Επαναληπτικά Κριτήρια Αξιολόγησης Λατινικών – Κείμενο 42

Του Άρη Ιωαννίδη*

Ο ΚΙΚΕΡΩΝΑΣ ΚΑΙ Η ΣΥΝΩΜΟΣΙΑ ΤΟΥ ΚΑΤΙΛΙΝΑ

Nonnulli sunt in hoc ordine, qui aut ea, quae imminent, non videant, aut ea, quae vident, dissimulent: qui spem Catilinae mollibus sententiis aluerunt coniurationemque nascentem non credendo confirmaverunt; quorum auctoritatem secuti multi, non solum improbi verum etiam imperiti, si in hunc animadvertissem, crudeliter et regie id factum esse dicerent. Nunc intellego, si iste in Manliana castra pervenerit, quo intendit, neminem tam stultum fore, qui non videat coniurationem esse factam, neminem tam improbum, qui non fateatur.

Ερωτήσεις:

  1. Να μεταφραστεί το κείμενο.
  2. mollibus, nascentem, multi, improbi, imperiti, Manliana, stultum, improbum : να γράψετε και στα τρία γένη τον αντίστοιχο τύπο.
  3. Να γίνει γραμματική αναγνώριση όλων των αντωνυμιών του κειμένου.
  4. Να γραφούν οι ζητούμενοι τύποι:
  • hoc: αιτιατική πληθυντικού σε όλα τα γένη .
  • qui: δοτική ενικού και πληθυντικού στο θηλυκό γένος .
  • ea: δοτική πληθυντικού στο θηλυκό γένος.
  • mollibus: αφαιρετική ενικού στον συγκριτικό βαθμό και να κλιθεί το ουδέτερο συγκριτικού βαθμού και στους δύο αριθμούς.
  • multi: δοτική πληθυντικού στον υπερθετικό και συγκριτικό βαθμό και οι τρεις βαθμοί του επιρρήματος.
  • auctoritatem: δοτική πληθυντικού.
  • castra: γενική ενικού και πληθυντικού.
  • neminem: δοτική ενικού ουδετέρου γένους και να κλιθεί στο αρσενικό γένος.
  • spem: γενική του άλλου αριθμού.
  • coniurationem: κλητική ενικού.
  • id, iste: να κλιθούν στον ενικό αριθμό θηλυκού και  ουδετέρου γένους
  1. Να γραφούν οι ζητούμενοι τύποι:
  • sunt: β΄ πληθυντικό και ενικό οριστικής και υποτακτικής υπερσυντελίκου.
  • imminent: γ΄ ενικό και πληθυντικό προστακτικής ενεστώτα και στις δύο φωνές.
  • videant: β΄ ενικό προστακτικής ενεστώτα και τα 3 γένη του γερουνδιακού (στην ονομαστική ενικού).
  • aluerunt: τα απαρέμφατα όλων των χρόνων (να ληφθεί υπόψιν το υποκείμενο).
  • nascentem: μετοχή του μέλλοντα και αφαιρετική του σουπίνου.
  • secuti: όλοι οι τύποι που «δανείζεται» από την ενεργητική φωνή.
  • animadvertissem: γ’ ενικό οριστικής και υποτακτικής παρατατικού.
  • dicerent: αιτιατική του σουπίνου και β’ ενικό προστακτικής ενεστώτα και μέλλοντα.
  • intellego: β’ ενικό οριστικής παρακειμένου και υπερσυντελίκου στην άλλη φωνή.
  • fateatur: β’ ενικό και  πληθυντικό οριστικής και υποτακτικής ενεστώτα.
  1. Να γραφούν τα παραθετικά των επιθέτων mollis, improbus, imperitus, stultus, multi και να σχηματιστούν τα επιρρήματα των παραπάνω επιθέτων και στους τρεις βαθμούς
  2. Να αναγνωριστούν οι αναφορικές προτάσεις του κειμένου (είδος, εισαγωγή και εκφορά). (σχολικό βιβλίο)
