Επαναληπτικά Κριτήρια Αξιολόγησης Λατινικών – Κείμενο 44

Του Άρη Ιωαννίδη*

Η ΖΩΗ ΤΩΝ ΤΥΡΑΝΝΩΝ

Haec est tyrannorum vita, in qua nulla fides, nulla caritas, nulla fiducia benevolentiae stabilis esse potest: tyrannis omnia semper suspecta atque sollicita sunt; nullus locus amicitiae eis est. Nescio enim quis possit diligere eum, quem metuat, aut eum, a quo se metui putet. Coluntur tamen simulatione dumtaxat ad tempus. Quodsi forte, ut fit plerumque, ceciderunt, tum intellegitur, quam fuerint inopes amicorum. Hoc est quod Tarquinium dixisse ferunt exulantem:«Tum intellexi, quos fidos amicos habuissem, quos infidos, cum iam neutris gratiam referre poteram».

Ερωτήσεις:

  1. Να μεταφραστεί το κείμενο.
  2. Να γράψετε τη γενική και αφαιρετική πτώση ενικού και πληθυντικού αριθµού των αρσενικών προσηγορικών ονοµάτων της β΄ κλίσης.(ΚΕΕ)
  3. nulla fides: Να κλιθεί το ουσιαστικό µαζί µε το αντωνυµικό επίθετο που το συνοδεύει, στον αριθµό που βρίσκονται.(ΚΕΕ)
  4. Να γράψετε την ονοµαστική και αφαιρετική όλων των θηλυκών ονοµάτων της γ΄ κλίσης στον αριθµό που βρίσκονται.
  5. inopes: Να κλίνετε το επίθετο και στους δύο αριθµούς στο γένος που βρίσκεται και να σχηματίσετε τους άλλους βαθμούς του.
  6. Να αναγνωρίσετε γραµµατικώς τις αντωνυµίες του κειµένου.(ΚΕΕ)
  7. haec, quis, quem, eis: Να µεταφέρετε τις αντωνυµίες στην ίδια πτώση του άλλου αριθµού και στα τρία γένη
  8. Να εντοπίσετε τα αντωνυµικά επίθετα του κειµένου και να γράψετε τη γενική και αφαιρετική ενικού και πληθυντικού και στα τρία γένη.(ΚΕΕ)
  9. stabilis, fidos: Να γραφούν τα παραθετικά των επιθέτων και να σχηματιστούν τα επιρρήματά τους και στους τρεις βαθμούς.
  10. stabilis, omnia, suspecta, sollicita, inopes, exulantem, fidos, infidos: να γραφούν οι αντίστοιχοι τύποι στον άλλο αριθμό και στα τρία γένη.
  11. Να γραφούν οι ζητούμενοι τύποι :
  • est : β’ ενικό και πληθυντικό υποτακτικής και προστακτικής ενεστώτα  και  μέλλοντα
  • potest, referre, metui : Να γράψετε τους ονοµατικούς τύπους των ρηµάτων στη φωνή που σας δίνονται
  • coluntur: Να κλίνετε την υποτακτική παρακειµένου της παθητικής περιφραστικής συζυγίας.
  • fit: Να κλίνετε τις προστακτικές ενεστώτα και µέλλοντα στην ενεργητική και παθητική φωνή.
  • exulantem: Να κλίνετε τη µετοχή και στους δύο αριθµούς στο γένος που βρίσκεται. Να δικαιολογήσετε το σχηµατισµό της αφαιρετικής του ενικού.
  • possit : γ’ ενικό σε όλες τις εγκλίσεις του ενεστώτα
  • diligere : γενική ενικού αριθμού θηλυκού γένους του γερουνδιακού
  • metuat : β’ πληθυντικό υποτακτικής των συντελικών χρόνων
