Έκθεση Γ’ Λυκείου: Ανθρώπινα δικαιώματα (Κριτήριο αξιολόγησης)
Α. ΚΕΙΜΕΝΟ
Στις 19 Αυγούστου 2003 ο Ύπατος Αρμοστής των Η.Ε. για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Σέρζιο Βιέιρα ντε Μέγιο, σκοτώθηκε σε βομβιστική επίθεση εναντίον του κτηρίου των Η.Ε. στη Βαγδάτη, σχεδόν 10 χρόνια αφότου ιδρύθηκε η Ύπατη Αρμοστεία, για να υπερασπίζεται και να προάγει τα ανθρώπινα δικαιώματα. Την ώρα που ένας από τους πλέον εξέχοντες διεθνείς υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων πέθαινε στα χαλάσματα, η υφήλιος είχε σπουδαίο λόγο να αναλογιστεί πώς η νομιμοποίηση και η αξιοπιστία των Η.Ε. μπόρεσαν να διαβρωθούν σε τόσο θανάσιμο βαθμό. Τα Ηνωμένα Έθνη, που παρακάμφθηκαν που έχασαν την αξιοπιστία τους, επειδή θεωρούνται ευάλωτα στις πιέσεις ισχυρών κρατών, φάνηκαν να έχουν ουσιαστικά παραλύσει στις προσπάθειές τους να κάνουν τα κράτη να λογοδοτούν όσον αφορά την τήρηση του διεθνούς δικαίου και τις επιδόσεις τους στα ανθρώπινα δικαιώματα.
Αν τα ανθρώπινα δικαιώματα χρησιμοποιούνται από τις κυβερνήσεις ως μανδύας, τον οποίο φορούν ή αποβάλλουν ανάλογα με τις πολιτικές σκοπιμότητες, μπορεί άραγε να εμπιστευθεί κανείς τη διεθνή κοινότητα των κρατών να πραγματώσει εκείνο το όραμα; Και τι μπορεί να κάνει η διεθνής κοινότητα των πολιτών για να διασώσει τα ανθρώπινα δικαιώματα από τα χαλάσματα;
Οι προκλήσεις που έχει μπροστά του το παγκόσμιο κίνημα για τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι απόλυτες. Ως ακτιβιστές, πρέπει να αντιμετωπίσουμε την απειλή που αποτελούν οι ανάλγητες, σκληρές και εγκληματικές πράξεις ενόπλων ομάδων και ατόμων. Πρέπει να αντισταθούμε στον αντίκτυπο που δημιουργεί εναντίον των ανθρωπίνων δικαιωμάτων η μονομανής προσήλωση σε ένα δόγμα παγκόσμιας ασφάλειας που έχει διχάσει βαθύτατα τον κόσμο. Πρέπει να αγωνιστούμε, για να επανορθώσουμε την αποτυχία των κυβερνήσεων και της διεθνούς κοινότητας να φέρουν αποτελέσματα από πλευράς κοινωνικής και οικονομικής δικαιοσύνης.
Δεν υπάρχει δρόμος προς τη βιώσιμη ασφάλεια, παρά μόνο μέσα από τον σεβασμό για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Φανταστείτε το μέγεθος και το εύρος της ατιμωρησίας που χαρακτήρισε τις κατάφωρες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του ανθρωπιστικού δικαίου, ξεχασμένες από όλους εκτός από εκείνους που υφίστανται καθημερινά τις χείριστες επιπτώσεις τους.
