Άγνωστο κείμενο (Λυσίου Περί τῆς Πολιτείας, 9-11) – Αρχαία Ελληνικά Γ΄λυκείου
Εισαγωγικό σημείωμα: Στο παρακάτω απόσπασμα έχουμε το τελευταίο κεφάλαιο του λόγου του Λυσία, με τίτλο «Περί της Πολιτείας» . Με το λόγο του ο ρήτορας προσπαθεί να πείσει το ακροατήριό του να καταψηφίσει την πρόταση ενός πολιτικού για τη μεταβολή του δημοκρατικού πολιτεύματος της Αθήνας, προκειμένου αυτό να είναι πιο αρεστό στους Λακεδαιμονίους, οι οποίοι τότε κυριαρχούσαν. Σκοπός είναι μέσω των επιχειρημάτων του να αποδείξει ότι η ενδεδειγμένη στάση των Αθηναίων είναι η άμεση αντίδρασή τους και όχι η υποταγή στις επιθυμίες των Σπαρτιατών, καθώς μόνο έτσι θα επιτευχθεί η σωτηρία της πόλης.
Κείμενο: Εἲχομεν δέ, ὦ ἀνδρες Ἀθηναῖοι, καί ἡμεῖς ταύτην τήν γνώμην, ὃτε τῶν Ἐλλήνων ἢρχομεν, καί ἐδοκοῦμεν καλῶς βουλεύεσθαι περιορῶντες μέν τήν χώραν τεμνομένην, οὐ νομίζοντες δέ χρῆναι περί αὐτῆς διαμάχεσθαι. ἂξιον γάρ ἦν ὀλίγων ἀμελοῦντας πολλῶν ἀγαθῶν φείσασθαι. Νῦν δέ, ἐπεί ἐκείνων μέν ἁπάντων μάχῃ ἐστερήμεθα, ἡ δέ πατρίς ἡμῖν λέλειπται, ἲσμεν ὃτι ὁ κίνδυνος οὗτος μόνος ἒχει τάς ἐλπίδας τῆς σωτηρίας. Ἀλλά γάρ χρή ἀναμνησθέντας ὃτι ἢδη καί ἑτέροις ἀδικουμένοις βοηθήσαντες ἐν τῇ ἀλλοτρίᾳ πολλά τρόπαια τῶν πολεμίων ἐστήσαμεν, ἂνδρας ἀγαθούς περί τῆς πατρίδος καί ἡμῶν αὐτῶν γίγνεσθαι, πιστεύοντας μέν τοῖς θεοῖς ἐλπίζοντας δέ ἒτι τό δίκαιον μετά τῶν ἀδικουμένων ἒσεσθαι. Δεινόν γάρ ἂν εἲη, ὦ ἂνδρες Ἀθηναῖοι, εἰ, ὃτε μέν ἐφεύγομεν, ἐμαχόμεθα Λακεδαιμονίοις ἳνα κατέλθωμεν, κατελθόντες δέ φευξόμεθα ἳνα μή μαχώμεθα. Οὑκ οὖν αἰσχρόν εἰ εἰς τοῦτο κακίας ἣξομεν, ὣστε οἱ μέν πρόγονοι καί ὑπέρ τῆς τῶν ἂλλων ἐλευθερίας διεκινδύνευον, ὑμεῖς δέ οὐδέ ὑπέρ τῆς ὑμετέρας αὐτῶν τολμᾶτε πολεμεῖν;
Λεξιλόγιο:
Τέμνομαι = λεηλατώ
Φείδομαι = φροντίζω
κατέρχομαι = επαναπατρίζομαι , επιστρέφω στην πατρίδα
Παρατηρήσεις:
- Να μεταφραστεί το κείμενο (Μονάδες 10)
- Ποια ήταν σύμφωνα με τον ρήτορα η στάση των Αθηναίων, όταν ήταν ηγεμόνες των Ελλήνων και πώς τη δικαιολογεί ; (Μονάδες 5)
- Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους:
- ἂξιον: τη δοτική ενικού και πληθυντικού αριθμού συγκριτικού βαθμού στο ίδιο γένος
- ὀλίγων: τον ίδιο τύπο στους άλλους βαθμούς
