Η Σκόπελος είναι ένα από τα ωραιότερα ελληνικά νησιά. Καταπράσινη, γεμάτη νερά, με πανέμορφες ακρογιαλιές, λογικό είναι να αποτελεί πόλο έλξης για τους τουρίστες. Το καλοκαίρι. Γιατί τον χειμώνα…
Τον χειμώνα, λοιπόν, ή καλύτερα μόλις αρχίσει να μπαίνει για τα καλά το φθινόπωρο και οι θάλασσες δεν πλημμυρίζουν πια από τουρίστες, η Σκόπελος σιωπαίνει… Όπως και η Αλόννησος, η Σαμοθράκη, η Σκιάθος, η Θάσος και τα άλλα νησιά του Αιγαίου.
Είχα την τύχη να επισκεφτώ όλα αυτά τα νησιά όχι μόνο το καλοκαίρι, αλλά και τον χειμώνα. Πρόσφατα επισκέφτηκα τη Σκόπελο. Είναι σκληρός ο χειμώνας εκεί. Τα περισσότερα μαγαζιά έχουν κλείσει και όσοι ζουν εκεί δεν μπορούν να συντηρήσουν όσα απέμειναν ανοιχτά, φρουροί της ζωής στο νησί.
Κατά τις μέρες της παραμονής μου, γνώρισα τον Βαγγέλη και τη Γεωργία, ιδιοκτήτες ταβέρνας. Εκεί, μπροστά στο παλιό λιμάνι, βρίσκοντας μια πολύ καλή κουζίνα και ευπρεπές κρασί, έκανα το στέκι μου τις πέντε μέρες που έμεινα στο νησί. Όπως είναι φυσικό και επόμενο, σε ένα σχεδόν άδειο μαγαζί, με τον αέρα να φυσάει δυνατά και το μολύβι του ουρανού να απειλεί να χυθεί πάνω στο θάλασσα και στα σπίτια, αρχίζει η κουβέντα.
Είναι ωραίο, φυσικά, το ταξίδι με το πλοίο, αρκεί να είναι καλοκαίρι, ζεστές μέρες και μπουνάτσα. Όταν, όμως, κατεβάζει μποφόρια ο Αίολος και αγριεύει η θάλασσα, τότε “…εκείνες τις ώρες, φίλε μου, το μόνο που σκέφτομαι είναι να μην τύχει καμιά αρρώστια στο παιδί μου και δεν μπορώ να το πάω στο νοσοκομείο…” λέει ο Βαγγέλης.
Η Σκόπελος απέχει από το Βόλο γύρω στα 85 χλμ. Το καράβι κάνει περίπου 4-4,5 ώρες για να πιάσει Σκόπελο, ενώ για να πιάσει Βόλο χρειάζεται γύρω στη μιάμιση ώρα παραπάνω, επειδή περνάει και από την Αλόννησο. Επίσης, το καράβι θέλει γύρω στα 300-320 ευρώ πήγαινε – έλα για μια τετραμελή οικογένεια με ένα μεσαίου μεγέθους αυτοκίνητο. Δεν είναι εύκολο να πας για Σαββατοκύριακο στο Πήλιο, ούτε στο Βόλο για τις μικρές διασκεδάσεις των κατοίκων της ηπειρωτικής χώρας. Σινεμά, θέατρο, ψώνια στην αγορά, αυτές οι μικρές χαρές που τόσο εύκολα εμείς, οι στεριανοί, τις περιφρονούμε πολλές φορές, για τους νησιώτες είναι αδιανόητες.
Το κόστος αγοράς των αγαθών είναι, φυσικά, αυξημένο. Όλα, από τα λάχανα και τα μαρούλια έως το πετρέλαιο, πρέπει να έρθουν με το πλοίο. Και το πλοίο, βεβαίως, κοστίζει. Για την εξισορρόπηση αυτού του κόστους είχε προβλεφθεί μειωμένος (κατά 30%) συντελεστής ΦΠΑ. Πάει κι αυτός, μέσα στη δίνη των “ισοδύναμων” και των “δομικών αναδιαρθρώσεων της οικονομίας”… Κάποιος υπουργός είχε πει ότι αυτό ήταν αντισυνταγματικό, άρα παράνομο, κι όμως… Δεν είχε την στοιχειώδη ευθιξία να παραιτηθεί ή, έστω, να βρει αλλού τα “ισοδύναμα”… Στις στρατιωτικές δαπάνες, π.χ., για τις οποίες είναι αρμόδιος. Κι έμεινε ο Βαγγέλης να αναρωτιέται:
“Μου αυξήσανε τον φόρο, μου αυξήσανε τις ασφαλιστικές εισφορές, μου αυξάνουν το κόστος διαβίωσης, είμαι εδώ, φρουρός, χωρίς να μπορώ να φύγω, από τον Φλεβάρη έως τον Νοέμβρη, φοβάμαι μην αρρωστήσει το παιδί μου και δεν μπορέσω να το πάω στον γιατρό. Γιατί, λοιπόν, να μένω εδώ;”
Δεν ξέρω, Βαγγέλη… Ούτε κι όταν με ρώτησε, πριν λίγα χρόνια, ο Δημήτρης στη Σαμοθράκη ήξερα… Σάματις ήξερε κι αυτός; Κι όπως είπες, φίλε Βαγγέλη, εκφράζοντας την πικρή περηφάνια όλων των κατοίκων των μικρών, απομονωμένων το χειμώνα νησιών:
“Δυο ήταν οι ακρίτες: Ο Διγενής κι εγώ!”
ΥΓ: Ο τουρισμός θεωρείται η βαριά βιομηχανία μας. Όλοι οι βιομήχανοι, όταν η παραγωγή είναι σε ύφεση, φροντίζουν για τη συντήρηση των μηχανών ώστε όταν αρχίζει η υψηλή παραγωγική περίοδος να είναι σε πλήρη δυναμική. Όλοι… Πλην Λακέδων των Αλεμανίων…
Αχιλλέας Ε. Αρχοντής*
Οικονομολόγος
