«Οι σχέσεις του Βυζαντίου με τη Βενετία»
Βενετία η πόλη των αντιθέσεων, του Αγίου Μάρκου και του εμπορίου. Η Βενετία και το Βυζάντιο έχουν ομοιότητες στην πολιτική που ασκούν και στη δομή της κοινωνίας τους. Οι σχέσεις τους πέρασαν από όλα τα στάδια, από την υποτέλεια μέχρι το μίσος και την εχθρότητα των Βενετών απέναντι στην Βασιλεύουσα, με αποκορύφωμα την Δ Σταυροφορία, η οποία τελικά συνέβαλε στην καταστροφή του Βυζαντίου, αλλά και της Βενετίας.
Η Βενετία μιμήθηκε το Βυζάντιο σε πολλά. Γεννήθηκε στη βυζαντινή αυτοκρατορία και είχε πολλά από τα χαρακτηριστικά της, πολιτιστικά και πολιτικά. Τα δημόσια έγγραφά της μέχρι και τον 10 ο αιώνα έφεραν το όνομα του Βυζαντινού αυτοκράτορα και το τελετουργικό της αυλής των Δόγηδων μέχρι και το 1789 ακολουθούσε το βυζαντινό τυπικό σε όλα. Είχε πατριάρχη, κατά το βυζαντινό εθιμικό, και ο Δόγης συμπεριφερόταν ως άλλος αυτοκράτορας. ΟΙ Βυζαντινοί για να τους επηρεάζουν τους απένειμαν τίτλους και αξιώματα. Ο νέος Δόγης όταν ανελάμβανε την εξουσία, το ανήγγειλε στον Αυτοκράτορα και αυτός τον αναγνώριζε με επίσημο έγγραφο.
Προσπάθησαν να κάνουν την εξουσία τους κληρονομική και μιμήθηκαν σε αυτό τον βυζαντινό τρόπο. Συμμετείχαν στην εξουσία και οι γιοι τους, τους οποίους έστελναν στην Βασιλεύουσα να μάθουν τη διοίκηση και τη βυζαντινή εθιμοτυπία. Το Βυζάντιο απένειμε αφειδώς τους τίτλους στο πλαίσιο μιας διπλωματίας που ασκούσε και στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων του. Γύριζαν βέβαια πάντα φορτωμένοι με τίτλους και αίγλη. Έτσι εξασφαλιζόταν η διαδοχή τους στο αξίωμα του Δόγη.
Μιμούνταν τον Αυτοκράτορα του Βυζαντίου σε πολλά. Η στολή του Δόγη είναι αντιγραφή της στολής του, δεν μπορούν να αντιγράψουν μόνον δυο στοιχεία, τα πέδιλα και το στέμμα του αυτοκράτορα, σήμα κατατεθέν της Αυτοκρατορίας. Η συνοδεία του Δόγη μοιάζει με την συνοδεία του αυτοκράτορα, ενώ των υπολοίπων δυτικών είναι στρατιωτική συνοδεία. Κολακεύονται να αποκαλούνται δούλοι του Αυτοκράτορα και δέχονται πάντα με χαρά τις διαταγές του αυτοκράτορα, γιατί αυτές δηλώνουν σχέση με τη μητρόπολη.
Οι Δόγηδες είχαν την μοίρα των βυζαντινών στον τρόπο διαδοχής, είτε τυφλώνονταν είτε γίνονταν μοναχοί και πολλοί από αυτούς για να γλυτώσουν τη ζωή τους κατέφευγαν στην Ελλάδα, όπου και πέθαιναν χωρίς να τους ενοχλεί κανείς.
