Είναι αλήθεια ότι εμείς οι Έλληνες ως φυλή έχουμε πολλά και αντιφατικά χαρακτηριστικά. Αυτά ακριβώς τα χαρακτηριστικά έχουν γίνει αντικείμενο έντονης διαπάλης, όχι μόνο σε καθημερινό επίπεδο, σε μια συζήτηση «στρογγυλής τραπέζης» αλλά και σε επιστημονικό. Ανέκαθεν ο Έλληνας, ο αρχαίος ή ο Νεοέλληνας αποτελούσε το επίκεντρο του ενδιαφέροντος και της μελέτης από πολιτισμική και εθνολογική άποψη. Έχουν μάλιστα διατυπωθεί πολλές απόψεις κι έχουν γίνει πολλές προσεγγίσεις ψυχοκοινωνικού τύπου γύρω από το χαρακτήρα και τη συμπεριφορά της ελληνικής φυλής και το βαθμό εκφυλισμού του Νεοέλληνα σε σχέση με τους προγόνους του. Στους περισσότερους από εμάς είναι ήδη γνωστές οι προσεγγίσεις του Γιάκομπ Φίλιπ Φαλμεράυερ που χαρακτηρίζεται ως αμφισβητίας της ελληνικής συνέχειας, με τις θεωρίες και διατυπώσεις του περί πλήρους αλλοίωσης του ελληνικού φύλου κατά το πέρασμα των αιώνων, καθώς ισχυρίστηκε ότι ο σύγχρονος Νεοέλληνας δεν έχει καμία ανθρωπολογική/εθνολογική συγγένεια με τους αρχαίους προγόνους του…
Η ελληνική φυλή χαρακτηρίζεται από πλήρως αντιφατικά χαρακτηριστικά. To φιλότιμο και η φιλοξενία επιβιώνουν δίπλα στην αγένεια (δυστυχώς ψυχολογικές μελέτες και μαρτυρίες ξένων τουριστών το επιβεβαιώνουν, όπως έχει ήδη αποδείξει η σύγχρονη αρθρογραφία). Κοντά στην ομόνοια και τον αλτρουισμό ενδημεί και η ιδιοτέλεια, ο ωφελιμισμός. Η αγωνιστικότητα συνυπάρχει με την αδιαφορία. Η υπομονή με την εκρηκτική φύση του Νεοέλληνα, όταν ο ίδιος απειλείται… Ο κατάλογος της νεοελληνικής αντιφατικότητας δεν έχει τέλος…
Σύμπτωμα των καιρών ο έντονος αναβρασμός σε παγκόσμιο επίπεδο. Πληθώρα από τρομοκρατικά χτυπήματα, ραγδαίες οικονομικές εξελίξεις στην Αγγλία και ευρύτερα στην Ευρώπη, πολιτικές ανατροπές στη γείτονα εξ ανατολών χώρα. Στην Ελλάδα; Απλά καλοκαίρι… Κι ένα παιχνίδι κυρίαρχο προστίθεται στην (ηλεκτρονική) ζωή των νέων σε παγκόσμια κλίμακα: Το ήδη «δημοφιλές» και αναμφισβήτητα κερδοφόρο ( 5 δισεκατομμύρια ήδη στο χρηματοκιβώτιό της) για την παραγωγό ιαπωνική εταιρεία Pokemon Go…
Οι νέοι Έλληνες κυνηγούν ήδη Pokemons, σε βαθμό που θα διατυπωνόταν ο φόβος πως, αν αποκτήσει κι εδώ την ίδια-επικίνδυνη- απήχηση όπως και στο εξωτερικό, αυτή η «Ηρωική Έξοδος των Ελλήνων» στους δρόμους θα έχει υποκινηθεί πιο εύκολα από ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι παρά από ανάγκη αντίδρασης σε καθοριστικές και δυσοίωνες για τη χώρα εξελίξεις… Σύμπτωμα κι αυτό της νεοελληνικής αντιφατικότητας: Είναι άραγε αυτό πολιτική ανωριμότητα; Αποπολιτικοποίηση; Ιδιώτευση; Αδιαφορία ή απλώς μηχανισμός άμυνας απέναντι σε μια δεδομένη, προκαθορισμένη πολιτικά και προδιαγεγραμμένη –από άλλους- για την Ελλάδα οικονομική πορεία; Είναι ένας απλά προσωρινός εθισμός ως ένας επιπόλαιος ενθουσιασμός;
Στο εξωτερικό ήδη πληρώνεται το τίμημα της νέας φρενίτιδας: Στην Αμερική τα Pokemons «εισέβαλαν» ακόμα και σε μνημεία, όπως αυτό του τρομοκρατικού χτυπήματος της 11ης Σεπτεμβρίου, σε νεκροταφεία, σε ιδιωτικές αυλές που παραβιάζονται με κίνδυνο τη ζωή των νέου τύπου «ληστών»-«κυνηγών/Ιντιάνα Τζόουνς», σε δημόσιες λεωφόρους, όπου η κυκλοφορία διακόπτεται για να «συλληφθεί» ο νέος «σύγχρονος θησαυρός», η παιχνιδιάρικη φιγούρα…!
Η ερμηνεία του παραπάνω γεγονότος σίγουρα δεν πρέπει να είναι επιπόλαιη. Είναι ένα αξιοσημείωτο σύμπτωμα των καιρών, ως αφορμή προβληματισμού για το ρόλο της τεχνολογίας και τις επιπτώσεις της κατάχρησής της. Στο εξωτερικό ήδη απειλήθηκαν ζωές από την αποχαυνωμένη κυκλοφορία στους δρόμους νέων που κυνηγούν τα «φαντασματάκια της εικονικής πραγματικότητας». Και ήδη επισημαίνεται ότι χρειάζεται προσεκτική εξέταση του φαινομένου στο επόμενο διάστημα. Το σίγουρο είναι ότι οι κυνηγοί Pokemons είναι ήδη έξω στους δρόμους και τα δισεκατομμύρια που κερδίζει η ιαπωνική εταιρεία βαίνουν αυξανόμενα, χωρίς να υπολογίζουν κινδύνους παρά μόνο τσέπες…
(Το άρθρο αυτό είναι ένας μικρός προβληματισμός-ως διάλειμμα-εν μέσω καλοκαιρινής ραστώνης, ένα κείμενο ιδιαίτερα αφιερωμένο σε ένα σημαντικό πρόσωπο της ζωής μου, μια φράση του οποίου αποτέλεσε τον τίτλο του παρόντος άρθρου).
Έρη Ναθαναήλ*
Φιλόλογος