Η διγλωσσία δίνει κακό όνομα στα ανθρώπινα δικαιώματα, όμως, δυστυχώς, είναι συνηθισμένο φαινόμενο. Δυτικές χώρες ισχυρίστηκαν ότι έκαναν τον πόλεμο στο Ιράκ, για να προστατεύσουν τα ανθρώπινα δικαιώματα, όμως υπονόμευσαν τα ανθρώπινα δικαιώματα, για να νικήσουν στον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας». Ο πόλεμος στο Ιράκ κηρύχθηκε, για να μειωθεί η απειλή των όπλων μαζικής καταστροφής κι όμως ο κόσμος είναι πλημμυρισμένος με όπλα μικρού διαμετρήματος και με συμβατικά όπλα, που σκοτώνουν περισσότερους από μισό εκατομμύριο ανθρώπους κάθε χρόνο. Ταυτόχρονα υποκρύπτεται ένα τεράστιο σκάνδαλο: η αποτυχημένη υπόσχεση της καταπολέμησης της ακραίας φτώχειας και της αντιμετώπισης της κατάφωρης οικονομικής και κοινωνικής αδικίας. Σύμφωνα με μερικούς αναλυτές είναι πραγματικός ο κίνδυνος να μην επιτευχθούν οι Αναπτυξιακοί Στόχοι της Χιλιετηρίδας, των Η.Ε. (όπως η μείωση της παιδικής και μητρικής θνησιμότητας, η παρακολούθηση δημοτικού σχολείου από όλα τα παιδιά, ο υποδιπλασιασμός του αριθμού των ανθρώπων που δεν έχουν καθόλου πρόσβαση σε καθαρό νερό), επειδή η παγκόσμια προσοχή και οι πόροι έχουν διοχετευθεί στον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας».
Οι φτωχοί και οι περιθωριοποιημένοι είναι αυτοί που συνηθέστερα στερούνται τη δικαιοσύνη και που θα ωφελούνταν περισσότερο από τη δίκαιη εφαρμογή του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ωστόσο, παρόλο που γίνεται όλο και περισσότερος λόγος για το αδιαίρετο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στην πραγματικότητα τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτισμικά δικαιώματα αμελούνται, υποβιβάζοντας τα ανθρώπινα δικαιώματα σε ένα θεωρητικό κατασκεύασμα, στα μάτια της τεράστιας πλειονότητας του παγκόσμιου πληθυσμού. Ούτε εκπλήσσει το γεγονός ότι οι μεγάλες επιχειρήσεις μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν χωρίς συνέπειες ή να επιλέγουν να μην κάνουν αυτά που οφείλουν ισχυριζόμενες ότι δεν υπέχουν σαφή νομική ευθύνη ή υποχρέωση λογοδοσίας για να ανθρώπινα δικαιώματα.
Απέναντι σε αυτό το φόντο καταπάτησης και ατιμωρησίας, υποκρισίας και διπλών μέτρων και σταθμών, τι μπορούμε να κάνουμε, για να κάνουμε τα ανθρώπινα δικαιώματα να έχουν σημασία;
Μπορούμε να δείξουμε ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα προσφέρουν ένα ισχυρό και συναρπαστικό όραμα ενός καλύτερου και δικαιότερου κόσμου και ότι σχηματίζουν τη βάση ενός απτού σχεδίου για το πώς θα φτάσουμε εκεί. Φέρνουν ελπίδα σε γυναίκες που στερούνται ακόμα και το δικαίωμα της ζωής, δίνουν φωνή στους ανίσχυρους, στον όμηρο της βίας, στον αιχμάλωτο της φτώχειας.
