Σχεδιάγραμμα έκθεσης Γ’ Λυκείου «Διαδίκτυο»

Νεοελληνική Γλώσσα/Έκθεση Γ’ Λυκείου: Διαδίκτυο, σχεδιάγραμμα

Θέμα: «Ένα από τα μέσα επικοινωνίας που αναπτύχθηκαν τα τελευταία χρόνια και κατακτούν τον κόσμο όλο και περισσότερο είναι το διαδίκτυο. Ωστόσο, δεν είναι λίγοι εκείνοι που εξαπολύουν μύδρους εναντίον του».

λέξεις κλειδιά
διαδίκτυο= ίντερνετ, παγκόσμιος ιστός, κυβερνοχώρος
facebook, twitter = κόμβοι κοινωνικής δικτύωσης
blogs = ιστολόγια, ιστοχώρος
ιστοσελίδες, ηλεκτρονικές σελίδες, ηλεκτρονικοί κόμβοι

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Τα τελευταία χρόνια το διαδίκτυο ολοένα και με μεγαλύτερη συχνότητα μπαίνει στα ελληνικά σπίτια αποτελώντας ένα νέο μέσο ενημέρωσης και επικοινωνίας. Βέβαια, στο δυτικό κόσμο ήδη το δίκτυο αποτελεί ένα σημαντικότατο κόμβο ενημέρωσης. Ωστόσο, είναι αρκετοί εκείνοι που το θεωρούν ως αίτιο πολλών κακών και επικίνδυνο εργαλείο. Εντούτοις, τέτοιες αντιλήψεις σπάνια χαρακτηρίζονται από ενημέρωση και επαρκή γνώση για το μέσο τούτο. Συνήθως οι αρνητικές κριτικές διακρίνονται από την αδυναμία κατανόησης του διαδικτύου και αναλόγως των τρόπων προφύλαξης· ειδικά οι πρεσβύτεροι δυσκολεύονται ιδιαίτερα να αποδεχτούν το νέο μέσο, ειδικά όταν είναι εύκολη και ανεξέλεγκτη η εκεί διακίνηση πληροφοριών και ιδεών

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ

θετικά του διαδικτύου

√ άμεση επικοινωνία με όλο τον κόσμο
• μέσω κόμβων επικοινωνίας (οπτικά και ηχητικά ή απλά γράφοντας)
• συναντήσεις ατόμων

√ ελεύθερη διακίνηση ιδεών και απόψεων χωρίς λογοκρισία (σε σχέση με τα άλλα ΜΜΕ που συχνά μόνο επώνυμοι ή πολίτες όμοιων απόψεων μπορούν να παρουσιάζονται)
• είναι υπερβολικά πολλές οι ιστοσελίδες που αναπτύσσουν ελεύθερα απόψεις χρηστών του δικτύου και που άπτονται πολλών θεμάτων (πολιτικής, ιστορίας κλπ)
• οι απόψεις και οι σελίδες έχουν την απόλυτη ελευθερία παρουσίας και ανάπτυξης κάθε άποψης

√ είναι σημαντικό ότι παρουσιάζονται στις εθνικές κατά βάση γλώσσες (χωρίς την επιβολή μιας παγκόσμιας -αγγλικής- γλώσσας) και δευτερευόντως σε άλλες

√ δυνατότητα μέσω νέων κόμβων για παρακολούθηση ειδήσεων (είτε απλών πολιτών, που απλά γράφουν ό,τι βλέπουν σε κάθε άκρη του πλανήτη, είτε από οργανωμένες ειδησεογραφικές ιστοσελίδες)

√ τα τραπεζικά δίκτυα και οι δημόσιες υπηρεσίες το χρειάζονται για ευκολότερη και άμεση ενημέρωση αρχείων και κατά συνέπεια καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών.

