«Η Ελλάδα ουραγός της Ευρώπης στην εκπαίδευση»
Κάποτε ο Τζών Λόκ στο έργο του «Δοκίμιο για την ανθρώπινη διάνοια» έγραφε ότι για να κατανοήσουμε το παρόν και να προετοιμάσουμε το μέλλον, πρέπει απαραιτήτως να γνωρίζουμε το παρελθόν. Δεν έχουμε παρά να συμφωνήσουμε. Το παρελθόν αποτελεί την πυξίδα, το φάρο για το παρόν και το μέλλον. Τι γίνεται όμως όταν ένα ένδοξο παρελθόν ουδεμία σχέση φέρει με ένα απογοητευτικό παρόν και μάλλον ακόμη πιο δυσοίωνο μέλλον;
Ο λόγος βέβαια για την εκπαίδευσή μας. Τη δύσμοιρη – θα τολμούσα να χαρακτηρίσω – εκπαίδευσή μας που από το κακό πάει στο χειρότερο. Τελευταίο ράπισμα δέχτηκε με την κατάταξή της στην τιμητική τελευταία θέση της Ευρώπης, σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη λίγους μήνες νωρίτερα από τον εκδοτικό οίκο Pearson, με βάση στοιχεία που συνέλλεξε η ερευνητική ομάδα του περιοδικού The Economist. Παρέα με χώρες όπως η Ινδονησία, το Μεξικό και η Βραζιλία – στις αντίστοιχες κατατάξεις τους – η Ελλάδα ουραγός της Ευρώπης σ’ ακόμη έναν τομέα. Και δυστυχώς ίσως τον πιο κρίσιμο. Την εκπαίδευση.
Κάποτε ο Πλάτωνας στην Πολιτεία του έλεγε ότι απαραίτητος πυλώνας στήριξης του οικοδομήματος μιας πόλης – κράτους πρέπει να είναι η παιδεία. Οι άνθρωποι που θα αναλαμβάνουν τη διακυβέρνηση της πρέπει να είναι διανοούμενοι, φιλόσοφοι, άνθρωποι του πνεύματος. Δεν ήταν άλλωστε κι ο μόνος που το πίστευε. Σήμερα; Αν ο Πλάτωνας, ο Αριστοτέλης, ο Σωκράτης αντίκριζαν από μία γωνιά την κατάσταση της σύγχρονης Ελλάδας τι θα έλεγαν; Πώς θα αντιδρούσαν; Ευτυχώς δε θα το μάθουν ποτέ. Όχι μόνο αυτοί αλλά και χιλιάδες, εκατομμύρια άλλοι που πολέμησαν, μόχθησαν, θυσιάστηκαν για την εκπαιδευτική ανάταση της Ελλάδας. Αλλά μάλλον μάταια.
Η ουσία λοιπόν είναι ότι το εκπαιδευτικό μας σύστημα αιμορραγεί. Ανίατη η ασθένεια; Μάλλον. Αλλιώς δεν μπορεί να εξηγηθεί το γεγονός ότι κάθε χρόνο τέτοια εποχή εγκαινιάζεται μια νέα σχολική χρονιά με ευχές, ελπίδα, οράματα αλλά πάντα βρισκόμαστε στην ίδια αφετηρία. Η κατάσταση γνωστή. Έχουμε καταντήσει πλέον γραφικοί. Προβλήματα, ελλείψεις, κακή υποδομή, κάκιστη οργάνωση… Κι όλα αυτά εν έτει 2015. Η Ελλάδα ισάξια με την Ινδονησία, το Μεξικό, τη Βραζιλία … επαναλαμβάνω. Αν επρόκειτο για ποδόσφαιρο θα ήταν όλα καλά. Φανταστείτε ισάξιοι με τη Βραζιλία. Όμως η εκπαίδευση δεν είναι ποδόσφαιρο. Δεν είναι παιχνίδι. Μακάρι να ήταν. Είναι ίσως κάπως πιο σοβαρά τα πράγματα. Δεν είναι;
Χορτάσαμε υποσχέσεις. Πρόσωπα ήλθαν και παρήλθαν υποσχόμενα τομές, βελτιώσεις… Τίποτα. Αναζητούμε και αναμένουμε τους ανθρώπους εκείνους που ο Πλάτωνας έχρισε ικανούς και κατάλληλους. Μακάρι να έλθουν κάποια στιγμή.
Πάντα όμως ξεκινάμε από την ίδια αφετηρία. Και πάντα περιμένουμε κι ελπίζουμε μήπως κάποια στιγμή κάτι γίνει και ίσως ξεκολλήσουμε από τον πάτο. Θα είναι κι αυτό μια καλή αρχή. Μήπως όμως και η επιλογή των προσώπων γι΄ αυτές τις ιδιαίτερα σημαντικές θέσεις δεν υπήρξαν στο παρελθόν και οι καλύτερες; Μήπως τα κριτήρια επιλογής τους δεν ήταν τόσο σωστά; Μήπως δεν επιλέγονται οι άριστοι του πνεύματος; Μήπως; Τι ρωτάμε όμως; Στην Ελλάδα ζούμε. Στη χώρα που η λογική μετανάστευσε και παρέδωσε τα σκήπτρα της στο παράλογο. Κάποτε, λίγο πριν παρουσιαστώ στο στρατό μου είχαν πει ότι εκεί που σταματάει η λογική αρχίζει ο στρατός. Πολλά χρόνια μετά συνειδητοποίησα ότι εκεί που σταματάει η λογική αρχίζει η Ελλάδα…