Διαβάζω προσεκτικά την πρόταση για το Νέο Λύκειο (που πάντα μένει παλιό) και μου γεννώνται κάποια ερωτήματα που μανιωδώς κι απεγνωσμένα ζητούν κάποιες απαντήσεις.
«Από την Α΄ Λυκείου, λέει, κυριαρχεί η θεωρία της χρήσιμης γνώσης». Μα καλά υπάρχει και άχρηστη γνώση; Κάτι από Αριστοτέλη μου θυμίζει. .. Σας παρακαλώ πολύ για προσδιορίστε μου τα όρια μεταξύ χρήσιμης και άχρηστης γνώσης. Το ότι τα παιδιά δυστυχώς μπαίνουν στη διαδικασία να εστιάσουν σε ό,τι τους είναι χρήσιμο μόνο για τις Πανελλαδικές εξετάσεις είναι κάτι καινούργιο; Ναι όντως ισχύει, αλλά ποιος ή τι ευθύνεται γι’ αυτό; Μήπως πρέπει να το ψάξουν λίγο πιο βαθιά, από τις πρώτες κιόλας τάξεις του δημοτικού, όπου και διαμορφώνεται η νοοτροπία του παιδιού. Γιατί το πιστεύω ακράδαντα ότι όλα είναι θέμα νοοτροπίας. Και από νοοτροπία ως λαός, μάλλον νοσούμε…
«Οι μαθητές θεωρούν ότι έχουν υποχρέωση να πραγματοποιήσουν όλες τις απουσίες που δικαιούνται…». Πραγματικά, άσχημη εικόνα των έρημων σχολείων εβδομάδες πριν τις Πανελλαδικές. Εκεί θα βρεις μόνο μαθητές που τίμησαν δεόντως το δικαίωμα των απουσιών τους κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, τιμώντας ιδιαιτέρως και το κρεβάτι τους ή τις καφετέριες. Τώρα είναι υποχρεωμένοι να είναι εκεί. Οι άλλοι; Αυτοί μάλλον επέλεξαν τη σιγουριά του σπιτιού τους ή του φροντιστηρίου. Δεν ξέρω αν κάνουν καλά ή άσχημα αλλά για ψάξτε το λίγο. Γιατί να συμβαίνει αυτό; Αλίμονο σε καμία περίπτωση δεν θίγω τις φιλότιμες προσπάθειες των συναδέλφων του δημοσίου. Θίγω το σύστημα και τη νοοτροπία που κουβαλάμε…
«Η επαναλαμβανόμενη δικαιολογία είναι ότι δεν γίνεται τίποτα μέσα στο σχολείο». Εδώ θα διαφωνήσω. Μπορεί να υπηρετώ χρόνια τώρα την ιδιωτική εκπαίδευση, αλλά έχω γνωρίσει συναδέλφους τους δημοσίου που δίνουν όλη τους την ψυχή σε αυτό που κάνουν και αγαπούν. Ανθρώπους που κοντά τους μαθαίνεις πολλά. Όχι μόνο οι μαθητές, αλλά και εμείς. Ανθρώπους για τους οποίους – κακά τα ψέματα – προετοιμάζουμε τους μαθητές μας, προκειμένου να αξιολογηθούν. Κι αυτό πιστεύω ισχύει σε κάθε τομέα του δημοσίου. Παντού άλλωστε υπάρχουν οι «καλοί» και οι «κακοί». Το σχολείο (ή σχολειό όπως είναι πλέον της μόδας) προσφέρει πολλά κι έχει να προσφέρει ακόμη περισσότερα.