√ Ανάπτυξη εμπορίου. Το ηλεκτρονικό εμπόριο εξασφαλίζει γενικά χαμηλότερες τιμές (αποφεύγεται ο λεγόμενο “φόρος βιτρίνας” και η ακριβή ενοικίαση ενός καταστήματος) και λειτουργεί όλο το 24ωρο.

αρνητικά του διαδικτύου

√ η ανεξέλεγκτη παροχή πληροφοριών γίνεται επικίνδυνη, ειδικά για την παιδική ηλικία καθώς
• στο διαδίκτυο παρουσιάζονται ακραίες πολιτικές θέσεις
• υπάρχουν πορνογραφικές σελίδες ή παράνομων δράσεων (υπάρχουν και σελίδες τρομοκρατικών θεμάτων και ακόμα και κατασκευής βομβών και άλλων εκρηκτικών μηχανισμών ή παρασκευής ναρκωτικών, θρησκευτικών αιρέσεων, μισαλλόδοξων πολιτικών απόψεων κτλ).

√ έχει γίνει πλέον εμπορεύσιμο αγαθό και μέσο εκμετάλλευσης των χρηστών με στόχο την αύξηση των κερδών

√ πολλοί κατηγορούν τους Η/Υ και το διαδίκτυο ότι απομονώνουν και αποξενώνουν τα παιδιά και δεν τα επιτρέπουν να αναπτύξουν κοινωνικές επαφές. Ωστόσο, αυτό το επιχείρημα αποτελεί απλά ένα σόφισμα ανίδεων ανθρώπων· αντίθετα, μέσα στο δίκτυο οι κοινωνικές επαφές αναπτύσσονται και αφήνει δυνατότητες ανάπτυξης φιλικών σχέσεων.

√ Σοβαροί κίνδυνοι από την έκθεση -ειδικά των νέων- σε ένα τεράστιο αριθμητικά κοινό την οποίας τη σημασία δεν αντιλαμβανόμαστε. Η έκθεση φωτογραφιών και απόψεων στο διαδίκτυο δεν είναι μία απλή υπόθεση, αφού ό,τι “ανεβαίνει” μπορεί να μείνει για πάντα, ακόμα κι αν εμείς το “κατεβάσουμε”/σβήσουμε. Οι συνέπειες μπορούν να είναι εξαιρετικά επικίνδυνες για την ψυχολογία και την κοινωνική αναγνώριση ενός ατόμου.

√ Κίνδυνοι από άτομα που δε γνωρίζουμε πραγματικά. Ουσιαστικά το διαδίκτυο αποτελεί ένα χώρο όπου ο καθένας παρουσιάζεται με τον τρόπο που εκείνος θέλει να τον βλέπουν οι άλλοι (χωρίς να είναι ο πραγματικός του εαυτός). Έτσι, ελλοχεύουν πολλοί κίνδυνοι παραπλάνησης ανηλίκων (απαγωγές, αποπλανήσεις κτλ) κι εξαπάτησης των αναγνωστών. τρόποι προφύλαξης και λύσεις

√ έλεγχος στο σπίτι μέσω ειδικού λογισμικού των ιστοσελίδων, που επισκέπτονται παιδιά

√ δημιουργία των προϋποθέσεων εκείνων ανάπτυξης της κριτικής ικανότητας των παιδιών ώστε να αυτοπροστατεύονται.
• μία ολοκληρωμένη, κριτική και δημιουργική παιδεία που θα εκπαιδεύει από νωρίς τους μαθητές στις νέες τεχνολογίες μπορεί να παρέχει μία καλή αυτοπροστασία.
• οι πιθανές διαθεματικές εργασίες θα εξοικειώσουν θετικά (για αναζήτηση γνώσης και πληροφορίας) τους νέους με το διαδίκτυο και θα μάθουν να το κρίνουν
• τα εργαστήρια Η/Υ του σχολείου πρέπει να λειτουργούν όχι μόνο κατά τη διάρκεια του μαθήματος, αλλά να χρησιμοποιούνται και στις ελεύθερες σχολικές ώρες και τα απογεύματα.

