«Ξενικές λέξεις στη Νέα Ελληνική»
Η γλώσσα μας έχει δεχθεί πολλές ξενικές λέξεις, που έχουν ενσωματωθεί στο λεξιλόγιό μας. Αυτές οι λέξεις, λοιπόν, δημιούργησαν κάποια προβλήματα, ιδιαίτερα στον τρόπο γραφής τους. Συγκεκριμένα:
Άλλες απ’ αυτές κατάφεραν να γίνουν τόσο ελληνικές, όσο και οι καθαυτό ελληνικές (π.χ. λουκούμι, κάστρο, ρούχο…), ενώ άλλες δεν κατόρθωσαν να «πειθαρχήσουν» στους κανόνες της γλώσσας μας (απροσάρμοστες), καθώς διατήρησαν τα ιδιαίτερα γνωρίσματα της γλώσσας τους και δεν προσαρμόστηκαν στο κλιτικό μας σύστημα (π.χ. τρακτέρ, γκόλφ…).
Οι λέξεις αυτές γράφονται με την απλούστερη μορφή – ορθογραφία τους: βίντεο, τρένο, τερακότα, Ρουσό… Σύμφωνα με τη Γραμματική της Νεοελληνικής του Μ. Τριανταφυλλίδη «οι ξενικές λέξεις μεταγράφονται φωνητικά καθώς και οι μεταχριστιανικές γενικά λέξεις και καταλήξεις ξένης καταγωγής, που γράφονται με απλά φωνήεντα και με απλά σύμφωνα», π.χ. στιλ αντί στυλ, καβγάς αντί καυγάς… (Οι παλιότερες ξενικές λέξεις που χρησιμοποιούνται επί πολλές δεκαετίες είναι προτιμότερο όμως να γράφονται με την ιστορική ορθογραφία: μαγιώ, πανώ, πορτραίτο, ντοκυμανταίρ, γιώτ.)
Άρα, στις μεταγραφές ξενικών λέξεων δε χρησιμοποιούνται ποτέ κάποια συγκεκριμένα γράμματα και συνδυασμοί γραμμάτων. Έτσι, λοιπόν, δε χρησιμοποιούνται: τα η, υ, ει, υι, οι (μόνο το ι, π.χ. πάρτι, σίριαλ),το ω (μόνο το ο, π.χ πανό ),το αι (μόνο το ε, π.χ. τρένο),το αυ, ευ (μόνο τα αβ, εβ ή αφ,εφ, π.χ. καβγάς), το διπλό σύμφωνο γγ (μόνο το γκ, π.χ. ξίγκι) και τα διπλά σύμφωνα τ τ, λλ, νν κλπ (μόνο τα αντίστοιχα απλά σύμφωνα τ, λ , ν κλπ, π.χ. Κένεντι, πίτα, χολ).
Τα ίδια ισχύουν και για τα κύρια ονόματα, π.χ. Βολτέρος, Τσόρτσιλ. [ Βέβαια, στην περίπτωση αυτή μπορεί και να ισχύσει η «αρχή της αντιστρεψιμότητας» στην αρχική τους μορφή μέσω της ορθογραφίας τους, πράγμα που σημαίνει ότι η απόδοση στα ελληνικά πρέπει να αντιστοιχεί, όσο αυτό είναι δυνατό, στη λατινική τους ορθογραφία. Υπέρ αυτής της άποψης ήταν τόσο ο Μ. Τριανταφυλλίδης, όσο και ο σύγχρονός μας Μπαμπινιώτης. Έτσι, το σωστό, τελικά, είναι να γράφουμε: Βολταίρος, Σαίξπηρ, Κέννεντυ, Μπωντλαίρ.]
Οι ξενικές λέξεις που έχουν «ελληνοποιηθεί» (με ελληνικές καταλήξεις, πτώσεις …) πρέπει να γράφονται πάντα με την ιστορική τους ορθογραφία, π.χ. Ζυρίχη, Ρώμη, κομμουνισμός…
Βέβαια, οι κανόνες αυτοί δεν τηρούνται πάντα. Για πολλές από τις προηγούμενες λέξεις, υπάρχει μια άλλη – εξίσου αποδεκτή – γραφή, που προσπάθησε να μεταφέρει στην Ελληνική τα γράμματα των αντίστοιχων ξενικών π.χ. τραίνο, Ρουσσώ, μοτοσυκλέττα, σωβινισμός…
Οι ξένες λέξεις που χρησιμοποιούνται σε ένα κείμενό μας πρέπει να γράφονται πάντα στη γλώσσα μας, με ελληνικούς χαρακτήρες (κόνσεπτ και όχι concept). Όμως μερικές φορές «επιτρέπεται» και η λατινική γραφή τους, ιδίως όταν πρόκειται για λέξεις διεθνείς ή για λέξεις που δύσκολα μεταφράζονται με ακρίβεια στη νέα ελληνική. Το ίδιο ακριβώς ενδέχεται να ισχύσει και για κύρια ονόματα.
Συμπέρασμα: το τοπίο συνεχίζει να είναι θολό…
___________________________________
Βιβλιογραφία:
1.Νεοελληνική Γραμματική, Αναπροσαρμογή της Μικρής Νεοελληνικής Γραμματικής του Μανόλη Τριανταφυλλίδη, Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων, Αθήνα 1985 .
2. Γραμματική Νέας Ελληνικής Γλώσσας Α’, Β’, Γ’ Γυμνασίου
Χρ. Κλαίρης & Γ. Μπαμπινιώτης, Γραμματική της Νέας Ελληνικής Γλώσσας, Αθήνα 2005: Ελληνικά Γράμματα.