Η καθημερινή ζωή των Βενετών επηρεάστηκε από την ελληνική κουλτούρα, στον τρόπο ζωής και στη γλώσσα. Αφομοίωσαν δημιουργικά τα πνευματικά ερεθίσματα και δημιούργησαν τη δική τους φυσιογνωμία. Οι πατρίκιοι διέμεναν στην πόλη μεγάλα χρονικά διαστήματα και γυρνώντας πίσω έφερναν μαζί τους νέα ήθη, νέες ιδέες και νέες σκέψεις. Όλοι οι υπόλοιποι τους ακολουθούσαν, μια και αυτοί ήταν η άρχουσα τάξη. Μιμήθηκαν την ενδυμασία των βυζαντινών, παρόλο που υπήρχαν αυστηροί νόμοι για την προστασία των πατροπαράδοτων, έβρισκαν τόπο να τους παραμερίζουν. Κυριαρχούσαν τα έντονα χρώματα των βυζαντινών που είναι το πράσινο, το ιώδες, το κόκκινο, ενώ το δικό τους ήταν το χρώμα του κυανού, παραμερίζεται. Φτερά, χρυσά σιρίτια, μαργαριτάρια, ζώνες με πολύτιμους λίθους κυριάρχησαν στη νέα μόδα. Περιλαίμια από δέρματα προβάτων και λύκων, γούνες, χρυσά πέπλα είναι πολύ της μόδας. Το βασικό φόρεμα των γυναικών του Βυζαντίου επικρατεί και εδώ. Είναι το Πάλλιον, ένας μανδύας χωρίς μανίκια, από μέσα στηθόδεσμος, ανοιχτός από μπροστά που δένει με κορδόνια. Τα μαλλιά βάφονται ξανθά, ψιμύθια κάθε είδους βάφουν τα γυναικεία πρόσωπα.
Μεταξωτά υφάσματα, χαλιά και όλα τα στοιχεία της βυζαντινής ευμάρειας έρχονται και στη Βενετία. Ακόμα και οι ευνούχοι γίνονται μόδα στο παλάτι του Δόγη. Εν κατακλείδι δεν θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε ότι η Πόλη είναι για την Βενετία ό,τι είναι σήμερα το Παρίσι για όλο τον κόσμο. Και όπως είναι φυσικό ο μιμούμενος πάντα υπερβάλλει και προσπαθεί να ξεπεράσει το πρότυπο.
Ολόκληρη η πόλη είχε βυζαντινό χαρακτήρα στις εκκλησίες, τα σπίτια, τα δημόσια κτήρια. Υπόδειγμα ήταν ο ναός της του θεού σοφίας, τα μωσαϊκά της, η διακόσμηση της. Σαν θαλασσοπόροι όμως έφερναν εδώ έργα τέχνης από παντού και έτσι συναντήθηκαν όλοι οι ρυθμοί και αναμείχτηκαν δημιουργικά. Οι ίδιοι οι αυτοκράτορες την διακοσμούσαν με εκκλησίες. Ο Ναρσής έκτισε δυο εκκλησίες, ο Λέων ο Αρμένιος ίδρυσε το μοναστήρι του Αγίου Ζαχαρία, άγια λείψανα σταλθήκαν εκεί, ή πουλήθηκαν ακόμα, όπως τα λείψανα του Αγίου Μάρκου.
Σε θέματα ουσίας τώρα, η Βενετία πρόσφερε και αυτή τις υπηρεσίες της, καθάριζε τις βυζαντινές θάλασσες από τους πειρατές και πρόσφερε τον στόλο της κάθε φορά που τον χρειαζόταν η Αυτοκρατορία. Βέβαια το έκανε πάντα με ανταλλάγματα, προνόμια εμπορικά παντού, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να τους ανταγωνιστεί κανείς. Έτσι κατόρθωσαν να γίνουν το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο της Ευρώπης και έμειναν στο άρμα του Βυζαντίου για πολλούς αιώνες.
Αυτές οι στενές σχέσεις πολλές φορές γίνονταν και συγγενικές μέσα από γάμους. Τρεις Δόγηδες παντρεύτηκαν βυζαντινές πριγκίπισσες, με γνωστότερη την Θεοδώρα Δούκα.
Το 1204 ήταν η χρονολογία σταθμός που έκρινε τις μεταξύ τους σχέσεις. Μια μικρή βυζαντινή επαρχία απειλεί μια αυτοκρατορία και την κατακτά. Η επαρχία αυτονομήθηκε και άρχισε να φέρεται ανταγωνιστικά. Οι σταυροφόροι αντί να στραφούν κατά των απίστων, εισβάλλουν στο Βυζάντιο. Σχεδόν όλη η Ελλάδα πέφτει στα χέρια τους και γίνεται Ενετική επαρχία. Λίγο αργότερα το βυζαντινό κράτος αναδημιουργείται, αλλά οι Βενετοί χάνουν πια την προνομιούχο θέση που είχαν. Οι κτήσεις τους περνάνε στα χέρια των τούρκων, εκτός από τα Επτάνησα.