«Μανούτε Μπολ: Ένας γίγαντας και έκτος γηπέδου» του Αλέξανδρου Κουτούβελα«Μανούτε Μπολ: Ένας γίγαντας και έκτος γηπέδου»

horizontal-bar-posts-small
Αλέξανδρος Κουτούβελας

 

Γράφει ο Αλέξανδρος Κουτούβελας
horizontal-bar-posts-small

Με ύψος 2.31 μέτρα, ο Μανούτε Μπολ άφησε τη δική του ιστορία στο NBA. Αλλά πάνω και πέρα απ’ όλα άφησε το στίγμα του στη χώρα του, βοηθώντας πάρα πολύ κόσμο. Το όνομά του σημαίνει «ξεχωριστή ευλογία» και πράγματι ο Μπολ ήταν ευλογία για το Σουδάν. Δυστυχώς, η ζωή του τελείωσε πολύ γρήγορα, στα 48 του χρόνια, πολύ πριν προλάβει να τελειώσει το ανθρωπιστικό του έργο. 

Ο Μανούτε Μπολ γεννήθηκε ως γιος του αρχηγού της φυλής των Dinkaστο Σουδάν και ως παιδί πρόσεχε τα ζώα της οικογένειας, σκοτώνοντας μάλιστα κάποια στιγμή ένα λιοντάρι που επιτέθηκε στο κοπάδι με ακόντιο, όπως ο ίδιος έχει επαναλάβει πολλές φορές σε συνεντεύξεις του.Το μπάσκετ το ξεκίνησε το 1978, σε ηλικία 16 ετών, και έπαιξε αρκετά χρόνια σε ομάδες του Σουδάν. Ένας προπονητής πανεπιστημίου της περιοχής τον έπεισε να ταξιδέψει στις Η.Π.Α. για να παίξει μπάσκετ. Εκεί, το 1983 ο Μανούτε Μπολ επιλέχθηκε από τους Σαν ΝτιέγκοΚλίπερς στον 5ο γύροτου ντραφτ. Όμως, το NBA ακύρωσε την επιλογή, κρίνοντας ότι ο Μπολ δεν είχε δικαίωμα να μπει στο ντραφτ. Μετά τον κάλεσε το κολέγιο Κλίβελαντ Στέιτ, όμως εκεί δεν έπαιξε ποτέ, καθώς το μπασκετικό πρόγραμμα του κολεγίου τέθηκε υπό επιτήρηση για δύο χρόνια, επειδή βοήθησε οικονομικά τον Μπολ και άλλους δύο Αφρικανούς παίκτες. Τελικά, έπαιξε τη σεζόν 1984-85 στο κολέγιο 2ης κατηγορίας του Μπρίτζπορτ. Το 1985 ο Μπολ επιλέχθηκε στο νούμερο 31 του ντραφτ από τους Ουάσινγκτον Μπούλετς. Έπαιξε 10 χρόνια στο NBAπροτού ένας σοβαρός τραυματισμός τον αναγκάσει να αποσυρθεί σε ηλικία 33 ετών το 1995. Έπαιξε σε Μπουλετς, Γκόλντεν Στέιτ Ουόριορς, Φιλαντάλφια Σίξερς και Μαϊάμι Χιτ. Ο Μπολ ήταν υπερβολικά αδύνατος και πολλές φορές αντιμετώπιζε τεράστια προβλήματα στην άμυνα με δυνατούς σέντερ. Όμως, ήταν ο άνθρωπος που ανήγαγε τις… τάπες σε άλλο επίπεδο, τρομοκρατώντας αντιπάλους για 10 χρόνια στο NBA. Επίσης, κατά τη διάρκεια της καριέρας του βελτίωσε πολύ το… σουτ τριών πόντων, τόσο ώστε να έχει 31% στην τελευταία «γεμάτη» σεζόν του. Ο Μπολ είχε μετρηθεί 2.31 χωρίς παπούτσια και ήταν τότε ο ψηλότερος παίκτης που είχε παίξει στο NBA. Πλέον, είναι ο 2ος ψηλότερος πίσω από τον Γκιόργκε Μουρεσάν. Όμως, παραμένει ο παίκτης με το μεγαλύτερο άνοιγμα χεριών στην ιστορία του NBA, αφού το άνοιγμα των χεριών του έφτανε στα 2.59 μέτρα!

