Νεοελληνική γλώσσα Α’ Γυμνασίου: Οικογένειες λέξεων

Της Παναγιώτας Κόττα*

  • Οι λέξεις που δημιουργούνται από μία απλή λέξη αποτελούν μια οικογένεια λέξεων.
  • Οι λέξεις που ανήκουν στην ίδια οικογένεια ονομάζονται συγγενικές επειδή παρουσιάζουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά όπως είναι η ορθογραφία τους.
  • Στην ίδια οικογένεια ανήκουν όλες οι απλές/παράγωγες, οι σύνθετες λέξεις αλλά και τα υποκοριστικά τους.

Παραδείγματα:

  • Λέξη: ψάρι
ΠαράγωγεςΣύνθετες
ψαρεύωψαραγορά
ψάρεμαψαροπούλι
ψαρά Οικογένειες λέξεων

 

ψαρόσουπα

 

Όλες οι παραπάνω λέξεις ανήκουν στην ίδια οικογένεια λέξεων.

 

  • Λέξη: ανοίγω
ΠαράγωγεςΣύνθετες
ανοιχτόςανοιχτόμυαλος
άνοιγμαορθάνοιχτα
άνοιξημισάνοιχτα
ανοιξιάτικοςανοιχτόκαρδος

 

Όλες οι παραπάνω λέξεις ανήκουν στην ίδια οικογένεια λέξεων.

 

  • Λέξη: γεννώ
ΠαράγωγεςΣύνθετες
γένναΧριστούγεννα
γεννιέμαιαναγέννηση
γέννηση 
γεννημένος 

Όλες οι παραπάνω λέξεις ανήκουν στην ίδια οικογένεια λέξεων.

 

  • Λέξη: γωνία
ΠαράγωγεςΣύνθετες
γωνιακόςΤρίγωνο                 διαγώνιος
γωνιάτετράγωνο
 ορθογώνιο
 πολύγωνο
 τριγωνομετρία

 

Όλες οι παραπάνω λέξεις ανήκουν στην ίδια οικογένεια λέξεων.

Ασκήσεις:

Α. Γράψτε δίπλα στα ρήματα ένα ουσιαστικό της ίδιας οικογένειας λέξεων:

σβήνω
βάφω
γράφω
ξυπνώ
φορτώνω
σκαλίζω
στρώνω
λύνω
ζωγραφίζω
οργώνω

Β. Ξαναγράψτε τις προτάσεις αντικαθιστώντας το υπογραμμισμένο ρήμα με ουσιαστικό της ίδιας οικογένειας:

Μόλις ήρθε άρχισε να διαβάζει.

 

Τα παιδιά σταμάτησαν να γράφουν κι άρχισαν να παίζουν.

 

Η νοικοκυρά σταμάτησε να κεντά κι άρχισε να σκουπίζει.

 

Γ. Γράψτε λέξεις της ίδιας οικογένειας:

  • Γράμμα :
  • Ουρανός:
  • Δήμος:
  • Οικία:
  • Ημέρα:
  • Καιρός:
  • Ίππος:

Παναγιώτα Κόττα*
Φιλόλογος

 Αν θέλετε να ενημερώνεστε για όλες τις νέες δημοσιεύσεις, ακολουθήστε τη σελίδα μας στο facebook επιλέγοντας τον σύνδεσμο: schooltime

Ακολουθήστε μας στο facebook

Δείτε επίσης

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α’ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