Απαντήσεις στα θέματα Λατινικών Θεωρητικής 2015: Πανελλαδικές Εξετάσεις
Ενδεικτικές απαντήσεις στα θέματα των Λατινικών Θεωρητικής Κατεύθυνσης 2015.
Επιμέλεια: Φροντιστήριο Μ.Ε. Φιλολογικό & Οικονομικό
Ιωαννίδης Άρης
Ντανοπούλου-Ιωαννίδου Όλγα
ΛΑΤΙΝΙΚΑ
ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
Α1. ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
(29) Το παράδειγμα αυτό (ή: το παράδειγμά του) παρακίνησε κάποιον παπουτσή να μάθει τον ίδιο (ή: παρόμοιο) χαιρετισμό σ’ ένα κοράκι. Για πολύ καιρό κόπιαζε μάταια˙ κάθε φορά που το πουλί δεν απαντούσε, ο παπουτσής συνήθιζε να λέει: «Κρίμα στον κόπο μου (ή: έχασα το λάδι και τον κόπο μου ή: πήγε / πάει χαμένο το λάδι και ο κόπος μου)»
…………………………………………………………………………….
(44) Αν όμως τύχει (ή: τυχαία), όπως συμβαίνει συνήθως, να χάσουν την εξουσία (ή: αρχή), τότε καταλαβαίνουν (ή: γίνεται αντιληπτό) πόσο υπήρξαν στερημένοι από φίλους (ή: πόσο τους έλειπαν οι φίλοι). Αυτό είναι που λένε ότι είπε ο Ταρκύνιος όταν ήταν εξόριστος: «Τότε (μόνον) κατάλαβα ποιους είχα αληθινούς (ή: πιστούς) φίλους και ποιους ψεύτικους (ή άπιστους), όταν δεν μπορούσα πια να ανταποδώσω τη χάρη ούτε στον ένα ούτε στον άλλο (ή: ούτε σ’ εκείνους ούτε σ΄ αυτούς).
…………………………………………………………………………….
(49) Η Πόρκια, η σύζυγος του Βρούτου, όταν έμαθε το σχέδιο του άντρα της για τη δολοφονία του Καίσαρα (ή: να δολοφονήσει τον Καίσαρα), ζήτησε ένα μαχαιράκι μανικιουρίστα δήθεν (ή: τάχα) για να κόψει τα νύχια της και αυτοτραυματίστηκε με αυτό, καθώς (ή: που) της γλίστρησε δήθεν τυχαία. Έπειτα ο Βρούτος, αφού (ή: που) τον κάλεσαν (ή: κλήθηκε) στην κρεβατοκάμαρα (της) από τις φωνές (ή: τα ξεφωνητά) των υπηρετριών (ή: που οι υπηρέτριες τον κάλεσαν στην κρεβατοκάμαρά της με ξεφωνητά), ήρθε για να τη μαλώσει, γιατί (ή: που) τάχα (ή: κατά τη γνώμη του) είχε κλέψει την τέχνη του μανικιουρίστα.
……………………………………………………………………………………………………………………………
Β1.α.
parem : pari
diu : diutius
inopes : inopum
hoc : haec
quos : quo
neutris : neuter
cultellum : cultelli
unguium : ungues
se: : mini
eam: eius
B1 β. «Id exemplum sutorem quendam incitavit»
Ea exempla sutores quosdam incitaverunt / incitavere.
B2.
doceret : doctu
respondebat : respondendo
solebat : solentium
perdidi : perdam
fit : faciendus
ceciderunt : casuris
fuerint : sunto
dixisse : diceremur
ferunt : fert
referre : referre
interficiendo : interfice
cognovisset : cognoscetis
elapso : elaberentur
resecandorum : resecuerit
obiurgandam : obiurgavisse
Γ1α. «postquam (Brutus) vocatus est / erat »
Η δευτερεύουσα επιρρηματική χρονική πρόταση εκφέρεται με οριστική, καθώς η πράξη μας ενδιαφέρει μόνο από χρονική άποψη (εκφράζει καθαρά μόνο τη χρονική σχέση). Συγκεκριμένα εκφέρεται με οριστική Παρακειμένου «vocatus est» (ή: οριστική Υπερσυντελίκου«vocatus erat») (όπως συντάσσεται πάντα ο χρονικός σύνδεσμος postquam), προκειμένου να δηλώσει το προτερόχρονο, σε σχέση με το ρήμα εξάρτησης ιστορικού χρόνου (venit) και αναφέρεται στο παρελθόν.