«Φοίτηση εξ αποστάσεως»… Κοινώς τα φροντιστήρια. Όχι που θα μας ξέχναγαν. Αισθητή η παρουσία μας παντού, σε κάθε «πολεμική» ανακοίνωση ή μελλοντικό σχεδιασμό (γιατί άραγε;). Το απόλυτο μίασμα της κοινωνίας. Ο αποδιοπομπαίος τράγος. Το εύκολο θύμα. Ο σάκος του μποξ, πιο λαϊκά. Ώρες ώρες πραγματικά νιώθω ως το πλέον ταραχοποιό στοιχείο της κοινωνίας. Περπατώ στο δρόμο και νομίζω ότι με αποφεύγουν. Ανοίγω το πρωί το φροντιστήριο και νομίζω ότι διευθύνω παράνομη κάβα κατά τη διάρκεια της ποτοαπαγόρευσης στην Αμερική. Τι γίνεται; Γιατί τόσος πόλεμος; Αν είμαστε τόσο κακοί και καταστροφικοί για την κοινωνία, γιατί μας δίνουν άδειες; Ας μας αμολήσουν έξω, να πιάσουμε πόρτα πόρτα, να κάνουμε τα ιδιαιτεράκια μας κι ούτε γάτα ούτε ζημιά. Να δούμε ποιος θα ζημιωθεί μετά… Πραγματικά γιατί τόσος πόλεμος; Ξαναρωτώ. Μπήκαμε στο σπίτι κανενός με το ζόρι κι από το λαιμό τραβήξαμε το παιδί του στο φροντιστήριό μας; Ίσα ίσα η ίδια η πραγματικότητα τους φέρνει κοντά μας με βήμα σταθερό.
«…Δημιουργία τετραταξίων Γυμνασίων…και δημιουργία λιγότερων αλλά πολυπληθέστερων Λυκείων, μερικά από τα οποία θα προέλθουν από συγχωνεύσεις…». Μάλιστα… Έτσι όπως πάμε θα αξιοποιηθούν πλήρως όλες οι ερειπωμένες ολυμπιακές εγκαταστάσεις, γιατί θα χρειαστούμε γήπεδα για τις νέες σχολικές τάξεις των 40-50…παιδιών. Επιστροφή στο παρελθόν. Σαν τις παλιές ασπρόμαυρες ελληνικές ταινίες της δεκαετίας του ’60 με τις ατελείωτες σε βάθος σχολικές αίθουσες. Έτσι θα καταπολεμήσουμε το φροντιστήριο; Έτσι θα εξαλείψουμε την παραπαιδεία; Και τέλος πάντων ας μάθουμε τέλος πάντων ποια είναι η πραγματική παραπαιδεία; Αν το μάθουμε ίσως καταφέρουμε περισσότερα από όσα περιμένουμε. Άλλωστε η παράλληλη στήριξη των μαθητών ανθεί σε όλα τα συστήματα του κόσμου, όπου υπάρχει η διαδικασία επιλογής για τα πανεπιστήμια. Οι ίδιοι το λένε. Κανείς δεν το αμφισβητεί αυτό όση γκεμπελική προπαγάνδα υπάρξει σχετικά με το «ελληνικό φαινόμενο» των φροντιστηρίων. Και μιλάμε βέβαια για τη νόμιμη παράλληλη στήριξη του νόμιμου φροντιστηρίου που πληροί τις προϋποθέσεις λειτουργίας του, όπως αυτές ρυθμίζονται από την Πολιτεία. Το νόμιμο φροντιστήριο που αποτελεί μόνιμο τροφοδότη της ελληνικής οικονομίας και πολλών ταμείων μέσω των πολλών – εξαντλητικών εισφορών.
«Νέο Λύκειο, λοιπόν, σύγχρονο, αυτοτελές και αυτόνομο, αξιόπιστο, φιλικό προς το μαθητή, που θα γεννά την κριτική σκέψη, απελευθερωτικό για τον εκπαιδευτικό». Σαν να τα έχουμε ακούσει αυτά πολλές φορές δεκαετίες τώρα. Ίσως με άλλα επίθετα. Ίσως με τα ίδια. Η ουσία όμως είναι ότι δεν τα είδαμε. Μακάρι να γίνουν. Μακάρι να πάρει τα πάνω της η εκπαίδευση. Μακάρι οι σημερινοί μαθητές να δημιουργήσουν στο μέλλον μια άλλη Ελλάδα. Μακάρι…
Άρης Ιωαννίδης*
Φιλόλογος
© schooltime.gr – Ροή Ειδήσεων