Ενδεικτική αναπτυγμένη Έκθεση Λυκείου: Παιδεία – Εκπαίδευση
« Το σχολείο και γενικότερα η εκπαίδευση αποτελεί ένα σημαντικό κομμάτι της ζωής όλων μας, καθώς συμβάλλει σε αυτό που ονομάζουμε κοινωνικοποίηση και πολιτικοποίηση. Σε μια ομιλία σας που εκφωνείτε ενώπιον των συμμαθητών σας στο πλαίσιο κάποιας σχετικής εργασίας, εκφράζετε τις ανησυχίες σας για την κακή ποιότητα εκπαίδευσης και προετοιμασίας – που δυστυχώς επιβεβαιώνουν όλες οι σύγχρονες έρευνες – και αναφέρεστε στους στόχους που ενδεχομένως πρέπει να θέσει το ελληνικό σχολείο κι ευρύτερα το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα.»
Αγαπητοί μου συμμαθητές – τριες,
Σε λίγους μήνες πρόκειται να διαβούμε για τελευταία φορά το κατώφλι του σχολείου μας με την ιδιότητα του μαθητή – τριας. Επί δώδεκα χρόνια στις σχολικές αίθουσες γευτήκαμε αμέτρητες χαρές και λύπες. Γελάσαμε, κλάψαμε, αγχωθήκαμε, διασκεδάσαμε, μαλώσαμε, αγαπηθήκαμε. Μια ολόκληρη ζωή. Χρόνια που πάντα θα θυμόμαστε και θα αναπολούμε. Χρόνια αλησμόνητα. Χρόνια αθώα. Πλέον είμαστε έτοιμοι να βγούμε στον πραγματικό κόσμο. Άραγε όντως είμαστε έτοιμοι; Μας εφοδίασε το σχολείο με όλα εκείνα τα απαραίτητα όπλα ώστε να κοιτάξουμε κατάματα τις προκλήσεις που ανοίγονται μπροστά μας; Πολύ φοβάμαι πως μάλλον όχι.
Το μεγαλύτερο στοίχημα του σχολείου είναι η επαγγελματική μας κατάρτιση και προετοιμασία για τον δύσβατο επαγγελματικό στίβο. Κάποια στιγμή, λοιπόν, κληθήκαμε να επιλέξουμε κάποια μαθήματα προκειμένου να διαγωνιστούμε σ’ αυτά και να διεκδικήσουμε μία θέση στη σχολή των ονείρων μας. Είχαμε λάβει όμως προτύτερα όλη εκείνη τη γενική μόρφωση, που θα αποτελούσε το απαραίτητο υπόβαθρο πάνω στο οποίο θα εδράσουμε τις ειδικότερες γνώσεις; Μάλλον όχι. Εσείς τι λέτε; Από την άλλη, εμείς ανώριμοι ακόμη, χωρίς εμπειρίες από τη ζωή περιμέναμε ίσως μία πιο διαφωτιστική καθοδήγηση για τα επαγγέλματα του μέλλοντος. Μια πιο εμπεριστατωμένη μελέτη που θα απαντούσε στα πολλά ερωτήματά μας. Αντ’ αυτού οι απορίες μας μάλλον μεγάλωναν. Αν εξαιρέσουμε τις φιλότιμες προσπάθειες κάποιων καθηγητών να μας ενημερώσουν μέσα από προσωπικές κυρίως πρωτοβουλίες, το πολυσυζητημένο μάθημα του ΣΕΠ μάλλον ήταν για εμάς «η ώρα του παιδιού» , παρά ένας χρήσιμος οδηγός για το μέλλον μας.
Η μελλοντική μας αποκατάσταση δεν ήταν δυστυχώς ο μόνος στόχος του σχολείου που μάλλον απέτυχε. Λάβαμε άραγε την κατάλληλη κοινωνικοποίηση και πολιτικοποίηση, αλλά και τα απαραίτητα γνωστικά εφόδια; Είμαστε έτοιμοι να συνδράμουμε στην κοινωνία ως ενεργοί πολίτες; Μέσα από τις μαθητικές κοινότητες θα έπρεπε ίσως να καλλιεργήσουμε κάπως καλύτερα την ιδέα της δημοκρατίας και να γνωρίσουμε καλύτερα τον υγιή τρόπο διεκδίκησης των δικαιωμάτων μας. Όμως μάθαμε ότι με το παραμικρό – τις περισσότερες φορές – και χωρίς κάποιο ιδιαίτερο λόγο η κατάληψη ήταν η εύκολη λύση. Μάλιστα τις περισσότερες φορές δε γνωρίζαμε καν τον ιδιαίτερο λόγο για τον οποίο την κάναμε. Κι όσον αφορά τις γνώσεις που λάβαμε, όλα καλά… Μάθαμε να παπαγαλίζουμε, να συνδέουμε πολλές φορές ασύνδετες μεταξύ τους γνώσεις, που απλώς έπρεπε να τις έχουμε για το πολυπόθητο εισιτήριο της πρόσβασής μας στο πανεπιστήμιο. Εξειδικευμένες γνώσεις, απρόσωπες, ελλιπείς, καθώς η ποιότητα θυσιάστηκε στον βωμό των εξετάσεων. Όσο για ελεύθερο χρόνο; Τα μικρά κενά διαστήματα μεταξύ σχολείου, φροντιστηρίου, διαβάσματος. Τα καλύτερα μας χρόνια.
