Νεοελληνική γλώσσα Γ’ Λυκείου – Κριτήριο αξιολόγησης: Εκπαιδευτικό σύστημα, σφαιρική γνώση και διά βίου μάθηση
ΚΕΙΜΕΝΟ
Ο αποκλεισμός της φαντασίας
Δύο βίντεο τα οποία κυκλοφορούν τελευταία στο Διαδίκτυο από παλαιότερες ομιλίες του Βρετανού συγγραφέα και συμβούλου εκπαίδευσης σερ Κεν Ρόμπινσον σε συναντήσεις της TEDxAcademy εικονογραφούν, με εξαιρετικά ζωντανό, πραγματικά αξιομνημόνευτο τρόπο, το πνεύμα των καιρών μπροστά στο παγκόσμιο αδιέξοδο.
Ο Ρόμπινσον ξεκινάει από την εκπαίδευση, βασικό πυλώνα του ανθρώπινου εποικοδομήματος, «γιατί μας πηγαίνει σ’ αυτό που δεν γνωρίζουμε» και καταλήγει στον πυρήνα της σημερινής οικονομικής και πολιτισμικής κρίσης. Το σχολείο, ισχυρίζεται, σκοτώνει τη δημιουργικότητα, δηλαδή, την ικανότητα να έχει κανείς πρωτότυπες ιδέες, γιατί δεν επιτρέπει τα λάθη και γιατί ιεραρχεί τα μαθήματα με βάση συγκεκριμένη αντίληψη για τη χρησιμότητά τους στην επαγγελματική ζωή. Απομονώνει το παιδί από τα ταλέντα του, ποδοπατεί το δώρο της φαντασίας. Αναγνωρίζει μόνο δύο είδη ευφυΐας, τη γλωσσική και τη λογικο-μαθηματική, περιθωριοποιώντας τα υπόλοιπα (κιναισθητική, μουσική, οπτική, διαπροσωπική κ.ά.). Και μόνο ένα δρόμο επιτυχίας, μέσα από τη βαθμοθηρία, τη χρηματολατρία, τη φιλαυτία, τον ανταγωνισμό, τον ατομισμό, τη χρησιμοθηρία. Ο Ρόμπινσον διαβλέπει την αρχή του τέλους του σημερινού μαζικού, ταχύρρυθμου, βιομηχανοποιημένου εκπαιδευτικού μοντέλου, που έχει οδηγήσει σε σοβαρότατη κρίση ανθρωπίνων πόρων, όπως την χαρακτηρίζει. Σε 30 χρόνια (έρευνα της UNESCO), θα είναι εντυπωσιακά περισσότεροι οι απόφοιτοι πανεπιστημίου, λέει. Μοιάζει με επίτευγμα, αλλά είναι στρέβλωση. Ο ακαδημαϊκός πληθωρισμός απαξιώνει τον σχολικό μόχθο. Το εκπαιδευτικό σύστημα είναι μια μακρά διαδικασία εισαγωγής στο πανεπιστήμιο. Όμως, το πανεπιστημιακό πτυχίο σήμερα δεν έχει την ίδια αξία με 30 χρόνια πριν και σε λίγο, το μεταπτυχιακό δεν θα έχει την αξία που έχει σήμερα.
Όλο το σύστημα είναι δομημένο λάθος, είπε. Φαίνεται καθαρά στον τομέα της οικολογίας. Το σχολείο έχει σμιλέψει τα μυαλά μας με τον τρόπο που σμιλεύουμε τη γη: για μια συγκεκριμένη χρήση. Δεν πρόκειται να μας χρησιμεύσει στο μέλλον! Θα πρέπει να αναθεωρήσουμε όσα γνωρίζουμε για τις ανθρώπινες δυνατότητες. Να ξεθάψουμε θαμμένες ικανότητες, να αξιοποιήσουμε ταλέντα. Να ξεφύγουμε από την τυραννία της κοινής λογικής, από την πεπατημένη των δεδομένων καταστάσεων. Να ξανασκεφτούμε το πώς εκπαιδεύουμε τα παιδιά μας. Ο κόσμος μας οδηγείται σε τέλμα.
