Της ψυχολόγου Μαρίας Αθανασιάδου
Καθημερινά ερχόμαστε αντιμέτωποι με προκλήσεις και δυσκολίες, είτε είμαστε παιδιά και έφηβοι, είτε ενήλικες. Σίγουρα στην ενηλικίωση το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης πέφτει πάνω στις πλάτες μας και αυτό “δυσκολεύει” ακόμα παραπάνω τη δυσφορία και την κούραση. Το να μάθουμε να διαχειριζόμαστε το στρες και να αντιδρούμε με θετική στάση απέναντι σε κάθε δυσκολία, θα μας εξελίξει ως ανθρώπινες οντότητες, θα ενισχύσει περισσότερο την αυτοεκτίμηση μας και θα μας βοηθήσει να έχουμε μία καλύτερη πορεία ζωής.
Ένα κυρίαρχο χαρακτηριστικό των ανθρώπων, που αντιμετωπίζουν με μεγαλύτερη ευελιξία και αποτελεσματικότητα τις δυσκολίες, είναι ότι τις θεωρούν αναμενόμενες, αναπόφευκτες και ότι είναι φυσιολογικό στοιχείο της ζωής. Κάνουν ό,τι μπορούν να αποφύγουν τα όποια προβλήματα, αλλά όταν αυτά έρθουν δεν πελαγώνουν, δεν μιζεριάζουν και προσπαθούν να μάθουν μέσα από αυτά, χωρίς να τους αποσπούν από το να προχωρήσουν μπροστά ακολουθώντας τα όνειρα τους.
Για να μην αποτελεί η απογοήτευση ανασταλτικός παράγοντας στην προσωπική μας εξέλιξη, μπορούμε να έχουμε κατά νου τα εξής σημαντικά βήματα:
1. Άλλαξε τον τρόπο σκέψης σου:Αντί να στέκεσαι μόνο στην αρνητική πλευρά των πραγμάτων, δες και την θετική όψη-προοπτική. Χάνεις την δουλειά σου; Δεν είναι ό,τι καλύτερο. Σου δημιουργεί αρκετά ψυχολογικά και πρακτικά προβλήματα μία τέτοια δυσκολία. Πέρα από αυτό, όμως, υπάρχει και η δυνατότητα να βρεις μία άλλη, που να σε ικανοποιεί περισσότερο από κάθε άποψη. Μην πεις, ότι είναι μόνο δύσκολο και αδύνατο. Πριν προσπαθήσεις, μην βγάζεις αρνητικά πορίσματα και προδιαγράφεις το μέλλον ως ζοφερό. ‘Εχοντας άρνηση για το θετικό σενάριο, θα δυσκολέψεις περισσότερο την ήδη δύσκολη θέση σου και θα μειώσεις τις πιθανότητες για μία πιο γρήγορη και θετική ανατροπή.
Και πως γίνεται να πάει το μυαλό κατευθείαν στον θετικό τρόπο οπτικής μίας δυσκολίας; Δεν είναι εύκολο, αλλά χρειάζεται καθημερινή εξάσκηση μέσα από πολλές μικρές αφορμές που μας προκύπτουν. Για αρχή, αλλάξτε την γλώσσα επικοινωνίας. Αντί να χρησιμοποιείτε, για παράδειγμα, την λέξη “πρόβλημα”, χρησιμοποιείστε την λέξη “κατάσταση” ή “πρόκληση”. Για να καταλάβετε, η λέξη από μόνη της “πρόβλημα” μας παραπέμπει στην δυσκολία και μας φορτίζει αυθόρμητα αρνητικά. Ειδικά, η λέξη “πρόκληση” μας δίνει το έναυσμα και την ορμή να πεισμώσουμε στο να γίνουμε καλύτεροι και δυνατότεροι.
