Νεοελληνική Γλώσσα Λυκείου – Ανάπτυξη παραγράφου με αιτιολόγηση

Του Άρη Ιωαννίδη

Αρκετά συχνά οι θεματικές περίοδοι είναι κρίσεις που διατυπώνονται με τέτοιο τρόπο ώστε να μας παρακινήσουν να ρωτήσουμε το «γιατί».  Ουσιαστικά, μεταστρέφουμε τη θεματική περίοδο σε ερώτηση και στην ανάπτυξη της παραγράφου,  στα σχόλια \ λεπτομέρειες,  προκύπτει ένα  «διότι», ένα «γιατί». Πολύ πιθανό άλλωστε είναι να υπάρχει διαρθρωτική λέξη με αιτιολογικό χαρακτήρα.

Με τη μέθοδο της αιτιολόγησης  τεκμηριώνεται η αλήθεια της θεματικής περιόδου, καθώς στηρίζεται σε επιχειρήματα (συνήθως αξιόπιστα και λογικά) και μπορούμε να πούμε ότι προσδίδεται αντικειμενικότητα και πειστικότητα στο λόγο.

Επομένως, προκειμένου να τεκμηριώσουμε όσο γίνεται καλύτερα την απάντησή μας σε πιθανή ερώτηση που θα ζητά τον τρόπο / μέθοδο ανάπτυξης της παραγράφου καλό είναι να αναφέρουμε την αρχική άποψη / θέση του συγγραφέα, τις επιμέρους θέσεις του, στην προσπάθειά του να αποδείξει την ορθότητα της αρχικής άποψής του που διατύπωσε στη θεματική περίοδο και  τη χρήση (ή όχι) διαρθρωτικών λέξεων.

Παραδείγματα παραγράφων που αναπτύσσονται με τη μέθοδο της αιτιολόγησης:

Α. «Ο σημερινός σύζυγος και πατέρας δε θέλει να σκεφτεί τον εαυτό του σε ίση θέση με τη γυναίκα του και να συνεργαστεί μαζί της για τα κοινά προβλήματα του σπιτιού τους. Αυτό συμβαίνει γιατί πριν λίγα χρόνια ο τωρινός σύζυγος και πατέρας έζησε σαν παιδί, μέσα σε μια λειτουργική αυστηρότητα του οικογενειακού του περιβάλλοντος, η οποία τον είχε καταπιέσει και ακόμα του είχε κάνει βίωμα ζωής, πως ο άντρας είχε την πρωτοκαθεδρία, είναι νοικοκύρης, ενώ η γυναίκα είναι η νοικοκυρά και το κοινωνικά ετερόνομο άτομο. Δεν τολμούσε ν’ aντιμιλήσει στο γονιό, που ήταν η εξουσία. Ο διάλογος ήταν ανύπαρκτος, αφού ο νοικοκύρης αποφάσιζε για την τύχη των μελών της μονοκρατορικής οικογενειακής επικράτειας».

Β. «Στις σύγχρονες καπιταλιστικές κοινωνίες το φαινόμενο της φτώχειας λαμβάνει όλο και πιο δραματικές διαστάσεις. Και αυτό συμβαίνει διότι αναπτύσσεται ένας  άμετρος ανταγωνισμός για τη νομή του πλούτου με βάση τα κριτήρια που θέτει η ελεύθερη αγορά…, οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί περισσότεροι και φτωχότεροι… Επίσης, αυξάνεται συνεχώς το κόστος ζωής…, πολλοί δεν μπορούν να ανταποκριθούν ούτε στις βασικές ανάγκες… Ενώ το κράτος πρόνοιας χωλαίνει, αφού το σύστημα θεωρεί όσους δεν μπορούν να αποδώσουν τα μέγιστα ως περιττά σώματα και τα αποβάλλει…» 

Γ.  «Το ποδόσφαιρο είναι, κατά γενική παραδοχή, ο βασιλιάς των σπορ. Παιχνίδι με υψηλή αισθητική, που παράγεται από τη χορογραφία της σύγκρουσης – πότε αυθόρμητης, πότε προσχεδιασμένης – δύο ομάδων πάνω σε πράσινο γκαζόν. Θέαμα για γερά νεύρα. Τα σοκ των φάσεων διαδέχονται συνεχώς το ένα το άλλο. Ένας θεατής, σύμφωνα με άλλες μετρήσεις, μπορεί να νιώσει στα ενενήντα λεπτά ενός παιχνιδιού περισσότερες συγκινήσεις, από ό,τι σε πολλά χρόνια εκτός γηπέδου. Υποκειμενικά ζει έτσι 2,3 περισσότερες ζωές. Η θεά μπάλα κάνει και τον ίδιο αθάνατο.»

Άρης Ιωαννίδης*
Φιλόλογος

Πλήρες εκπαιδευτικό υλικό για την Έκφραση – Έκθεση Λυκείου

Ο Πρόλογος, το Κύριο Θέμα και ο Επίλογος στην Έκθεση: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε

1. Έκφραση-Έκθεση Α’ Λυκείου, 2. Έκφραση-Έκθεση Β’ Λυκείου, 3. Έκφραση-Έκθεση Γ’ Λυκείου, 4. Υποστηρικτικό υλικό, 5. Σχεδιαγράμματα, 6. Γραμματική-Συντακτικό

Ακολουθήστε την επίσημη σελίδα μας στο facebook schooltime για να βλέπετε τις σημαντικότερες ειδήσεις στη ροή του schooltime.gr

Ακολουθήστε μας στο facebook