√ Η Τοπική Αυτοδιοίκηση και η Πολιτεία γενικότερα
• να προχωρήσουν άμεσα σε ενημέρωση για τους κινδύνους χωρίς όμως να το δαιμονοποιούν

√ Να οργανωθούν ειδικά σεμινάρια και ενημερωτικές ημερίδες για τους ενήλικες στις Σχολές Γονέων ή σε Κέντρα Εκπαίδευσης Ενηλίκων
• το κλείσιμο του υπολογιστή και η απαγόρευση χρήσης του διαδικτύου δεν αποτελεί λύση γιατί αντιθέτως πρέπει να μάθουν να το χρησιμοποιούν τα παιδιά για μελλοντικούς επαγγελματικούς λόγους

√ Να σταματήσουν τα ΜΜΕ να κατηγορούν το διαδίκτυο. Να σταματήσουν να προβάλλουν με τέτοια έμφαση ειδήσεις που αφορούν παρανομίες στο διαδίκτυο. Η έμφαση που δίνεται αντί να πληροφορεί και να δημιουργεί ασπίδα προστασίας των καταναλωτών, τελικά τους τρομάζει και υποβαθμίζει τη χρήση του διαδικτύου.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Επιλογικά, το διαδίκτυο αποτελεί ένα νέο μέσο επικοινωνίας και ενημέρωσης που ολοένα διαδίδεται και περισσότερο σε όλο τον κόσμο. Ενώ φαίνεται η ανεξέλεγκτη δράση του να κρύβει πολύ σημαντικούς κινδύνους, ωστόσο δεν επιτρέπεται να επιβληθεί η απαγόρευση· το μέσο τούτο είναι ο τελευταίος θύλακας ελεύθερης διακίνησης ιδεών. Αποτελεί χρέος κάθε δημοκρατικού πολίτη να υπερασπιστεί την απαραβίαστη λειτουργία του παγκόσμιου ιστού, καθώς αυτός εγγυάται την ελευθεροτυπία, έστω και με τα αρνητικά της.

συνδεση διαδικτύου µε δηµοκρατία και πολιτική

√ Ελευθερία έκφρασης, ανάλυσης, διαλόγου. Σχολιάζονται πολιτικές καταστάσεις από απλούς πολίτες, κρίνονται πρόσωπα χωρίς διαμεσολαβητές, επικοινωνούν πολιτικές και κοινωνικές στάσεις οι πολίτες.
√ Ανωνυμία χρηστών
≈ θετικό επειδή προστατεύει τους χρήστες και μπορούν ελεύθερα να καταθέτουν τις απόψεις τους
≈ αρνητικό επειδή αυτό επιτρέπει το λαϊκισμό, τη διασπορά ψευδών ειδήσεων, τη συκοφαντία
√ Διαφάνεια στην πολιτική ζωή
√ Διαβούλευση με την κυβέρνηση για νόμους ή κρίσιμες αποφάσεις. Οι πολίτες ενημερώνονται για τους νόμους και τους σχολιάζουν προτείνοντας επιπλέον θέματα ή διαφωνώντας με τη λογική ή τα άρθρα ενός νόμου.
√ Όλες οι αποφάσεις των φορέων της Πολιτείας (δήμοι, οργανισμοί κλπ) υποχρεούνται να δημοσιοποιούν όλες τις αποφάσεις, ώστε να είναι ενήμεροι οι πολίτες.