2. Βάλε τη Θετικότητα στην καθημερινότητα σου: Αυτό αφορά μία γενικότερη απόφαση ζωής, που καλό είναι να έχουμε πάρει, είτε έχουμε δυσκολίες, είτε όχι. Επειδή θέλουμε να ζήσουμε και φυσικά καλά, δεν θα επιτρέπουμε στον εαυτό μας να παραιτείται εύκολα από τις προκλήσεις και τις αναποδιές. Ναι μπορεί να λυγίζουμε για λίγο, επειδή είμαστε άνθρωποι και όχι μηχανές, αλλά καλό είναι να παίρνουμε ανάσες, να αποστασιοποιηθούμε από την συναισθηματική φόρτιση, να χαλαρώσουμε και να σκεφτούμε πως θα ξεπεράσουμε τον σκόπελο, που μας εμφανίστηκε.
Επιπλέον, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως οι δυσκολίες μας κάνουν και πιο δυνατούς, αναγνωρίζουμε ακόμα καλύτερα τις δυνατότητες μας και αποδεικνύουμε μέσα από την επίλυση τους, ότι δεν πνιγόμαστε σε μία κουταλιά νερό. Το μεγαλύτερο δώρο που μπορούμε να κάνουμε στην αυτοπεποίθηση μας.
3. Μην φοβηθείτε τους φόβους σας: Ο καλύτερος τρόπος να εξαφανιστεί κάποιος φόβος είναι να μην τον αποφύγουμε. Όσο απομακρυνόμαστε από αυτόν, αυτός θεριεύει. Πηγαίνετε κόντρα σε αυτό που φοβάστε, για να δείτε στην πράξη ότι καμία φορά τα βλέπουμε ως βουνό τα πράγματα, όχι γιατί είναι πολύ δύσκολα αντικειμενικά, αλλά γιατί τρομάζουμε να προσπαθήσουμε και να ξεβολευτούμε.
4. Να μην χάνουμε τον Στόχο μας: Είναι πάρα πολύ σημαντικό και ταυτόχρονα πολύ προσωπικό το ζήτημα του Στόχου ζωής. Να ξέρουμε τι θέλουμε σε κάθε επίπεδο. Ο Στόχος πάντα θα μας δίνει την δύναμη και το κίνητρο να προσπαθήσουμε με ό,τι δυνάμεις διαθέτουμε. Όταν δεν γνωρίζουμε τον εαυτό μας, τι θα μας κάνει χαρούμενους, αυτό αυτομάτως μας αποδιοργανώνει ερχόμενοι αντιμέτωποι με τις προκλήσεις και τις δύσκολες καταστάσεις.
5. Αναγνώρισε τα δυνατά σου σημεία: Δεν είμαστε μόνο ελαττώματα και δεν πρέπει να στεκόμαστε μόνο σε αυτά. Όλοι μα όλοι έχουμε δυνατά σημεία, που θα μπορούσες να πεις και ταλέντα, ικανότητες, προνόμια, κ.ο.κ. Αυτά είναι τα εφόδια μας, τα όπλα μας στον καθημερινό αγώνα της επιβίωσης. Εάν δεν τα χρησιμοποιούμε σωστά ή ακόμα χειρότερα εάν τα έχουμε παρατημένα και σκονισμένα, πως θα πάμε στον “πόλεμο” άοπλοι; Θα χάσουμε φυσικά. Κάποιοι άνθρωποι αντιμετωπίζουν προβλήματα, που διαρκούν ακόμα και χρόνια, γιατί δεν αναγνωρίζουν την προσωπική εσωτερική δύναμη που διαθέτουν. Την έχουν ξεχάσει, δεν την θεωρούν σημαντική και νιώθουν αβοήθητοι. Σε αυτή την περίπτωση πολύ πιθανόν να μην φταίει η δυσκολία επειδή είναι ανυπέρβλητη, αλλά η ανημπόρια που αισθάνονται και η άρνηση να αναγνωρίσουν τις δυνατότητες τους.
Αθανασιάδου Μαρία*
Ψυχολόγος – εξειδίκευση στη Συστημική Ψυχοθεραπεία-Θεραπεία Οικογένειας και Ζεύγους