Ο Θαλής ο Μιλήσιος έζησε στη Μίλητο μεταξύ των τελών του 7ου και των αρχών του 6ου π.Χ. Πιθανότατα δεν έγραψε κανένα συστηματικό έργο. Ταξίδεψε στη Μικρά Ασία και την Αίγυπτο. Ο μεγάλος φιλόσοφος Πλάτων χαρακτηρίζει το Θαλή «ευμήχανον εν τέχναις»[1].
Ο Θαλής προσπάθησε, όπως και οι υπόλοιποι προσωκρατικοί φιλόσοφοι, να θέσει την πρώτη αρχή του κόσμου και επέλεξε να θεωρήσει ότι αυτή η πρώτη αρχή είναι το νερό ή καλύτερα και πιο αφηρημένα, το υγρό στοιχείο.
Η σκέψη αποτελεί σημαντικό βήμα για την φιλοσοφία και για την επιστήμη. Είναι το πρώτο βήμα για τον ορθολογικό τρόπο σκέψης. Ορθολογικά στοιχεία υπήρχαν διάσπαρτα στα έργα του Ομήρου και του Ησιόδου αλλά για πρώτη φορά φαίνεται ότι με συστηματικό τρόπο εισάγεται ο ορθολογισμός στην φυσική φιλοσοφία των προσωκρατικών.
Διακρίνεται μία προσπάθεια να τεθούν οι πρώτες αρχές του κόσμου όχι μόνο από τον Θαλή αλλά και από τον Αναξίμανδρο (άπειρο), όπως και από τον Αναξιμένη (αέρας).
Ο Θαλής ήταν προφανώς επηρεασμένος από τους αρχαίους παραποτάμιους πολιτισμούς της Μεσοποταμίας και της Αιγύπτου.[2] Ο φιλόσοφος παρατηρεί ότι ολόκληροι πολιτισμοί που σημάδεψαν την ιστορία της ανθρωπότητας είχαν άμεση εξάρτηση από το νερό (π.χ. ποτάμια, λίμνες, βροχοπτώσεις) αλλά και από τη θάλασσα.
Ίσως, επίσης, παρατήρησε τη σχέση της ζωής με το νερό. Όλα τα έμβια όντα στηρίζουν την ύπαρξη τους σε αυτό το στοιχείο και τα περιβάλλοντα που το διαθέτουν σφύζουν από ζωή και ποικιλότητα.
Ο Θαλής μπορεί να μην ίδρυσε σχολή και να μην δημιούργησε φιλοσοφικό ρεύμα. Υπήρξε, όμως, από τους πρωτεργάτες του ορθολογικού-επιστημονικού τρόπου σκέψης. Ο φιλόσοφος έβαλε σε πρώτη θέση την λογική, προσπάθησε μέσω της επαγωγής(με μία ευρεία έννοια) να φτάσει στην πρώτη αρχή του κόσμου, χωρίς να επηρεαστεί από δοξασίες και θρησκευτικές πεποιθήσεις.
Μπορεί η σκέψη του να φαντάζει σε πολλούς απλοϊκή λόγω της μεγάλης ανάπτυξης της σύγχρονης επιστήμης, δεν μπορεί όμως να συγκρίνεται με τα μοντέρνα δεδομένα. Άλλωστε, όπως είπε ένας μεγάλος φιλόσοφος και γνώστης της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας, χρειάστηκε να πέσουν πολλοί μέσα στο ποτάμι, ώστε να μπορέσουν να πατήσουν οι υπόλοιποι στοχαστές πάνω σε αυτούς.
[1] Mario Vegetti, Ιστορία της Αρχαίας Φιλοσοφίας, 10η Έκδοση, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΡΑΥΛΟΣ, σελ.48.
[2][2] Ο.π.
Μέρκατας Γιώργος*
Φιλόλογος, ΜSC Συστηματικής Φιλοσοφίας
Ακολουθήστε την επίσημη σελίδα μας στο facebook schooltime για να βλέπετε τις σημαντικότερες ειδήσεις στη ροή του schooltime.gr