Κάτι πρέπει να αλλάξει λοιπόν. Δεν είναι δυνατόν, αγαπημένοι μου συμμαθητές – τριες, να περάσουν τα ίδια – ή και ακόμη χειρότερα – και οι μελλοντικές γενιές. Ας είμαστε εμείς τα τελευταία θύματα. Κι αυτό που πρέπει πρώτα απ’ όλα να αλλάξει είναι η ίδια η φιλοσοφία του σχολείου και μάλιστα οι στόχοι που το ίδιο καλείται να θέσει, με τη συνδρομή βέβαια όλων όσων εμπλέκονται στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Πρώτα πρώτα, λοιπόν, το σχολείο οφείλει να αποτελέσει τον καλύτερο οδηγό και σύμβουλο στη ζωή μας. Να εμπνέει. Να συμβουλεύει πραγματικά και να κερδίζει την εμπιστοσύνη όλων μας. Προς αυτή την κατεύθυνση οφείλει να κινηθεί. Κι αυτό δεν είναι και ιδιαίτερα δύσκολο να γίνει. Αρκεί να υπάρξει η κατάλληλη μέριμνα από την πολιτεία. Να οριστούν οι κατάλληλοι άνθρωποι στις κατάλληλες θέσεις. Ειδικοί σύμβουλοι σε θέματα επαγγελματικού προσανατολισμού. Μια απλή ενημέρωση δεν αρκεί. Απαιτούνται τεστ δεξιοτήτων, επίσκεψη σε χώρους εργασίας, διαρκής ενημέρωση και πάντα να σκεφτόμαστε κοιτώντας μπροστά. Με ανοικτό μυαλό. Σε επαγγέλματα με προοπτική και κοινωνική προσφορά. Όμως κάποιος πρέπει να μας τα δείξει. Να μας τα συστήσει. Και αυτός δεν είναι άλλος από το ίδιο το σχολείο. Ας το κάνει, λοιπόν, με τον καλύτερο τρόπο.
Από την άλλη, μέσα στους κόλπους του σχολείου πρέπει να λάβουμε την υγιή πολιτικοποίηση. Να γίνουμε πολίτες με την ευρύτερη αρχαιοελληνική διάσταση του όρου «πολίτης», με ενεργή δηλαδή συμμετοχή όλων μας στα πολιτικά δρώμενα. Προσοχή, μιλάμε για πολιτικοποίηση, σε καμία περίπτωση για κομματικοποίηση. Οι μαθητικές κοινότητες πρέπει να αποτελέσουν το δημιουργικό και ανατρεπτικό βήμα διαμαρτυρίας μας απέναντι στα κακώς κείμενα. Πρέπει να ενδυναμωθούν και να ισχυροποιηθούν. Είμαστε το μέλλον αυτού του τόπου. Πρέπει η φωνή μας να έχει ισχύ. Παράλληλα, όμως, είμαστε και παιδιά. Κάποιοι βιάστηκαν να μας μεγαλώσουν. Έχουμε ανάγκη τον φίλο, την ξεκούραση, τον ελεύθερο χρόνο. Δεν είμαστε μηχανές. Έχουμε συναισθήματα και θέλουμε να τα εκφράσουμε. Γι’ αυτό το λόγο το σχολείο οφείλει να σεβαστεί την προσωπικότητά μας και να μην τη συνθλίβει.
Φίλοι και φίλες. Συνοδοιπόροι σ’ αυτό το δύσκολο δρόμο. Σε λίγους μήνες ο καθένας μας θα πάρει το δρόμο του. Όμως ποτέ δε θα ξεχάσουμε αυτά τα χρόνια που σημάδεψαν – είτε καλά είτε άσχημα – τη ζωή μας. Το σχολείο σιγά σιγά τελειώνει για εμάς και ανοίγονται μπροστά μας νέοι δρόμοι. Ο καθένας μας, λοιπόν, με τα εφόδια που αποκόμισε απο τη σχολική του διαδρομή θα πορευτεί. Η ζωή όμως δε σταματάει εδώ. Πάντα πρέπει να κοιτάμε μπροστά, έχοντας πάντα κάπου στην άκρη του μυαλού μας όλα εκείνα, τα καλά και τα κακά, που αποκομίσαμε από τη σύντομη εμπειρία μας στα θρανία.
Σας ευχαριστώ πολύ
Άρης Ιωαννίδης*
Φιλόλογος
Διαβάστε ακόμα:
Πλήρες εκπαιδευτικό υλικό για τα Νέα Ελληνικά/Νεοελληνική Γλώσσα – Έκθεση Λυκείου
- Ο Πρόλογος, το Κύριο Θέμα και ο Επίλογος στην Έκθεση: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε
- Έκφραση – Έκθεση: Η Αξιολόγηση της Έκθεσης (από το ΚΕΕ)
- 70+ σημεία θεωρίας για μία ολοκληρωμένη επανάληψη στη Νεοελληνική Γλώσσα
- Χρήσιμο εκπαιδευτικό υλικό για την περίληψη γραπτού λόγου
- Το επικοινωνιακό πλαίσιο στη Νεοελληνική Γλώσσα: Δοκίμιο, άρθρο, ομιλία
- 250 Σχεδιαγράμματα Εκθέσεων για την Α’ τη Β’ και τη Γ’ Λυκείου
- Κατεβάστε δωρεάν 200+ σχολικά βοηθήματα από το schooltime.gr
1. Έκφραση-Έκθεση Α’ Λυκείου, 2. Έκφραση-Έκθεση Β’ Λυκείου, 3. Έκφραση-Έκθεση Γ’ Λυκείου, 4. Υποστηρικτικό υλικό, 5. Σχεδιαγράμματα, 6. Γραμματική-Συντακτικό