  • putet : β’ ενικό και πληθυντικό προστακτικής  ενεστώτα και  μέλλοντα  
  • ceciderunt : οριστική μέλλοντα και παρακειμένου στο άλλο πρόσωπο
  • intellegitur : γ’ πληθυντικό υποτακτικής παρατατικού και συντελεσμένου μέλλοντα
  • fuerint : απαρέμφατο ενεστώτα και μέλλοντα
  • dixisse : β’ ενικό προστακτικής ενεστώτα και στις δύο φωνές
  • intellexi : χρονική αντικατάσταση
  • habuissem : απαρέμφατα όλων των χρόνων
  • poteram : μετοχή ενεστώτα στην δοτική ενικού και πληθυντικού  ουδετέρου γένους
  1. Να αναγνωριστούν οι πλάγιες ερωτήσεις του κειμένου (εξάρτηση, εισαγωγή, εκφορά, ακολουθία).
  2. exulantem: Να αναλυθεί η μετοχή σε δευτερεύουσα χρονική πρόταση.
  3. quod Tarquinium dixisse ferunt exulantem: Να ξαναγράψετε την πρόταση αφού αντικαταστήσετε το ρήµα ferunt µε το παθητικό του και επιφέρετε τις απαραίτητες τροποποιήσεις.(ΚΕΕ)
  4. Hoc est quod Tarquinium dixisse ferunt exulantem: να αντικατασταθεί το ενεργητικό απαρέμφατο από παθητικό.
  5. Tum intellexi, quos fidos amicos habuissem, quos infidos: να μετατραπεί η ενεργητική σύνταξη σε παθητική.
  6. Coluntur tamen simulatione dumtaxat ad tempus. : να μετατραπεί η παθητική σύνταξη σε ενεργητική
  7. Να αναγνωριστούν όλοι οι επιρρηματικοί προσδιορισμοί του κειμένου.
  8. Να γίνει απαρεμφατική σύνταξη (το ρήμα εξάρτησης δίνεται εντός παρενθέσεως):
  • Tum intellexi…(εξάρτηση: Cicero dicit…)
  • Hoc est quod Tarquinium dixisse ferunt exulantem… (εξάρτηση : scriptor dicit…)
  • nullus locus amicitiae eis est…(εξάρτηση: Cicero dicit…)
  1. quis possit diligere eum: να επαναδιατυπώσετε την πλάγια ερώτηση σε εξάρτηση από:
  • τον ρηματικό τύπο nescio (να εκφράζει το προτερόχρονο)
  • τον ρηματικό τύπο nesciebam (να εκφράζει το σύγχρονο)
  1. Να αναγνωρισθεί το είδος του υποθετικού λόγου του κειμένου και να μετατραπεί ώστε να εκφράζει υπόθεση αντίθετη του πραγματικού για το παρόν, υπόθεση αντίθετη του πραγματικού για το παρελθόν  και υπόθεση δυνατή ή πιθανή για το παρόν-μέλλον.
  2. Να εντοπιστεί το φαινόμενο του λατινισμού του ειδικού απαρεμφάτου στο κείμενο και να εξηγηθεί.

Άρης Ιωαννίδης*
Φιλόλογος

Πλήρες εκπαιδευτικό υλικό για τα Λατινικά του Λυκείου

1. Λατινικά Λυκείου 2. Διαγωνίσματα Λατινικών

Βρείτε επιλεγμένα άρθρα και εκπαιδευτικό υλικό στις ομάδες μας

 schooltime – Εκπαιδευτικό υλικό  Φιλολογικές Σελίδες  • Εκπαιδευτικές σελίδες

 Αν θέλετε να ενημερώνεστε μέσω facebook για όλες τις νέες δημοσιεύσεις, ακολουθήστε τη σελίδα μας επιλέγοντας τον σύνδεσμο • schooltime

Ακολουθήστε μας στο facebook

Δωρεάν σχολικά βοηθήματα

Κατεβάστε δωρεάν 200+ σχολικά βοηθήματα από το schooltime.gr