Ο Ρόμπινσον έκλεισε την ομιλία του με την παρακάτω ρήση του Αβραάμ Λίνκολν (Δεκέμβριος 1862): «Τα δόγματα του ήρεμου παρελθόντος είναι ανεπαρκή για το καταιγιστικό παρόν. Οι περιστάσεις είναι φορτωμένες με μεγάλες δυσκολίες, πρέπει να αρθούμε στο ύψος τους. Δεν έχουμε ξαναζήσει τέτοιες καταστάσεις, γι’ αυτό θα πρέπει να σκεφτούμε με νέο τρόπο, να δράσουμε με νέο τρόπο, πρέπει να απελευθερώσουμε πρώτα τον εαυτό μας (από τις παλιές ιδέες) και στη συνέχεια να σώσουμε τη χώρα μας».
Ο χρόνος κυλά και ανακυκλώνει απαράλλακτες συγκυρίες. Αποκαλύπτει την τρομακτική αρχαιότητα και μαζί την τρομακτική νεότητα του «λυκόφωτος», αλλά και της «αυγής». Πώς θα ανασυσταθεί μια νέα πολιτική σκέψη; Ποιο θα είναι το νέο πρότυπο επιβίωσης; Πασχίζει να το ψελλίσει η φωνή της πολυμήχανης ανάγκης που υψώνεται από τα βάθη του κάθε σκεπτόμενου ανθρώπου.
Τασούλα Καραϊσκάκη, Εφ. ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 22.01.2012
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Α. Να συντάξετε την περίληψη του παραπάνω κειμένου σε 90-110 λ.
[μονάδες 25 ]
Β1. Ποιος είναι ο τρόπος και τα μέσα πειθούς που χρησιμοποιεί η αρθρογράφος στην δεύτερη παράγραφο του κειμένου; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.
[μονάδες 10 ]
Β2. Με δεδομένο ότι το κείμενο αυτό είναι άρθρο να αναφέρετε πέντε (5) χαρακτηριστικά που το αποδεικνύουν.
[μονάδες 5 ]
Β4. Για ποιους λόγους η αρθρογράφος χρησιμοποιεί το α’ πληθυντικό πρόσωπο στο απόσπασμα: «Θα πρέπει να αναθεωρήσουμε όσα γνωρίζουμε για τις ανθρώπινες δυνατότητες. Να ξεθάψουμε θαμμένες ικανότητες, να αξιοποιήσουμε ταλέντα. Να ξεφύγουμε από την τυραννία της κοινής λογικής, από την πεπατημένη των δεδομένων καταστάσεων. Να ξανασκεφτούμε το πώς εκπαιδεύουμε τα παιδιά μας».
[μονάδες 4 ]
Β5. «Τα δόγματα του ήρεμου παρελθόντος είναι ανεπαρκή για το καταιγιστικό παρόν»: Ποιο είναι το νόημα της παραπάνω φράσης; Να το αναπτύξετε σε 80-100 λέξεις.
[μονάδες 10 ]
Β6. Εικονογραφούν, ζωντανό, πυλώνα, περιθωριοποιώντας, φιλαυτία, σμιλέψει: Να γράψετε από ένα συνώνυμο για καθεμιά από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου.
[μονάδες 6 ]
Γ. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ
Ως εκπρόσωπος της μαθητικής κοινότητας αποστέλλετε μια επιστολή στον Υπουργό Παιδείας αναφέροντας τα προβλήματα που ως τελειόφοιτοι έχετε εντοπίσει στο χώρο της εκπαίδευσης και τους τρόπους με τους οποίους το εκπαιδευτικό σύστημα και οι εκπαιδευτικοί λειτουργοί θα καλλιεργήσουν στους νέους τη φαντασία και την επιδίωξη της σφαιρικής γνώσης και δια βίου μάθησης. [500-600λ ]
[μονάδες 40 ]
Έρη Ναθαναήλ*
Φιλόλογος
Πλήρες εκπαιδευτικό υλικό για την Έκφραση – Έκθεση του Λυκείου
1. Έκφραση-Έκθεση Α’ Λυκείου, 2. Έκφραση-Έκθεση Β’ Λυκείου, 3. Έκφραση-Έκθεση Γ’ Λυκείου, 4. Υποστηρικτικό υλικό, 5. Σχεδιαγράμματα, 6. Γραμματική-Συντακτικό
Βρείτε επιλεγμένα άρθρα και εκπαιδευτικό υλικό στις ομάδες μας
• schooltime – Εκπαιδευτικό υλικό • Φιλολογικές Σελίδες • Εκπαιδευτικές σελίδες
♦ Αν θέλετε να ενημερώνεστε μέσω facebook για όλες τις νέες δημοσιεύσεις, ακολουθήστε τη σελίδα μας επιλέγοντας τον σύνδεσμο: schooltime
Κατεβάστε δωρεάν 200+ σχολικά βοηθήματα από το schooltime.gr