Γ1β. «Quos fidos amicos habui?»
Γ1γ.
«Homines dicunt Porciam, Bruti uxorem, cultellum tonsorium poposcisse».
Γ1δ. «quod Tarquinius dixisse fertur exulans»
Αντικαθιστώντας το ρ. «ferunt» με το ρ. «fertur», ταυτόχρονα μετατρέπεται και η σύνταξη του ειδικού απαρεμφάτου από ετεροπροσωπία σε ταυτοπροσωπία.
Συγκεκριμένα, καθώς το ειδικό απαρέμφατο «dixisse» εξαρτάται από το ρ. «fertur» που είναι προσωπικό, λεκτικό, παθητικής φωνής, το Υποκείμενο του θα συμφωνεί με το Υποκείμενο του ρήματος «fertur» σε ονομαστική, δηλαδή «Tarquinius».
Στην περίπτωση αυτή δεν ισχύει βέβαια ο λατινισμός του ειδικού απαρέμφατου, καθώς έχουμε το φαινόμενο της άρσης του λατινισμού του ειδικού απαρεμφάτου. Η σύνταξη είναι προσωπική κι έχουμε ταυτοπροσωπία.
Σε ονομαστική μετατρέπεται και η μετοχή «exulantem», επειδή είναι πλέον συνημμένη στο Υποκείμενο του απαρεμφάτου «Tarquinius».
Γ2α. «Id exemplum sutorem quendam incitat, ut corvum doceat parem salutationem».
Βλέπουμε ότι εδώ η δευτερεύουσα ουσιαστική βουλητική πρόταση θα εκφέρεται πλέον με Υποτακτική Ενεστώτα (doceat), καθώς θα εξαρτάται από ρήμα αρκτικού χρόνου (incitat) και θα αναφέρεται στο παρόν – μέλλον.
Ισχύει ο κανόνας της ιδιομορφίας στην ακολουθία χρόνων (συγχρονισμός κύριας και δευτερεύουσας πρότασης), καθώς η βούληση είναι ιδωμένη τη στιγμή που εμφανίζεται στο μυαλό του ομιλητή και όχι τη στιγμή της πιθανής πραγματοποίησής της (συγχρονισμός δευτερεύουσας βουλητικής με την κύρια πρόταση στο μυαλό του ομιλητή).
Γ2β.
«Quodsi forte ceciderunt, tum intellegitur»
α) Quodsi forte caderent (υποτακτική Παρατατικού), tum intellegeretur (υποτακτική Παρατατικού) (Aντίθετο του πραγματικού στο παρόν)
β) Quodsi forte cecidissent (υποτακτική Υπερσυντελίκου), tum intellectum esset (υποτακτική Υπερσυντελίκου, απρόσωπο ρήμα) (Aντίθετο του πραγματικού στο παρελθόν)
Γ2γ. «Brutus ad eam obiurgandam venit»:
Δευτερεύουσα επιρρηματική τελική πρόταση: ut (Brutus) eam obiurgaret
Δευτερεύουσα επιρρηματική αναφορικο – τελική πρόταση: qui eam obiurgaret
Σουπίνο σε αιτιατική: eam obiurgatum
Υποχρεωτική Γερουνδιακή έλξη (εμπρόθετη γενική γερουνδιακού): eius obiurgandae causa / gratia.
Δείτε ακόμα: Θέματα – Απαντήσεις Πανελλαδικών Εξετάσεων 2015
____________________________________
Φροντιστήριο Μ.Ε. Φιλολογικό & Οικονομικό
Ιωαννίδης Άρης
Ντανοπούλου-Ιωαννίδου Όλγα
1ο σπουδαστήριο: Τοπάλη 15 – Δημητριάδος, 2ο σπουδαστήριο: Κ. Καρτάλη 28 –Δημητριάδος
Επικοινωνία: Τηλ.: 24210-23227, 6976796234 (Βόλος)
