Λάθη στα γραπτά της Νεοελληνικής Γλώσσας: «Σπάνιες – περίεργες λέξεις»
Ο εντυπωσιασμός αποτελούσε και αποτελεί για πολλούς μαθητές ένα όνειρο που μερικές φορές όμως εξελίσσεται σε εφιάλτη. Η αλίευση σπάνιων, περίεργων, εξεζητημένων λέξεων απ’ όπου να ’ναι και όπως να ΄ναι αποτελεί δεκαετίες τώρα ένα «σπορ» που ακόμη και σήμερα δείχνει να γοητεύει την πλειονότητα των μαθητών. Δυστυχώς όμως μάλλον μόνο αυτούς.
Το να εντάσσεις μια λέξη που σε εντυπωσιάζει στο κείμενό σου δεν είναι δα και τόσο κακό. Αρκεί βέβαια το ύφος ολόκληρου του κειμένου να είναι τέτοιο που να παρέχει τη δυνατότητα ομαλής αφομοίωσης της εν λόγω λέξης. Φανταστείτε ένα κείμενο απλό, λιτό στα όρια του απλοϊκού να βρίθει «περίεργων» λέξεων, που εντυπωσίασαν το μαθητή – τρια και έκρινε καλό να τις ενσωματώσει, πιστεύοντας ότι έτσι το γραπτό θα ανέβει επίπεδο. Θα ανέβει ή θα «κατρακυλήσει», προκαλώντας ταυτόχρονα και το γέλιο σε όποια – ον το διαβάσει; Και ακόμη χειρότερο αν αυτή, αυτός είναι ο βαθμολογητής – κριτής του…
Κάποιοι μάλιστα κατεβάζουν στοίβες λεξιλογίων, λεξικών και δεν ξέρω και τι άλλο προκειμένου να εμπλουτίσουν αυτό που αποκαλούμε λεξιλογικό «οπλοστάσιο». Εν μέρει καλά κάνουν, αλλά με μέτρο, μη χαθεί η ουσία. Βέβαια, κατά πόσο μπορούμε να αντιληφθούμε πλήρως το σημασιολογικό εύρος μιας λέξης, αποκομμένης από το φυσικό της περιβάλλον, που δεν είναι άλλο από το κείμενο, αυτό είναι άλλο. Από τη στιγμή μάλιστα που παρατηρείται και το φαινόμενο της πολυσημίας για πολλές απ’ αυτές, τα πράγματα γίνονται ακόμη πιο περίπλοκα.
Προτείνω λοιπόν το κείμενο να «φωτογραφίζει» το μαθητή. Να είναι αντιπροσωπευτικό των βιωμάτων του, των εμπειριών του και των διαβασμάτων του. Να εκφράζει αυτό που πραγματικά σκέφτεται με τρόπο φυσικό και αβίαστο. Το ζητούμενο δεν είναι να πείσουμε τον αναγνώστη του κειμένου μας με την ποσότητα των «περίεργων» λέξεων που θα χρησιμοποιήσουμε, αλλά με την ποιότητα του λόγου μας, τον αυθορμητισμό μας, τη σαφήνεια, την ακρίβεια και την καθαρότητα των επιχειρημάτων μας.
Άρης Ιωαννίδης*
Φιλόλογος
Πλήρες εκπαιδευτικό υλικό για την Έκφραση – Έκθεση του Λυκείου
1. Έκφραση-Έκθεση Α’ Λυκείου, 2. Έκφραση-Έκθεση Β’ Λυκείου, 3. Έκφραση-Έκθεση Γ’ Λυκείου, 4. Υποστηρικτικό υλικό, 5. Σχεδιαγράμματα, 6. Γραμματική-Συντακτικό
Βρείτε επιλεγμένα άρθρα και εκπαιδευτικό υλικό στις ομάδες μας
• schooltime – Εκπαιδευτικό υλικό • Φιλολογικές Σελίδες • Εκπαιδευτικές σελίδες
♦ Αν θέλετε να ενημερώνεστε μέσω facebook για όλες τις νέες δημοσιεύσεις, ακολουθήστε τη σελίδα μας επιλέγοντας τον σύνδεσμο: schooltime
