Πρόσφατη έρευνα αποκάλυψε με τα πιο μελανά χρώματα ότι η χώρα μας κατέχει ακόμη μία ανησυχητική πρωτιά. Και να ήταν η μόνη, πάει καλά. Τα ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας πλέον κτυπούν κόκκινο και κρούουν άμεσα τον κώδωνα του κινδύνου. Ένα στα δύο Ελληνόπουλα αντιμετωπίζει πρόβλημα βάρους. Άλλο λιγότερο, άλλο περισσότερο. Τι γίνεται; Ξεχάσαμε παντελώς το ρητό των προγόνων μας «νους υγιής εν σώματι υγιεί»; Για ποιο λόγο τον ναό, τον οίκο της ψυχής μας, το σώμα μας το έχουμε αμελήσει τόσο πολύ; Για ποιο λόγο βλέπουμε νέα παιδιά να επαναπαύονται και να καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες φαγητού, δίνοντας την εντύπωση αδηφάγων πλασμάτων της μυθολογίας μας; Και από την άλλη η νευρική ανορεξία. Νέα μόδα. Αποστεωμένα σώματα πλάθουν μία φρικτή εικόνα. Λες και ξαφνικά βρίσκεσαι σε τριτοκοσμικές χώρες ή σε κάποιο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι μεγάλες αντιφάσεις της πλέον αντιφατικής εποχής μας.
Τις τελευταίες δεκαετίες η χώρα μας – ελέω ξενομανίας και όχι μόνο – έχει επιδοθεί σε έναν αγώνα αλλαγής όλων εκείνων των διατροφικών συνηθειών που τη συνόδευαν αιώνες τώρα. Τα ταχυφαγεία – τα λεγόμενα fast foods – έχουν την τιμητική τους. Κάτι στα γρήγορα. «Γρήγορα ναι, πρόχειρα όχι». Το σλόγκαν μεγάλης αλυσίδας ταχυφαγείων. Όλη η αλήθεια σε μία φράση. Ακόμη και στο φαγητό πλέον πρέπει να βιαστούμε. Είναι τόσο ταχείς και φρενήρεις οι ρυθμοί ζωής μας που δεν μας αφήνουν πλέον περιθώριο να αφιερώσουμε λίγη ώρα για την πιο βασική ίσως διαδικασία επιβίωσης και συντήρησής μας. Το γεύμα μας. Σε συνδυασμό με τους απελπιστικά γρήγορους ρυθμούς ζωής, το άγχος και την πίεση που δεχόμαστε λόγω των πολλαπλών υποχρεώσεών μας, η υγεία μας δέχεται έναν ανηλεή καταιγισμό βλαβερών για την ίδια ουσιών και τροφίμων. «Είμαστε ό,τι τρώμε», δυστυχώς.
Πλέον οι περισσότεροι από εμάς αναλώνουμε ένα μεγάλο μέρος της ημέρας μας και των δραστηριοτήτων μας μπροστά από μία οθόνη. Παλιά, εκείνη της τηλεόρασης, πλέον του υπολογιστή, του τάμπλετ, του κινητού μας. Είμαστε ένα με αυτά. Η απόλυτη εξάρτηση. Τι πιο ωραίο – δυστυχώς – από κάτι γρήγορο, γευστικό και «βρόμικο» δίπλα μας να «τσιμπάμε», την ώρα που περιπλανιόμαστε στον μαγικό κόσμο του διαδικτύου; Πού διάθεση και προπαντός χρόνος για κάτι πιο ποιοτικό; Πολλές φορές η απόσταση για την κουζίνα μας, προκειμένου να ετοιμάσουμε κάτι ποιοτικό μοιάζει μαραθώνιος. Ενώ το κινητό μας είναι δίπλα μας. Με ένα τηλέφωνο όλα στην πόρτα μας. Πίτσα, σουβλάκι, κινέζικο … ό,τι τραβάει η ψυχή του καθενός. Καθιστική ζωή. Η άσκηση και η γυμναστική μόνο και μόνο στην ιδέα κουράζει τους πιο πολλούς. Όλοι μας πιστεύουμε ότι είμαστε άφθαρτοι. Μέχρι που…
Βέβαια, το πιο ανησυχητικό από όλα είναι το φαινόμενο της παιδικής παχυσαρκίας. Τα καλλίγραμμα σώματα των Κούρων και των Κορών μιας άλλης εποχής έχουν παραδώσει τη σκυτάλη δυστυχώς σε σώματα αγύμναστα, πλαδαρά, αποθήκες λίπους. Η απόλυτη κατάντια της εποχής μας. Όλοι ευθύνονται γι’ αυτό. Γονείς, παιδιά, κοινωνία, συνήθειες, όλοι και όλα. Βλέπεις δίπλα σου νέα παιδιά παχύσαρκα να αδιαφορούν για την εικόνα τους, αλλά να ενδιαφέρονται όσο τίποτε άλλο για άλλα πιο «σοβαρά» γι’ αυτούς θέματα, όπως πόσα like θα εισπράξουν για κάποια ανάρτησή τους, ποιος θα κερδίσει στο survivor και άλλα παρόμοια «φλέγοντα» για τα ίδια αυτά τα παιδιά θέματα. Κάποτε, η αλάνα ήταν ο καλύτερος χώρος εκγύμνασης του σώματός μας. Ατελείωτο παιχνίδι και τρέξιμο. Γυρνούσες στο σπίτι βράδυ, έχοντας κάψει χιλιάδες θερμίδες. Σήμερα; Η αλάνα έγινε πολυκατοικία. Το παιχνίδι έγινε ηλεκτρονικό. Τρέχουν άλλοι για εσένα. Φιγούρες με τις οποίες γίνεσαι ένα, αλλά μόνο νοερά. Εσύ εκεί. Καθηλωμένος σε μία καρέκλα, μπροστά από μια οθόνη. Στο ένα χέρι το «ποντίκι» του υπολογιστή και στο άλλο κάτι να «τσιμπάς».
Το σώμα μας είναι ο καθρέπτης μας. Ο απόλυτος ρυθμιστής των πάντων. Αυτό ρυθμίζει το «είναι» μας. Την υγεία μας, είτε σωματική, είτε πνευματική, είτε ψυχική. Αν το σεβαστούμε θα μας σεβαστεί κι αυτό. Αν όχι θα μας τιμωρήσει. Απλά. Ας βάλουμε λίγο άθληση στη ζωή μας. Ας επιλέξουμε προσεκτικά τα καύσιμα με τα οποία θα το προμηθεύσουμε. Είμαστε μηχανές που θέλουμε συντήρηση. Μην περιμένουμε οι ενδείξεις να ανάψουν κόκκινο. Ας προσέξουμε ώστε η διατροφή μας να είναι όσο γίνεται πιο ισορροπημένη. Ας αγαπήσουμε τον εαυτό μας. Αξίζει…
Άρης Ιωαννίδης*
Φιλόλογος