Ο Άγιος Βασίλειος γεννήθηκε το 330 μ.X. στη Νεοκαισάρεια του Πόντου και αφιέρωσε όλη την ζωή του στον συνάνθρωπο. Η παράδοση τον θέλει ψηλόλιγνο με μαύρα μάτια και γένια. Είναι ένα συμβολικό πρόσωπο και έφερνε στους ανθρώπους καλή τύχη και ευλογία… στα χρόνια του Βυζαντίου ήταν πεζοπόρος με σκουφί και κρατούσε ένα ραβδί… Το μαγικό ραβδί του, από όπου βλάσταιναν κλαδιά και πέρδικες, σύμβολα των αντίστοιχων δώρων, που θα μπορούσε να μοιράσει στους ευνοούμενούς του… Στα κάλαντα της πρωτοχρονιάς γίνεται υπενθύμιση του ονόματός του και του έργου του ώστε ο σπιτονοικοκύρης να κάνει κάτι ανάλογο απέναντι στα παιδιά.
Ο δυτικός «τύπος» Άι Βασίλη, από κάθε άποψη, δεν έχει καμιά ομοιότητα με τον γνήσιο Άγιο Βασίλειο. Ο σημερινός Άγιος είναι ένα δημιούργημα της coca cola˙ το 1931 η εταιρεία για να προωθήσει τις πωλήσεις της ανέθεσε στον σχεδιαστή Χάντομ Σάντμπλομ να σχεδιάσει μια καλοκάγαθη φιγούρα για τις ετικέτες πώλησης του προϊόντος. Βέβαια ο σχεδιαστής έλαβε υπόψη του την δυτική παράδοση που υπήρχε του santa claus, του Αγίου Νικολάου που στην δύση είχε ταυτιστεί με τον δικό μας Άγιο Βασίλη. Στην Αμερική έφτασε η παράδοση του Αγίου Νικολάου μέσω των Ολλανδών τον 17ο αιώνα. Τα χαρακτηριστικά αυτού του δυτικότροπου Αγίου με τα κόκκινα ρούχα, τα γυαλιά και το καλοσυνάτο βλέμμα ενσωμάτωσε ο Αμερικανός σχεδιαστής της γνωστής εταιρείας αναψυκτικών. Η διαφήμιση είχε τεράστια επιτυχία, οι πωλήσεις άγγιξαν μυθικά νούμερα, η διαφήμιση συνεχίστηκε επί μακρόν και επειδή η δύναμη της εικόνας και δη της διαφήμισης είναι τεράστια, έτσι φτάσαμε στον σημερινό Άγιο Βασίλη. Στην ελληνική κοινωνία η μετάλλαξή του συντελέστηκε στην δεκαετία 50 – 60, τότε που η Αμερικάνικη κουλτούρα εισέβαλε και στην ελληνική κοινωνία μέσω της βιομηχανίας του κινηματογράφου.
*Πρώτη δημοσίευση στο schooltime.gr – 30 Δεκεμβρίου 2013
Γιώτα Ιωακειμίδου*
Φιλόλογος