Σε καιρούς αβεβαιότητας ο κόσμος χρειάζεται, όχι μόνο να αγωνιστεί κατά των παγκόσμιων απειλών, αλλά να αγωνιστεί υπέρ της παγκόσμιας δικαιοσύνης. Τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι ένα λάβαρο, για να κινητοποιηθούν οι άνθρωποι παγκοσμίως για την υπόθεση της δικαιοσύνης και της αλήθειας. Τα ανθρώπινα δικαιώματα υπόσχονται τη βεβαιότητα ισότητας και ισοτιμίας σε εκατομμύρια ανθρώπους ανά τον κόσμο. Το νόημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι να αλλάξουμε τον κόσμο προς το καλύτερο. Δεν υπάρχει ισχυρότερη διεθνής κοινότητα από την παγκόσμια κοινωνία των πολιτών. Μέσα από τα μέλη και τους συμμάχους της στο κίνημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η Διεθνής Αμνηστία είναι δεσμευμένη να αναστήσει και να αναζωογονήσει το όραμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ως ένα ισχυρό εργαλείο για χειροπιαστή αλλαγή. Μέσα από τις φωνές και τα οράματα εκατομμυρίων ανδρών και γυναικών θα μεταδώσουμε ως σκυτάλη το μήνυμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Μήνυμα από την Αϊρίν Χαν, Γ.Γ. της Διεθνούς Αμνηστίας (Διασκευασμένο)
Β. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Α. Να συντάξετε την περίληψη του παραπάνω κειμένου σε 100-120 λέξεις.
[μονάδες 25]
Β1. «…παρόλο που γίνεται όλο και περισσότερος λόγος για το αδιαίρετο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στην πραγματικότητα τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτισμικά δικαιώματα αμελούνται, υποβιβάζοντας τα ανθρώπινα δικαιώματα σε ένα θεωρητικό κατασκεύασμα, στα μάτια της τεράστιας πλειονότητας του παγκόσμιου πληθυσμού.» Να σχολιάσετε το νόημα της φράσης αυτής σε 80-90 λ.
[μονάδες 10]
Β2. Να βρείτε τους τρόπους και τα μέσα πειθούς που χρησιμοποιούνται στην 1η και την 5η παράγραφο του κειμένου.
[μονάδες 7]
Β3. υποκρύπτεται, κατάφωρης, επιλέγουν, λογοδοσίας, παγκόσμια: Να αναλύσετε τις παραπάνω λέξεις στα συνθετικά τους μέρη και χρησιμοποιώντας το β΄ συνθετικό τους να γράψετε μια νέα σύνθετη λέξη.
[μονάδες 5]
Β4. υφήλιος, διαβρωθούν, παρακάμφθηκαν, ευάλωτα, ανάλγητες, αντίκτυπο, μονομανής, προσήλωση, κατάφωρες, υπονόμευσαν, περιθωριοποιημένοι, απτού: Να γράψετε από ένα συνώνυμο για καθεμιά από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου.
[μονάδες 6 ]
Β5. Στη 2η και 7η παράγραφο του κειμένου χρησιμοποιούνται ερωτήματα. Να αιτιολογήσετε το σκοπό που εξυπηρετεί η χρήση αυτή.
[μονάδες 4]
Β6. Στην 3η και 8η παράγραφο του κειμένου ποιο σκοπό εξυπηρετεί η χρήση του α΄ πληθυντικού προσώπου;
[μονάδες 3]
Γ. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ
Ως εκπρόσωπος ανθρωπιστικής οργάνωσης με διεθνή δράση να εκθέσεις τις απόψεις σου σε σχετικό συνέδριο που λαμβάνει χώρα στην πόλη σου για τις μορφές και τα αίτια της καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων προτείνοντας τρόπους με τους οποίους θα υλοποιηθεί το ανθρωπιστικό όραμα. [500-600 λ ]
[μονάδες 40]
Έρη Ναθαναήλ*
Φιλόλογος
Πλήρες εκπαιδευτικό υλικό για την Έκφραση – Έκθεση του Λυκείου
1. Έκφραση-Έκθεση Α’ Λυκείου, 2. Έκφραση-Έκθεση Β’ Λυκείου, 3. Έκφραση-Έκθεση Γ’ Λυκείου, 4. Υποστηρικτικό υλικό, 5. Σχεδιαγράμματα, 6. Γραμματική-Συντακτικό
♦ Αν θέλετε να ενημερώνεστε μέσω facebook για όλες τις νέες δημοσιεύσεις, ακολουθήστε τη σελίδα μας επιλέγοντας τον σύνδεσμο: schooltime
