«O Φιλέλληνας Άμασης της Αιγύπτου: όταν το χιούμορ και η φαντασία ήταν στην εξουσία»
Γράφει η Γιώτα Ιωακειμίδου
Ο Άμασης έζησε στην Αίγυπτο (570-526 π.χ.) και ήταν αυτός που επέτρεψε στους Έλληνες να ιδρύσουν αποικία εκεί, τη Ναύκρατι. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο είχε ιδιαίτερες σχέσεις με τους Έλληνες, είχε Ελληνίδα σύζυγο, έκανε αναθηματικές προσφορές σε Δελφούς, ανδριάντες σε πολλές ελληνικές πόλεις. Ο Ηρόδοτος υποστηρίζει ότι ο νόμος του Σόλωνα και το «πόθεν έσχες» είναι δικός του.
Ο Άμασης διέθετε σπάνια χαρίσματα, εκτός από καλός μονάρχης, είχε και χιούμορ. Οι Αιγύπτιοι λόγω της ταπεινής καταγωγής του δεν τον υπολήπτονταν και πολύ, γιατί δεν καταγόταν από σπουδαία γενιά. Σύμφωνα πάντα με τον Ηρόδοτο, χρησιμοποίησε ένα τέχνασμα με φαντασία και χιούμορ και τους κέρδισε τελικά.
Είχε λοιπόν ο Άμασης ένα χρυσό αγγείο μέσα στο οποίο έπλενε τα πόδια του αυτός και οι καλεσμένοι του. Το έσπασε και με τον χρυσό έφτιαξε ένα άγαλμα και το έστησε σε ένα καλό σημείο. Οι Αιγύπτιοι πήγαιναν και το προσκυνούσαν και έδειχναν μεγάλο σεβασμό. Μετά από αυτό τους κάλεσε και τους είπε ότι το άγαλμα φτιάχτηκε από τον ποδονιπτήρα του μέσα στον οποίο πριν ουρούσαν, έκαναν εμετό, έπλεναν τα πόδια τους οι Αιγύπτιοι. Μετά τους είπε ότι και η περίπτωση του είναι ίδια: πριν ήταν ένας απλός πολίτης, αλλά τώρα είναι βασιλιάς και τους ζήτησε να τον τιμούν και να τον σέβονται. Με αυτόν τον τρόπο τους έκανε να παραδεχτούν την εξουσία του.
Ήταν επίσης γλεντζές και καθόλου σοβαροφανής. Συνήθιζε να διεκπεραιώνει τις υποθέσεις του από τα χαράματα μέχρι την ώρα που η αγορά ήταν γεμάτη κόσμο. Μετά γλεντούσε, έπινε και έπαιζε. Οι φίλοι του τον επέκριναν και ζητούσαν να δείξει σοβαρότητα και να συμπεριφέρεται σαν βασιλιάς. Απάντησε πολύ ευθύβολα: όταν τα τόξα είναι ανάγκη να χρησιμοποιηθούν τότε τα τεντώνουν, μετά τα λύνουν, γιατί αν είναι συνέχεια τεντωμένα θα σπάσουν και όταν τα χρειαστούν δεν τα έχουν πια. Έτσι συμβαίνει και με τον άνθρωπο. Αν ασχολείται συνέχεια με τα σοβαρά θα πάθει αποπληξία ή θα τρελαθεί, γιαυτο μοιράζω τον καιρό και στα δυο. Παραθέτω το απόσπασμα: «τὰ τόξα οἱ ἐκτημένοι, ἐπεὰν μὲν δέωνται χρᾶσθαι, ἐντανύουσι· εἰ γὰρ δὴ τὸν πάντα χρόνον ἐντεταμένα εἴη, ἐκραγείη ἄν, ὥστε ἐς τὸ δέον οὐκ ἂν ἔχοιεν αὐτοῖσι χρᾶσθαι. 4 οὕτω δὲ καὶ ἀνθρώπου κατάστασις· εἰ ἐθέλοι κατεσπουδάσθαι αἰεὶ μηδὲ ἐς παιγνίην τὸ μέρος ἑωυτὸν ἀνιέναι, λάθοι ἂν ἤτοι μανεὶς ἢ ὅ γε ἀπόπληκτος γενόμενος· τὰ ἐγὼ ἐπιστάμενος μέρος ἑκατέρῳ νέμ » Ηρόδοτος βιβλιο ΙΙ §173