  3. Να χαρακτηριστούν οι υποθετικοί λόγοι του κειμένου και να μεταφερθούν στα άλλα είδη .
  4. Να γίνει η απαρεμφατική σύνταξη (το ρήμα εξάρτησης τίθεται εντός παρενθέσεως):
  • Nonnulli sunt in hoc ordine, qui aut ea, quae imminent, non videant, aut ea, quae vident, dissimulent (Cicero putabat…)
  • quorum auctoritatem secuti multi, non solum improbi verum etiam imperiti, si in hunc animadvertissem, crudeliter et regie id factum esse dicerent (Cicero dicit…)
  1. quaeimminent: να συμπτυχθεί η δευτερεύουσα πρόταση σε μετοχή.
  2. quispemCatilinaemollibussententiisalueruntconiurationemquenascentemnoncredendoconfirmaverunt: να μετατραπεί η πρώτη κύρια πρόταση σε (χρονική) μετοχή.
  3. Να μετατραπεί η ενεργητική σύνταξη σε παθητική:
  • qui spem Catilinae mollibus sententiis aluerunt coniurationemque nascentem non credendo confirmaverunt;
  • Nunc intellego…
  • Nonnulli sunt in hoc ordine, qui aut ea, quae imminent, non videant
  • aut ea, quae vident, dissimulent 
  • crudeliter et regie id factum esse dicerent .
  • qui non videat coniurationem esse facta
  1. Να μετατραπεί η παθητική σύνταξη σε ενεργητική:
  • qui non videat coniurationem esse facta
  1. Nascentem, secuti: να αναλυθούν οι μετοχές στις αντίστοιχες δευτερεύουσες προτάσεις, με όλους τους πιθανούς τρόπους.
  2. in hoc ordine… / in Manliana castra : να αντικατασταθούν (ώστε να εκφράζεται η ίδια επιρρηματική έννοια) από:
  • domus
  • Athenae
  • Roma
  • Italia
  • Carthago
  1. Να αναγνωριστούν συντακτικώς οι υπογραμμισμένοι τύποι.
  2. Να μετατραπούν οι δευτερεύουσες επιρρηματικές αναφορικές προτάσεις στις αντίστοιχες απλές επιρρηματικές προτάσεις:
  • qui aut ea, – , non videant…
  • qui aut ea, – , dissimulent…
  • qui non videat coniurationem esse factam…
  • qui non fateatur.
  1. Στις παρακάτω τελικές και συμπερασματικές προτάσεις να αντικατασταθεί ο σύνδεσμος ut από τον κατάλληλο τύπο της αναφορικής αντωνυμίας qui, quae, quod.
  • Praedones venerunt, ut Scipionem admirarentur.
  • Ea femina venit, ut Paulum videret.
  • Nemo tam stultus est, ut hoc dicat.
  • Ea femina non tam stulta est, ut hoc dicat. (σχολικό βιβλίο)
  1. Nα μετατραπούν οι επιθετικοί προσδιορισμοί με τα πλάγια στοιχεία σε αναφορικές προσδιοριστικές προτάσεις.
  • homines improbi atque imperiti
  • factum crudele
  • sententiae molles (σχολικό βιβλίο)

Άρης Ιωαννίδης*
Φιλόλογος

Πλήρες εκπαιδευτικό υλικό για τα Λατινικά του Λυκείου

1. Λατινικά Λυκείου 2. Διαγωνίσματα Λατινικών

Βρείτε επιλεγμένα άρθρα και εκπαιδευτικό υλικό στις ομάδες μας

 schooltime – Εκπαιδευτικό υλικό  Φιλολογικές Σελίδες  • Εκπαιδευτικές σελίδες

♦ Αν θέλετε να ενημερώνεστε μέσω facebook για όλες τις νέες δημοσιεύσεις, ακολουθήστε τη σελίδα μας επιλέγοντας τον σύνδεσμο: schooltime