- ἁπάντων: τη δοτική και την αιτιατική θηλυκού γένους στον άλλο αριθμό
- πατρίς: την αιτιατική και κλητική και στους δύο αριθμούς
- ἀγαθούς: τη γενική ενικού συγκριτικού βαθμού στο ίδιο γένος
- τοῦτο: τον ίδιο τύπο στο αρσενικό και θηλυκό γένος
- ὑμετέρας: την αιτιατική πληθυντικού αρσενικού γένους στο α’ πρόσωπο
(Μονάδες 7)
- Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους των ρημάτων:
- ἢρχομεν: το β’ ενικό πρόσωπο της προστακτικής παρακειμένου και στις δύο φωνές
- περιορῶντες: τον ίδιο τύπο στον μέλλοντα και τον αόριστο στην ίδια φωνή
- ἲσμεν: το γ’ ενικό πρόσωπο όλων των εγκλίσεων στον χρόνο που βρίσκεται
- ἀναμνησθέντας: να κλιθεί η προστακτική στον χρόνο που βρίσκεται
- ἐστήσαμεν: να γραφούν τα απαρέμφατα ενεστώτα και αορίστου β’ στη φωνή που βρίσκεται
- ἐλπίζοντας: τον ίδιο τύπο στον μέλλοντα και τον παρακείμενο στην ίδια φωνή
- κατέλθωμεν: το β’ ενικό και πληθυντικό πρόσωπο της ευκτικής και προστακτικής στον ίδιο χρόνο και φωνή
- τολμᾶτε: το α’ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής του ενεστώτα και του παρατατικού στην ίδια φωνή
(Μονάδες 8)
- Να γίνει πλήρης συντακτική αναγνώριση των παρακάτω τύπων:
τῶν Ἐλλήνων, βουλεύεσθαι, τεμνομένην, ἁπάντων, τῶν πολεμίων, κακίας (μονάδες 3)
- ἐστερήμεθα , ἒχει, ἐφεύγομεν, ἣξομεν: Να εντοπιστούν οι προτάσεις στις οποίες ανήκουν τα ρήματα και να αναγνωριστεί το είδος τους. (μονάδες 4)
- Να μεταφέρετε την περίοδο «Εἲχομεν δέ, ὦ ἀνδρες Ἀθηναῖοι, καί ἡμεῖς ταύτην τήν γνώμην, ὃτε τῶν Ἐλλήνων ἢρχομεν, καί ἐδοκοῦμεν καλῶς βουλεύεσθαι περιορῶντες μέν τήν χώραν τεμνομένην, οὐ νομίζοντες δέ χρῆναι περί αὐτῆς διαμάχεσθαι» στον πλάγιο λόγο (με όλους τους δυνατούς τρόπους) με εξάρτηση: «Ρήτωρ λέγει…» . (μονάδες 3)
Άρης Ιωαννίδης*
Φιλόλογος
Πλήρες εκπαιδευτικό υλικό για τα Αρχαία Ελληνικά του Λυκείου
1. Αρχαία Α’ Λυκείου, 2. Αρχαία Β’ Λυκείου, 3. Αρχαία Γ’ Λυκείου, 4. Υποστηρικτικό υλικό, 5. Γραμματική, 6. Συντακτικό 7. Άγνωστο κείμενο
♦ Αν θέλετε να ενημερώνεστε μέσω facebook για όλες τις νέες δημοσιεύσεις, ακολουθήστε τη σελίδα μας επιλέγοντας τον σύνδεσμο • schooltime
Κατεβάστε δωρεάν 200+ σχολικά βοηθήματα από το schooltime.gr