Έκθεση Γ’ Λυκείου – Συνοχή μεταξύ παραγράφων ή περιόδων παραγράφου

Έκθεση Γ’ Λυκείου – Συνοχή μεταξύ παραγράφων ή περιόδων παραγράφου

Η συνοχή μεταξύ παραγράφων ή περιόδων παραγράφου

Επιτυγχάνεται με: α) χρήση συνδετικών, διαρθρωτικών λέξεων, β) επανάληψη λέξεων ή φράσεων καθώς και αντικατάσταση λέξεων ή φράσεων από άλλες με παρεμφερές νόημα, γ) χρήση της οριστικής αντωνυμίας αυτός –ή –ό.

Οι διαρθρωτικές ή συνδετικές λέξεις και φράσεις και τι δηλώνουν:

αιτιολόγηση: επειδή, διότι, γιατί, έτσι, γι’ αυτόν τον λόγο, …
αντίθεση – εναντίωση: αλλά, όμως, ωστόσο, από την άλλη πλευρά, αντίθετα, αν και, εντούτοις, άλλωστε, παρ’όλα αυτά, …
επεξήγηση: δηλαδή, ειδικότερα, αναλυτικότερα, με άλλα λόγια, για να γίνω σαφέστερος, για παράδειγμα, …
απαρίθμηση: πρώτο, δεύτερο, τρίτο, τέλος, καταρχάς, …
προσθήκη: εκτός από αυτό, επιπλέον, παράλληλα, επιπρόσθετα, επίσης, ας σημειωθεί ακόμη ότι, ταυτόχρονα, συν τοις άλλοις, προς τούτοις, δεν πρέπει να λησμονούμε ακόμα ότι, …
έμφαση, επιβεβαίωση: είναι αξιοσημείωτο ότι, αξίζει να σημειωθεί ιδιαίτερα, πρέπει να τονιστεί ότι, χωρίς αμφιβολία, αδιαμφισβήτητα, οπωσδήποτε, αναντίρρητα, θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σας, πράγματι, ξεχωριστά, περαιτέρω, περισσότερο, προπάντων, μάλιστα, ιδίως, κυρίως, κατεξοχήν,…
συμπέρασμα: επιλογικά, συμπερασματικά, επομένως, λοιπόν, άρα, έτσι, ώστε, εν κατακλείδι, …
παράδειγμα: παραδείγματος χάρη, λόγου χάρη, για παράδειγμα, παραδειγματικά, ενδεικτικά, όπως, …
χρονική σχέση: ύστερα, έπειτα, προηγουμένως, εν τω μεταξύ, αργότερα, πάντοτε, αμέσως, συγχρόνως, τέλος, κάποτε, όταν, τότε, …
όρο, προϋπόθεση: αν , εκτός αν, με τον όρο, με την προϋπόθεση, εφόσον, σε περίπτωση που, με δεδομένο, …

Αλληλουχία ή συνεκτικότητα μεταξύ παραγράφων

Πρόκειται για τη νοηματική, λογική σύνδεση μεταξύ των τμημάτων (Πρόλογος, Κύριο Μέρος, Επίλογος), υποτμημάτων, παραγράφων, περιόδων και προτάσεων του κειμένου. Βασίζεται στην λογική ή φυσική (χρονική και τοπική) σειρά με την οποία διατάσσονται όλες οι ιδέες ενός κειμένου.

Πιθανές νοηματικές σχέσεις:

σχέση αντίθεσης ή εναντίωσης
σχέση αιτίου – αποτελέσματος
ερώτηση – απάντηση
συμπλήρωση του νοήματος της προηγούμενης παραγράφου
προέκταση – προσθήκη μιας νέας παραμέτρου
σχέση όρου – προϋπόθεσης
σχέση όλου – μέρους, δηλαδή επιμερισμού, όπου η δεύτερη παράγραφος είναι μέρος, υποσύνολο της πρώτης

Μέρκατας Γιώργος*
Φιλόλογος, ΜSC Συστηματικής Φιλοσοφίας

Πλήρες εκπαιδευτικό υλικό για την Έκφραση – Έκθεση του Λυκείου

1. Έκφραση-Έκθεση Α’ Λυκείου, 2. Έκφραση-Έκθεση Β’ Λυκείου, 3. Έκφραση-Έκθεση Γ’ Λυκείου, 4. Υποστηρικτικό υλικό, 5. Σχεδιαγράμματα, 6. Γραμματική-Συντακτικό