Κείμενο
Ἐν δέ τούτῳ οἱ μέν ἔφοροι φρουράν ἔφηναν· ἡ δέ πόλις, ἐπεί Ἀγησίπολις παῖς ἔτι ἦν, Ἀριστόδημον τοῦ γένους ὄντα καί πρόδικον τοῦ παιδός, ἡγεῖσθαι τῇ στρατιᾷ ἐκέλευον. ἐπεί δ’ ἐξῇσαν μέν οἱ Λακεδαιμόνιοι, συνειλεγμένοι δ’ ἦσαν οἱ ἐναντίοι, συνελθόντες ἐβουλεύοντο πῶς ἂν τήν μάχην συμφορώτατα σφίσιν αὐτοῖς ποιήσαιντο. Τιμόλαος μέν δή Κορίνθιος ἔλεξεν· Ἀλλ’ ἐμοί δοκεῖ, ἔφη, ὦ ἄνδρες σύμμαχοι, ὅμοιον εἶναι τό τῶν Λακεδαιμονίων πρᾶγμα οἷόνπερ τό τῶν ποταμῶν. οἵ τε γάρ ποταμοί πρός μέν ταῖς πηγαῖς οὐ μεγάλοι εἰσίν ἀλλ’ εὐδιάβατοι, ὅσῳ δ’ ἂν πορρωτέρω γίγνωνται, ἐπεμβάλλοντες ἕτεροι ποταμοί ἰσχυρότερον αὐτῶν τό ῥεῦμα ποιοῦσι, καί οἱ Λακεδαιμόνιοι ὡσαύτως, ἔνθεν μέν ἐξέρχονται, αὐτοί μόνοι εἰσί, προϊόντες δέ καί παραλαμβάνοντες τάς πόλεις πλείους τε καί δυσμαχώτεροι γίγνονται.
(Ξεν. Ἑλληνικά, 4.2.9–4.2.11)
Λεξιλόγιο
ὁ πρόδικος: συνήγορος, υπερασπιστής, εκδικητής, (στη Σπάρτη) επίτροπος νεαρού βασιλιά
ἐπεμβάλλω: γκρεμίζω, καταρρίπτω, ρίχνω εναντίον, επιρρίπτω, προστίθεμαι, παρεμβάλλω, εισάγω, (αμτβ.) χύνομαι μέσα σε άλλο ποταμό
Παρατηρήσεις
- παῖς, τοῦ γένους, τὸ πρᾶγμα: Να κλιθούν και στους δύο αριθμούς.
- ἐπεὶ δ’ ἐξῇσαν… πλείους τε καὶ δυσμαχώτεροι γίγνονται.: Να εντοπίσετε τις αντωνυμίες που υπάρχουν στο απόσπασμα και αφού τις αναγνωρίσετε να τις κλίνετε στο ίδιο γένος ή/ και πρόσωπο.
- μεγάλοι: Να κλίνετε το επίθετο στο ίδιο γένος στο θετικό και στο συγκριτικό βαθμό.
- συμφορώτατα, πορρωτέρω,: Να γράψετε όλους τους τύπους και στους τρεις βαθμούς, εφόσον είναι δυνατό.
- πλείους: α) Να κάνετε παραθετική αντικατάσταση, β) Να κλίνετε το επίθετο και στα τρία γένη στο βαθμό που βρίσκεται, γ) Να σχηματίσετε τους τρεις βαθμούς του επιρρήματος.
- Στους παρακάτω ρηματικούς τύπους να γράψετε ό,τι σας ζητείται:
ἔφηναν: α) το β΄πληθ. οριστ. μέλλ. ε.φ., β) το β΄εν. προστ. παθ. αορ., γ) το γ΄εν. προστ. μ. πρκ, δ) το β΄εν. οριστ. μ. υπερσ.
ἡγεῖσθαι: να κλίνετε την προστακτική ενεστώτα
ἐξῇσαν: να κλίνετε την υποτακτική και την προστακτική ενεστώτα
συνειλεγμένοι ἦσαν: α) το απαρέμφατο ενεργ. πρκ, β) Να κλίνετε την προστακτική μ. πρκ
δοκεῖ: Να κάνετε χρονική αντικατάσταση
παραλαμβάνοντες:Να κάνετε χρονική αντικατάσταση.
- Να καταγράψετε και να χαρακτηρίσετε τα κατηγορούμενα.
- Να αναγνωρίσετε τις δευτερεύουσες προτάσεις του κειμένου.
- Ἀλλ’ ἐμοὶ δοκεῖ, ἔφη, ὦ ἄνδρες σύμμαχοι, ὅμοιον εἶναι τὸ τῶν Λακεδαιμονίων πρᾶγμα οἷόνπερ τὸ τῶν ποταμῶν.: Να μετατρέψετε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο με όλους τους δυνατούς τρόπους εξαρτώντας τον από τη φράση «Τιμόλαος μὲν δὴ Κορίνθιος ἔλεξεν».
Γιούλη Φούρλα*
Φιλόλογος
