Νεοελληνική Γλώσσα/Έκθεση Α’ Λυκείου: Eξάλειψη γλωσσικών ιδιωμάτων, σχεδιάγραμμα
Θέμα: «Σήμερα, στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης, παρατηρείται η εξάλειψη των γλωσσικών ιδιωμάτων και διαλέκτων, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις φθείρονται ακόμα και εθνικές γλώσσες. Πρόκειται για γλώσσες και διαλέκτους που επέζησαν για αιώνες και τώρα χάνονται. Σχολιάστε το όλο φαινόμενο και δείξετε τα αίτια που οδηγούν
στην εξαφάνισή τους.
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Οι σύγχρονοι γλωσσολόγοι έχουν παρατηρήσει από καιρό ότι όσο προχωρά η παγκοσμιοποίηση και επεκτείνεται το διαδίκτυο και τα άλλα μέσα επικοινωνίας, τόσο απειλούνται με εξαφάνιση σπάνιες διάλεκτοι και γλωσσικά ιδιώματα. Το πρόβλημα παρουσιάζεται ήδη από το 19ο αιώνα. Ήδη βέβαια από νωρίτερα, οι άποικοι επέβαλαν τη δική τους γλώσσα σε ιθαγενείς πληθυσμούς.
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Παρουσίαση του προβλήματος
Πολλοί λαοί σε όλες τις ηπείρους σταματούν τα γλωσσικά τους ιδιώματα για άλλες γλώσσες –αγγλικά, γαλλικά κλπ). Τα ιδιώματα και οι εθνικές γλώσσες επηρεάζονται άμεσα με εισροή ξενόγλωσσων λέξεων (π.χ. οι ευρωπαϊκές με την παρείσφρηση αγγλικών ή ορολογιών της Ε.Ε).
Στη χώρα μας τα νέα ελληνικά απειλούν τα τοπικά ιδιώματα (π.χ. κυπριακά, κρητικά, ποντιακά, νησιώτικα κλπ).
Την ίδια στιγμή τα αγγλικά και ξένες λέξεις που αντικατέστησαν άλλες ελληνικές.
Η νεολαία χρησιμοποιεί όλο και περισσότερο λέξεις της αργκό/αγοραίες στην ομιλία της, καθώς και η τηλεόραση ή ο κινηματογράφος.
Αίτια του προβλήματος
• η αποικιοκρατία του 16ου αιώνα μ.Χ. οι ιθαγενείς υποχρεώθηκαν να ομιλούν τη γλώσσα των κυρίαρχων (στη διοίκηση, την εκπαίδευση κλπ).
• η παγκοσμιοποίηση της οικονομίας και η επακόλουθη εισροή γερμανο-αμερικανικώνσυνήθως εταιρειών στο λεγόμενο Τρίτο Κόσμο.
• η επικράτηση της δυτικής κουλτούρας (κινηματογράφος, τηλεόραση, μουσική, διαδίκτυο κλπ) σε βάρος τοπικών και άλλων εθνικών πολιτισμών.
• οι θρησκείες που (π.χ. η Καθολική Εκκλησία) επιβάλλουν τη δική του γλώσσα και δεν ενισχύουν τις εθνικές, αλλά αντίθετα τις σκλαβώνουν.
• οι επιστημονικές ορολογίες που κυριαρχούν σε άλλες εθνικές γλώσσες (π.χ. η ιατρική έχει ελληνική ορολογία εις βάρος άλλων γλωσσών).
• η ελλιπής γλωσσική εκπαίδευση στη χώρα μας και η κυριαρχία της νεοελληνικής γλώσσας (μέσω των εγχειριδίων και των ΜΜΕ).
• η ανάγκη των νέων να ξεχωρίσουν, η τάση για κοινωνική επίδειξη (=μαγκιά) που τους κάνει να χρησιμοποιούν ξένες εκφράσεις ή αγοραίες.
Συνέπειες
√ ανάπτυξη του εθνικισμού (ως κακώς εννοούμενου πατριωτισμού, με φασιστικές ιδέες).
√ εξαφάνιση εθνικών γλωσσών και συμφυρμός γλωσσικών ιδιωμάτων με λέξεις της οικείας γλώσσας και ταυτόχρονη ανάμειξη αγγλικών –συνήθως- λέξεων.
√ όταν χάνεται ένα γλωσσικό ιδίωμα ασθενεί η ελευθερία του ανθρώπου και ο ανθρώπινος πολιτισμός γενικότερα.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Γίνεται, λοιπόν, φανερό πως το πρόβλημα δεν απλά ένας ασήμαντος επιστημονικός προβληματισμός, αλλά μία ουσιώδης απειλή για τις εθνικές γλώσσες. Όσο η εθνική εκπαίδευση θα λειτουργεί με απαρχαιωμένες μεθόδους διδασκαλίας, τόσο τα τοπικά και τα φυλετικά ιδιώματα θα εξαφανίζονται. Έτσι, όμως τελικά, ασθενεί ο ίδιος ο πολιτισμός μας και χάνεται το αυτονόητο δικαίωμα στην ελευθερία σκέψης κι έκφρασης.
Από το βιβλίο του Δήμου Χλωπτσιούδη: «Έκφραση-Έκθεση Α’ Λυκείου: Σχεδιαγράμματα – Κριτήρια αξιολόγησης», Εκδόσεις schooltime.gr
Πλήρες εκπαιδευτικό υλικό για την Έκφραση – Έκθεση Λυκείου
- 50 σημεία θεωρίας για μία ολοκληρωμένη επανάληψη στη Νεοελληνική Γλώσσα – Έκφραση / Έκθεση
- Κατεβάστε δωρεάν 200+ σχολικά βοηθήματα από το schooltime.gr
1. Έκφραση-Έκθεση Α’ Λυκείου, 2. Έκφραση-Έκθεση Β’ Λυκείου, 3. Έκφραση-Έκθεση Γ’ Λυκείου, 4. Υποστηρικτικό υλικό, 5. Σχεδιαγράμματα, 6. Γραμματική-Συντακτικό
