Δύσκολη και απαιτητική η γονεϊκότητα. Το πώς τη βιώνει ο καθένας από εμάς σίγουρα διαφέρει και σχετίζεται πολύ με τα δικά του παιδικά βιώματα και τι του κληροδότησαν οι δικοί του γονείς. Κάποιοι ίσως έχουν ανατραφεί με πολύ επικριτικό τρόπο, καθώς αυτό για τους γονείς τους σήμαινε νοιάξιμο και φροντίδα, ενώ άλλοι έχουν εισπράξει την αγάπη και την αποδοχή απλόχερα από τους φροντιστές τους. Πόσο πολύ σημαντικό είναι να υπάρχουν καταγεγραμμένα στον ψυχικό σου κόσμο τέτοια βιώματα, τα οποία αποτελούν πολύτιμα όπλα στη φαρέτρα σου ως γονέας!
Κάποιοι διαβάζοντας τις παραπάνω γραμμές ίσως αναρωτιούνται τι γίνεται με όσους η παιδική τους ηλικία ισοδυναμεί με φωνές, ξύλο και γενικότερο εκφοβισμό, ώστε οι γονείς να κάνουν τα παιδιά τους να συμπεριφέρονται με τον τρόπο που οι ίδιοι ήθελαν. Σε αυτούς τους ανθρώπους δεν βγαίνει αβίαστα η ενσυναίσθηση και η άνευ όρων αποδοχή προς τα παιδιά τους. Πολλές φορές μια αυτόματη αντίδραση, όπως το να φωνάξουν ή να χρησιμοποιήσουν την απειλή ή την δωροδοκία βγαίνει χωρίς δεύτερη σκέψη. Σε δεύτερο χρόνο όταν σκεφτούμε τα όσα έγιναν συνειδητοποιούμε τι διαφορετικό θα μπορούσαμε να έχουμε κάνει και πώς αλλιώς θα μπορούσαμε να το έχουμε αντιμετωπίσει και τότε πέφτουμε σε έναν φαύλο κύκλο ενοχών και αυτοκατηγορίας.
Κατηγορούμε τον εαυτό μας που ενώ με τη λογική ξέρουμε ποιος είναι ο σωστός τρόπος αντιμετώπισης των πραγμάτων, όταν βρεθούμε σε μια δύσκολη συνθήκη, όπως είναι όταν υπάρχει σύγκρουση αναγκών δεν τα εφαρμόζουμε. Για παράδειγμα όταν πιέζει ο χρόνος να πάμε κάπου και το παιδί μας καθυστερεί στο ντύσιμο, ίσως εκείνη την ώρα η φωνή και η απειλή να βγουν πρώτα. Μπορούμε όμως να εφαρμόσουμε εκείνη τη στιγμή όσα έχουμε διαβάσει και γνωρίζουμε; Συνήθως αυτό δεν μπορεί πάντα να συμβεί, καθώς μπορεί να είμαστε πιεσμένοι με άλλα ζητήματα και δεν είμαστε ρομπότ ώστε να προγραμματίζουμε τις αντιδράσεις μας και τα συναισθήματα μας.
Συνεπώς δεν έχει νόημα να στοχεύσουμε στο τέλειο, καθώς είναι ουτοπία και δεν μπορεί να εφαρμοστεί. Αυτό που έχει όμως νόημα είναι να εστιάζουμε στην επανασύνδεση. Να παίρνουμε δηλαδή τον χρόνο που χρειαζόμαστε ώστε να ξαναβρίσκουμε την ενήλικη πλευρά μας, η οποία αναλαμβάνει την ευθύνη για τα συναισθήματα μας και να πλησιάζουμε εμείς το παιδί ζητώντας συγνώμη για την όποια λάθος αντίδραση, αναγνωρίζοντας τα συναισθήματα μας, αλλά και τα δικά του συναισθήματα και προσπαθώντας την επόμενη φορά να διαχειριστούμε με περισσότερη ψυχραιμία και ενήλικο τρόπο ό,τι προκύψει. Το να συνδέεσαι ξανά με τα παιδιά αναγνωρίζοντας τα λάθη σου, δεν σε κάνει λιγότερο καλό γονέα, αντίθετα δίνει στα παιδιά ένα πρότυπο που δεν είναι τέλειο και αφήνει χώρο για λάθη και αποτυχίες.
Κρητικού Μαρίνα*
Ψυχολόγος Υγείας/Συστημική-Οικογενειακή Σύμβουλος
Συνεργάτης Attachment Parenting Hellas