Λατινικά: Τα ουσιαστικά Α΄ Κλίσης μέχρι το 20ο Κείμενο (κείμενα 3, 5, 6, 7, 11, 13, 14, 15, 20)

Του Γιώργου Μέρκατα

Cassiope-es (θηλ, χωρίς πληθυντικό) = Κασσιόπη

filia-ae (θηλ)= κόρη

forma-ae (θηλ) =ομορφιά

belua-ae (θηλ)= κήτος

Αndromeda-ae (θηλ, χωρίς πληθυντικό)= Ανδρομέδα

incola-ae (αρσενικό)=κάτοικος

Νympha-ae (θηλ)= νύμφη (Nymphae-arum= Nηρηίδες)

ora-ae (θηλ)= ακτή

hostia-ae (θηλ)= σφάγιο

puella-ae (θηλ)= κοπέλα

hasta-ae (θηλ)= δόρυ

poeta-ae (αρσενικό) = ποιητής

Campania-ae (θηλ, χωρίς πληθυντικό) = Καμπανία

vita-ae (θηλ) = ζωή

gloria-ae (θηλ) = δόξα

sententia (θηλ) = άποψη, κρίση

inopia-ae (θηλ, ο πληθυντικός δεν χρησιμοποιείται, αφηρημένη έννοια) = έλλειψη

Belgae-arum (αρσενικό, συνηθίζεται στον πληθυντικό) = Βέλγοι

στον ενικό αριθμό Belga-ae = Βέλγος

Hispania-ae (θηλ) = Ισπανία

Italia-ae (θηλ, χωρίς πληθυντικό) = Ιταλία

Gallia-ae (θηλ) = Γαλατία

Trebia-ae (αρσενικό, χωρίς πληθυντικό) = Τρεβίας (ποταμός)

Cannae-ae (θηλ, χωρίς ενικό) = Κάννες

copia-ae (θηλ) = αφθονία  /  copiae-arum = στρατιωτικές δυνάμεις (ετερόσημο)

insidiae-arum (θηλ, χωρίς ενικό) = ενέδρα

Africa-ae (θηλ, χωρίς πληθυντικό) = Αφρική

Zama-ae (θηλ, χωρίς πληθυντικό) = Ζάμα

victoria-ae (θηλ) = νίκη

Perses-ae (αρσενικό) = Περσέας (βασιλιάς της μακεδονίας)

luna-ae (θηλ, χωρίς πληθυντικό, φυσικό σώμα) = σελήνη

fiducia-ae (θηλ, ο πληθ δεν χρησιμοποιείται, αφηρημένη έννοια) = εμπιστοσύνη

stella-ae (θηλ) = αστέρι

pugna-ae (θηλ) = μάχη

Athenae-arum (θηλ, έχει μόνο πληθυντικό) = Αθήνα

agricultura-ae (θηλ, ο πληθυντικός δεν χρησιμοποιείται) = γεωργία

diaeta-ae (θηλ) = θερινή κατοικία 

turba-ae (θηλ) = πλήθος

Παράδειγμα κλίσης

Numerus SingularisNumerus Pluralis
poet-apoet-ae
poet-aepoet-arum
poet-aepoet-is
poet-ampoet-as
poet-apoet-ae
poet-apoet-is

 

Επισημάνσεις

  • Η πρώτη κλίση περιέχει μόνο ονόματα αρσενικά και θηλυκά.
  • Τα ουσιαστικά α΄ κλίσης είναι κυρίως θηλυκά εκτός όσων δηλώνουν ανδρικό όνομα ή επάγγελμα ή ιδιότητα, αρσενικό ζώο, όνομα λαού, ποταμού, μήνα, βουνού. Εξαιρείται το ουσιαστικό Allia-ae (ποταμός), το οποίο είναι θηλυκό.
  • Τα θηλυκά ουσιαστικά filia, dea σχηματίζουν τη δοτική και αφαιρετική του πληθυντικού και με την κατάληξη -abus για να αποφευχθεί η σύγχυση με τα αντίστοιχα αρσενικά. Στα κείμενα της ύλης δεν υπάρχει κάτι τέτοιο.
  • Τα κύρια ονόματα που προέρχονται από την αρχαία ελληνική γλώσσα σχηματίζουν κάποιες πτώσεις και με ελληνικές καταλήξεις π.χ Andromeda και Andromede, Andromedae και Andromedes.

 

Παραδείγματα ουσιαστικών που προέρχονται από την ελληνική γλώσσα

 

Numerus SingularisNumerus Singularis
Andromeda (-e)Nympha (-e)
Andromedae (-es)Nymphae (-es)
AndromedaeNymphae
Andromedam (-an, -en)Nymphen
Andromeda (-e)Nympha (-e)
Andromeda (-e) Nympha (-e)

 

Numerus SingularisNumerus Singularis
CassiopePerses
CassiopesPersae
CassiopePersae
CassiopenPersam (-en)
CassiopePerse (-a)
CassiopePerse (-a)

 

Βιβλιογραφία

Λατινική Γραμματική, Αχιλλέα Τζάρτζανου, ΟΕΔΒ.
Λατινικά Γ΄ Λυκείου, Ομάδα Ανθρωπιστικών σπουδών, Α΄ τόμος, Αχιλλέας Παπαθανασίου, Μεταίχμιο.

Μέρκατας Γιώργος*
Φιλόλογος, ΜSC Συστηματικής Φιλοσοφίας

Πλήρες εκπαιδευτικό υλικό για τα Λατινικά Λυκείου

1. Λατινικά Λυκείου 2. Διαγωνίσματα Λατινικών

Ακολουθήστε την επίσημη σελίδα μας στο facebook schooltime για να βλέπετε τις σημαντικότερες ειδήσεις στη ροή του schooltime.gr

Ακολουθήστε μας στο facebook

Επιλεγμένο εκπαιδευτικό υλικό και δωρεάν e-βοηθήματα για τα Λατινικά Προσανατολισμού