«Λατινικά Γ’ Λυκείου: Γραμματικές-Συντακτικές ασκήσεις (Κείμενο 27)» της Έρης Ναθαναήλ

ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΩΡΙΜΑΖΕΙ ΟΠΩΣ ΟΙ ΚΑΡΠΟΙ

ΚΕΙΜΕΝΟ

Cum Accius ex urbe Roma Tarentum venisset, ubi Pacuvius grandi iam aetate recesserat, devertit ad eum. Accius, qui multo minor natu erat, tragoediam suam, cui «Atreus» nomen est, ei desideranti legit. Tum Pacu­vius dixit sonora quidem esse et grandia quae scripsisset, sed videri tamen ea sibi duriora et acerbiora. «Ita est» inquit Accius «ut dicis; neque id me sane paenitet; meliora enim fore spero, quae deinceps scribam. Nam quod in pomis est, idem esse aiunt in ingeniis: quae dura et acerba nascuntur, post fiunt mitia et iucunda; sed quae gignuntur statim vieta et mollia, non matura mox fiunt sed putria». 

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1.Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται:

 

 

TYΠΟΣ KEIMENOY

 

ZHTOYMENOΣ TYΠOΣ

 

AΠANTHΣH

urbeγενική   και αιτιατική πληθυντικού 
aetateγενική πληθυντικού 
quiΑιτιατική και αφαιρετική και στα 3 γένη 
grandiαιτιατική  και αφαιρετική ενικού στο ουδέτερο 
multoΟνομαστική και γενική πληθυντικού συγκριτικού βαθμού στο ουδέτερο 
minorαιτιατική  ενικού και πληθυντικού στο ουδέτερο 
grandiaΑφαιρετική ενικού θηλυκού 
natuΟνομαστική και αιτιατική ενικού
duriora Ίδια πτώση στους άλλους βαθμούς στο θηλυκό
acerbiora. Αιτιατική και αφαιρετική ενικού στο αρσενικό
meliora Το επίρρημα στο θετικό
pomis Ονομαστική πληθυντικού
ingeniis: Γενική ενικού
nomen                            αιτιατική πληθυντικού
mitiaαφαιρ. ενικού
matura Αιτιατική ενικού στον υπερθετικό βαθμό, θηλυκό γένος
 putria                       ονομαστική ενικού τρία γένη
sibiΑφαιρετική ενικού και πληθυντικού α΄ και β΄ πρόσωπο 

 

2.Να γράψετε τους αντίστοιχους τύπους στους άλλους δύο βαθμούς στο ίδιο γένος και αριθμό!:

 

grandi  
multo   
minor   
sonora  
grandia  
duriora  
acerbiora  
meliora  
dura  
acerba  
mitia  
putria  
vieta  
mollia  
matura  
iucunda  

 

3.Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται:

 

Venisset:Απαρέμφατα ίδιας φωνής (για τυχόν περιφραστικούς τύπους να ληφθεί υπόψη το γένος και ο αριθμός του υποκειμένου του ρήματος)
Recesserat:α΄ πληθυντικό υποτακτικής ενεστώτα  και β΄ενικό του ενεστώτα της προστακτικής της ίδιας φωνής

 

Devertit:Τα απαρέμφατα όλων των χρόνων και β΄ πληθυντικό του μέλλοντα της υποτακτικής και της προστακτικής
Dixit:Β΄ ενικό προστακτικής Ενεστώτα και Μέλλοντα και στις δυο φωνές
Scripsisset:Α΄ ενικό οριστικής μέλλοντα,  γενική γερουνδίου και αφαιρετική του σουπίνου
videri Απαρέμφατα όλων των χρόνων στην ίδια φωνή
aiunt :

 

γ΄ενικό του παρατατικού της οριστικής
fore Ονοματικοί τύποι του ρήματος(για τυχόν περιφραστικούς τύπους να ληφθεί υπόψη το γένος και ο αριθμός του υποκειμένου του ρήματος)
nascuntur:Μετοχές 
fiunt Εγκλιτική αντικατάσταση και β΄ενικό του ενεστώτα της οριστικής και της προστακτικής 
dicis :

 

γ΄ ενικό  οριστικής  των συντελικών χρόνων και των δυο φωνών 
paenitet :

 

απαρέμφατα όλων των χρόνων 
inquit :

