαθμούς.
9. se: να κλίνετε την αντωνυμία σε όλα τα πρόσωπα στον πληθυντικό αριθμό.
10. eum: να γράψετε τις πλάγιες πτώσεις του ενικού πληθυντικού στο αρσενικό και θηλυκό γένος.
11. Nα μεταφέρετε στην αντίστοιχη πτώση ή στο αντίστοιχο πρόσωπο του άλλου αριθμού τους κλιτούς τύπους των παρακάτω προτάσεων. Nα μη θίξετε τις προτάσεις εκείνες οι οποίες, αν μετασχηματισθούν, δεν παρέχουν αποδεκτό νόημα.
- ille omnes gentes superavit.
- Nos bellum componere non possumus
12. Nα εντοπίσετε και να χαρακτηρίσετε τους ομοιόπτωτους ονοματικούς προσδιορισμούς του κειμένου.
13. Nα προσδιορίσετε το είδος του απαρεμφάτου του κειμένου, να δικαιολογήσετε τον χρόνο στον οποίο βρίσκεται και να δικαιολογήσετε την πτώση του υποκειμένου του.
14. Στις παρακάτω προτάσεις να μετατραπεί η ενεργητική σύνταξη σε παθητική:
- Populus Romanus cladem Cannensem pavidus audivit.
- In agro Falerno Hannibal ex insidiis Fabii Maximi se expedivit.
15. Να μετατρέψετε τις παρακάτω προτάσεις σε απαρεμφατικές, με εξάρτηση τις φράσεις που δίνονται στην παρένθεση:
- Hannibal, dux Carthaginiensis, VI et XX annos natus, omnes gentes Hispaniae bello superavit (scriptor tradit…/Hannibal narrat…/ dicitur…
- Populus Romanus cladem Cannensem pavidus audivit. (ille narrat…)
16. dux Carthaginiensis: να αντικατασταθούν από δευτερεύουσες προτάσεις
17. seiungunt, fuit, complevit: να εντοπίσετε τις δευτερεύουσες προτάσεις στις οποίες ανήκουν τα ρήματα και να τις αναγνωρίσετε πλήρως (είδος, εισαγωγή, εκφορά, συντακτικός ρόλος).
18. se expedivit: να εντοπίσετε το συντακτικό φαινόμενο της φράσης.
Κείμενο 13
ΠΩΣ Η ΓΝΩΣΗ ΝΙΚΗΣΕ ΤΗ ΔΕΙΣΙΔΑΙΜΟΝΙΑ
Sulpicius Gallus legatus Luci Aemili Pauli erat, qui bellum adversus Persen regem gerebat. Serena nocte subito luna defecerat; ob repentinum monstrum terror animos militum invaserat et exercitus fiduciam amiserat. Tum Sulpicius Gallus de caeli ratione et de stellarum lunaeque statu ac motibus disputavit eoque modo exercitum alacrem in pugnam misit. Sic liberales artes Galli aditum ad illustrem illam Paulianam victoriam dederunt. Quia ille metum exercitus Romani vicerat, imperator adversarios vincere potuit.
Ερωτήσεις:
1. Να μεταφραστεί το υπογραμμισμένο απόσπασμα.
2. Sulpicius: να σχηματίσετε τις πλάγιες πτώσεις.
3. Nα µεταφέρετε τις αντωνυµίες του κειµένου στην αντίστοιχη πτώση του άλλου αριθµού και στα τρία γένη.
4. erat: να κλιθεί η οριστική ενεστώτα, παρατατικού και μέλλοντα.
potuit: κλιθεί η υποτακτική παρατατικού, μέλλοντα και παρακειμένου.
defecerat: να γραφεί το β΄ ενικό οριστικής μέλλοντα και στις δύο φωνές.
5. Στις παρακάτω οµάδες λέξεων να υπογραµµίσετε τις παρείσακτες. Tι κοινό έχουν µε τις υπόλοιπες λέξεις της οµάδας και ως προς τι διαφοροποιούνται από αυτές;
- nocte, milite, arte, imperatore, rege, terrore.
6. ob repentinum monstrum:να χαρακτηριστεί ο προσδιορισμός και να αποδώσετε την επιρρηματική σχέση με διαφορετικό τρόπο.
7. Quia ille metum exercitus Romani vicerat, imperator adversarios vincere potuit… Sulpicius Gallus legatus Luci Aemili Pauli erat, qui bellum adversus Persen regem gerebat: να μετατραπούν οι δευτερεύουσες πρoτάσεις σε μετοχές.
8. eoque modo exercitum alacrem in pugnam misit : να δηλωθεί ο σκοπός με όλους τους τρόπους.
9. Nα προσδιορίσετε το είδος του µοναδικού απαρεµφάτου του κειµένου και να δικαιολογήσετε τον χρόνο στον οποίο βρίσκεται. Nα εντοπίσετε τo υποκείµενό τoυ και να δικαιολογήσετε την πτώση του.
10. ob repentinum monstrum terror animos militum invaserat et exercitus fiduciam amiserat… eoque modo exercitum alacrem in pugnam misit… Sic liberales artes Galli aditum ad illustrem illam Paulianam victoriam dederunt…ille metum exercitus Rōmāni vicerat: να μεταφερθούν οι προτάσεις από ενεργητική σε παθητική σύνταξη.
11. «Sulpicius Gallus de caeli ratiōne disputāvit et exercitum alacrem in pugnam misit»: να μετατραπεί η δεύτερη πρόταση σε δευτερεύουσα χρονική που να δηλώνει το υστερόχρονο (η πράξη να περιγράφεται ως επιδίωξη).
12. Να γίνει απαρεμφατική σύνταξη στις παρακάτω προτάσεις (η εξάρτηση είναι μέσα στην παρένθεση):
- «Sulpicius Gallus de caeli ratiōne et de stellārum lunaeque statu ac motibus disputāvit eōque modo exercitum alacrem in pugnam misit» (Dicitur…/ scriptor tradit…/ Sulpicius dicit…)
13. serena: να χαρακτηρίσετε συντακτικώς τη λέξη και να τη μετατρέψετε ώστε να δηλώνει χρονική διάρκεια (δηλαδή το «πόσο» διήρκεσε κάτι).
Άρης Ιωαννίδης*
Φιλόλογος
Πλήρες εκπαιδευτικό υλικό για τα Λατινικά Λυκείου
Κατεβάστε δωρεάν 200+ σχολικά βοηθήματα από το schooltime.gr
• Λατινικά Λυκείου • Διαγωνίσματα Λατινικών
