Συντακτικό Λατινικών – Η αιτιολόγηση της υποτακτικής έγκλισης στις δευτερεύουσες προτάσεις
ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΑ ΠΡΟΤΑΣΗ
| ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΕΓΚΛΙΣΗ
|
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΕΣ | 1. Όταν η αιτιολογία είναι υποθετική ή υποκειμενική (εκφράζει την άποψη του υποκειμένου της κύριας πρότασης), η έγκλιση είναι η υποτακτική. 2. Eπίσης, εκφέρεται με υποτακτική επειδή εντάσσεται σε πλάγιο λόγο. 3. Eπειδή συνήθως η αιτιολογία είναι το αποτέλεσμα μιας εσωτερικής, λογικής διεργασίας. |
ΤΕΛΙΚΕΣ | Εκφέρονται πάντοτε με υποτακτική, καθώς το περιεχόμενό τους είναι κάτι το επιθυμητό.
|
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΕΣ | Εκφέρονται πάντοτε με υποτακτική (δυνητική), επειδή στη λατινική το αποτέλεσμα θεωρείται υποκειμενική κατάσταση.
|
ΧΡΟΝΙΚΕΣ
| Aν η σχέση της χρονικής πρότασης με την προσδιοριζόμενη δεν είναι μόνο καθαρά χρονική ή αν ο καθορισμός του χρόνου χρωματίζεται με άλλες έννοιες εκφράζοντας ΠΡΑΞΗ ΠΡΟΣΔΟΚΩΜΕΝΗ ή ΕΠΙΔΙΩΚΟΜΕΝΗ τότε οι χρονικές προτάσεις εκφέρονται με υποτακτική.
|
ΥΠΟΘΕΤΙΚΕΣ Β΄είδος Υπόθεση: si (αρν. nisi) + Υποτακτική Παρατατικού/ Υπερσυντελίκου | Το είδος αυτό του υποθετικού λόγου εκφράζει υπόθεση αντίθετη προς την πραγματικότητα (ή το απραγματοποίητο) |
ΥΠΟΘΕΤΙΚΕΣ Γ΄ είδος Υπόθεση: si (αρν. nisi) + Υποτακτική Ενεστώτα
| Το είδος αυτό του υποθετικού λόγου που εκφράζει υπόθεση δυνατή ή πιθανή |
ΕΝΑΝΤΙΩΜΑΤΙΚΕΣ | cum και licet + Υποτακτική. Ο σύνδεσμος licet συντάσσεται με υποτακτική, γιατί προήλθε από το απρόσωπο ρήμα licet = επιτρέπεται, με παράλειψη του ut + υποτακτική. |
ΠΑΡΑΧΩΡΗΤΙΚΕΣ | γιατί εκφράζει εναντίωση σε κάτι ΥΠΟΘΕΤΙΚΟ |
ΥΠΟΘΕΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΒΟΛΙΚΕΣ | Οι προτάσεις αυτές εκφέρονται με υποτακτική, επειδή η σύγκριση αφορά μια υποθετική πράξη ή κατάσταση. Πρόκειται ουσιαστικά για υποθετικούς λόγους που παραλείπεται η απόδοσή τους. |
ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ | Η υποτακτική που υπάρχει στις προτάσεις αυτές οφείλεται σε έλξη (επηρεάζεται δηλαδή από μια άλλη υποτακτική που προηγείται ή ακολουθεί) ή αιτιολογείται γιατί βρίσκεται σε πλάγιο λόγο. |
ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ επιρρηματικές | Επειδή ισοδυναμούν με απλές επιρρηματικές προτάσεις, αιτιολόγηση της Υποτακτικής, όπου συναντάται, αντιστοιχεί προς την αιτιολόγηση των απλών επιρρηματικών. |
ΠΛΑΓΙΕΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΕΣ | Οι πλάγιες ερωτήσεις περιέχουν ερώτηση εξαρτημένη (από ρήματα ερωτηματικά (rogo), λεκτικά (doceo), γνωστικά (scio), αποπειρατικά (tempto) κτλ.). Πρόκειται στην ουσία δηλαδή για πλάγιο λόγο. |
ΒΟΥΛΗΤΙΚΕΣ | Εκφέρονται πάντοτε με υποτακτική, γιατί το περιεχόμενό τους είναι απλώς επιθυμητό.
|
ΕΝΔΟΙΑΣΤΙΚΕΣ | Εκφέρονται πάντοτε με υποτακτική, επειδή το περιεχόμενό τους αφορά κάτι το ενδεχόμενο ή πιθανό. |
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ QUOMINUS KAI TOY QUIN | Εκφέρονται πάντοτε με υποτακτική, επειδή το περιεχόμενό τους εκφράζει την πρόθεση του υποκειμένου του ρήματος της κύριας πρότασης.
|
Έρη Ναθαναήλ*
Φιλόλογος
Πλήρες εκπαιδευτικό υλικό για τα Λατινικά του Λυκείου
1. Λατινικά Λυκείου 2. Διαγωνίσματα Λατινικών
♦ Αν θέλετε να ενημερώνεστε μέσω facebook για όλες τις νέες δημοσιεύσεις, ακολουθήστε τη σελίδα μας επιλέγοντας τον σύνδεσμο: schooltime