 

δοτική του ενικού αριθμού της μετοχής του ενεστώτα στο αρσενικό γένος 
desideranti :

 

γ΄ενικό του παρατατικού της υποτακτικής και των δυο φωνών 
gignuntur :αιτιατική του γερουνδίου και α΄πληθυντικό του παρακειμένου της οριστικής και της υποτακτικής (για τυχόν περιφραστικούς τύπους να διατηρηθεί το γένος και ο αριθμός του υποκειμένου του ρήματος)

 

 

 

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1.Να γίνει πλήρης αναγνώριση των παρακάτω προτάσεων [είδος, εισαγωγή, εκφορά, συντακτικός ρόλος]:

  • Cum Accius ex urbe Roma Tarentum venisset,
  • quae scripsisset

2.Να γίνει πλήρης αναγνώριση των παρακάτω προτάσεων [είδος, εισαγωγή, εκφορά, συντακτικός ρόλος]:

  • Cum Accius ex urbe Roma Tarentum venisset,
  • quae scripsisset

3.desideranti:  Να αναλυθεί η μετοχή στην αντίστοιχη  δευτερεύουσα πρόταση

4.Να συμπτυχθούν σε μετοχή οι παρακάτω προτάσεις :

  • quae scripsisset.
  • quae deinceps scribam.
  • quae dura et acerba nascuntur,

5.Να γράψετε το συντακτικό ρόλο των παρακάτω υπογραμμισμένων λέξεων:

  • qui multo minor natu erat
  • neque id me sane paenitet;

6.Να μετατραπεί η ενεργητική σε παθητική σύνταξη και αντίστροφα:

α) Accius…tragoediam suam…ei desideranti legit.

β) Tum Pacuvius dixit sonora  quidem esse et grandia quae (Accius) scripsisset.  

γ) Μeliora enim fore spero, quae deinceps scribam.

quae deinceps scribam

δ) quae dura et acerba nascuntur, post fiunt ( να θεωρηθεί το natura ως απρόθετη αφαιρετική του ποιητικού αιτίου) mitia et iucunda ; sed quae (natura: απρόθετη αφαιρετική του ποιητικού αιτίου) gignuntur statim vieta et mollia, non matura mox fiunt sed putria”.

7.Να κάνετε τις απαραίτητες μεταβολές που απαιτούνται , αν το ρήμα με τα μαύρα γράμματα αντικατασταθεί από το ρήμα που βρίσκεται εντός παρενθέσεως. Να αιτιολογηθούν οι μεταβολές που επιφέρατε.

Τum Pacuvius dixit sonora quidem esse et grandia quae scripsisset, sed videri tamen ea sibi duriora et acerbiora. [ dicit ]

8.Α)Να αντικαταστήσετε την λέξη / φράση με τα μαύρα γράμματα με αυτές που βρίσκονται εντός της παρένθεσης κάνοντας τις απαραίτητες μεταβολές.

Β)Ποια αλλαγή θα κάνατε, αν παραλείπατε τη λέξη urbe στη φράση ex urbe Roma;

 Cum Accius ex urbe Roma Tarentum venisset, ubi Pacuvius grandi iam aetate recesserat, devertit ad eum.

(ex urbe Roma: να αντικατασταθεί από τα : α) domus β) Athenae γ) Italia, δ) Roma, ε)Νeapolis,  ώστε να εκφράζεται η ίδια επιρρηματική σχέση.

Tarentum : να αντικατασταθεί από τα : α) domus β) Athenae γ) Italia, δ) Neapolis ε)urbs, ώστε να εκφράζεται η ίδια επιρρηματική σχέση.)

9.«neque id me paenitet»:Να αντικαταστήσετε το ‘’id’’ με την περίφρασηtragoedia mea’’ και “ liber meusστη σωστή πτώση και να αιτιολογήσετε τις αλλαγές.

10.quae dura et acerba nascuntur, post fiunt mitia et iucunda; : να αναδιατυπωθεί το απόσπασμα, αφού μετατραπεί η δευτερεύουσα αναφορική πρόταση σε δευτερεύουσα υποθετική που να δηλώνει υπόθεση πιθανή.

Έρη Ναθαναήλ*
Φιλόλογος

© schooltime.gr  Ροή Ειδήσεων