διαδίκτυο & χάσµα γενεών

√ Οι νέοι έχουν μεγαλύτερη ευχέρεια
• Είναι πιο εύκολο να προσαρμοστούν και να μάθουν κάτι νέο
• Είναι μόδα (παιχνίδια, κόμβοι κοινωνικής δικτύωσης, εύκολη αναζήτηση πληροφοριών)
• Είναι κάτι νέο και προσελκύει περισσότερο τη νεολαία που αναζητά τρόπους να διαφοροποιηθεί από του μεγαλύτερους.
• Οι νέοι έχουν ισχυρότερο ένστικτο για το μέλλον και ασχολούνται περισσότερο με τα επιτεύγματα της τεχνολογία.
√ Οι πρεσβύτεροι (αν και μεγαλώνει ο αριθμός που χρησιμοποιούν το διαδίκτυο και τους Η/Υ)
• μη κατανοώντας το διαδίκτυο ενοχλούνται από τη χρήση των νέων (ζήλεια και αδυναμία αντίληψης της σπουδαιότητάς του) το φοβούνται.
• ο ηλεκτρονικός αναλφαβητισμός συχνά τους κάνει να δέχονται κάθε άποψη που δαιμονοποιεί το ίντερνετ.

σχολείο

Στη σχολική τάξη το διαδίκτυο έχει πολλές εφαρμογές
• στη διδακτική προσέγγιση (πολυμέσα) ως επιοπτικό μέσο
≈ διαδραστικό ηλεκτρονικό βιβλίο
≈ διαδραστικοί χάρτες
• να δημιουργήσει η Πολιτεία ηλεκτρονικά βιβλία.

≈ το ηλεκτρονικό βιβλίο δεν είναι όμως το κλασσικό εγχειρίδιο σε ηλεκτρονική μορφή, αλλά ένα πολυεργαλείο που ξεπερνά το έντυπο εγχειρίδιο καθώς περιλαμβάνει βίντεο, παιχνίδια με κίνηση, υπερσυνδέσεις σε άρθρα επιστημονικά ή εφημερίδων και ειδικών περιοδικών κλπ.
• ασκήσεις σε μορφή παιχνιδιού ανάλογα με την ηλικία του μαθητή
• πειράματα, προσομοιώσεις πειραμάτων, βιντεοσκοπημένες ταινίες τεκμηρίωσης, ταινίες μικρού μήκους – διαδραστικοί πίνακες
• προγραμματισμός από μαθητές (ώστε να εξοικειωθούν με την κατασκευή λογισμικού)
• εικονικές περιηγήσεις σε ψηφιακά μουσεία, πινακοθήκες κλπ
• επικοινωνία με άλλα σχολεία στον κόσμο, σύνδεση με άλλα ευρωπαϊκά κράτη κλπ
• διαθεματικές εργασίες (έρευνα/αναζήτηση, μελέτη, ηλεκτρονική αρθρογραφία, παρουσιάσεις κλπ)
• ηλεκτρονικό αρχείο δραστηριοτήτων (βίντεο δράσεις, συναυλίες, εκθέσεις μαθητών κλπ) πιθανά προβλήματα Η/Υ στα σχολεία
• ανισότητες στην εκπαίδευση. Για λόγους οικονομικούς ή έλλειψης κριτηρίου και μόρφωσης πολλοί γονείς δεν αγοράζουν Η/Υ ή δε φροντίζουν για τη σχετική εκπαίδευση από μικρή ηλικία των παιδιών τους.
• “κόλλημα”/εθισμός/μονοδιάστατη προσέγγιση των διδακτικών αντικειμένων. Περιορίζεται η ανθρωπιστική προσέγγιση κι επικρατεί μία τεχνοκρατική αντίληψη στους νέους
• προβλήματα στη γραφή => αδυνατούν οι νέοι να αντιληφθούν την ορθογραφία (λόγω της αυτόματης ορθογραφίας), να γράψουν όμορφα, άσχημα κι ανορθόγραφα γραπτά (λόγω των Greeklish)
• (πιθανώς) να αποσπάται ευκολότερα η προσοχή μέσα στην τάξη
• δημοσιοποίηση καταστάσεων μέσα στις τάξεις (ήδη γίνεται συχνά με μαγνητοσκοπήσεις μέσω των κινητών τηλεφώνων).