Η ζωή του Μανούτε Μπολ μετά το NBA είναι ένας διαρκής αγώνας να βοηθήσει τους συμπατριώτες του. Ίδρυσε το RingTrueFoundation, όπου και δώρισε τα περισσότερα από τα χρήματα που είχε βγάλει στο NBA (υπολογίζεται περίπου 3.5 εκατομμύρια δολάρια), με σκοπό να βοηθάει τους χριστιανούς του Σουδάν, αλλά και τους πρόσφυγες με φάρμακα και τρόφιμα. «Ήταν το 1991 όταν για πρώτη φορά είδα το Σουδάν να αναφέρεται στην αμερικανική τηλεόραση, όταν η κυβέρνηση σκότωνε το λαό μου. Είπα ‘δεν μπορεί να είναι δίκαιο αυτό, πρέπει κάτι να κάνω’. Αποφάσισα να γίνω μαχητής. Ένιωσα ότι είχα βγάλει πολλά λεφτά και ότι έπρεπε να προσφέρω στους συνανθρώπους μου».Το 2001 του πρόσφεραν τη θέση του Υπουργού Αθλητισμού στην κυβέρνηση, θέση που αρνήθηκε, καθώς προϋπόθεση γι’ αυτή ήταν να ασπαστεί το ισλάμ (ο Μπολ ήταν χριστιανός). Αργότερα του απαγορεύτηκε η έξοδος απ’ τη χώρα, καθώς κατηγορήθηκε ότι υποστήριζε τους χριστιανούς επαναστάτες (των οποίων ηγούνταν οι Dinka, η φυλή του), τον Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό του Σουδάν. Για να μπορέσει να πάρει βίζα, η κυβέρνηση του ζήτησε έξτρα λεφτά, τα οποία και μαζεύτηκαν με έρανο στις Η.Π.Α. από ανθρώπους που θαύμαζαν το φιλανθρωπικό του έργο, με αποτέλεσμα ο Μπολ και η οικογένειά του να μπορέσουν μετά από 6 μήνες να διαφύγουν στην Αίγυπτο. Από εκεί μετέβησαν στις Η.Π.Α. όπου θεωρήθηκαν θρησκευτικοί πρόσφυγες. Πέραν του Οργανισμού που ίδρυσε, ο Μπολ έλαβε μέρος και σε αναρίθμητες φιλανθρωπικές εκδηλώσεις, όπως ο SudanFreedomWalk (Περίπατος της Ελευθερίας του Σουδάν) το 2006, που είναι παρέλαση τριών εβδομάδων από το κτίριο του Ο.Η.Ε. στη Νέα Υόρκη μέχρι το Καπιτώλεο στην Ουάσινγκτον. Συμμετείχε σε αγώνα μποξ, έκανε τον τζόκεϊ σε κούρσα, έπαιξε χόκεï στον πάγο, χωρίς να έχει ξανανέβει σε πατίνια πάγου, όλα αυτά για να στείλει τα χρήματα από τις εκδηλώσεις στη χώρα του και τους συνανθρώπους του. Ποτέ δεν δίστασε να κάνει κάτι, όσο γελοίο κι αν ακουγόταν, γιατί τα προβλήματα της πατρίδας του ξεπερνούσαν κατά πολύ την όποια ανάγκη για… επιφανειακή αξιοπρέπεια είχε. Γιατί όποιος τον έβλεπε πάνω στο άλογο ή με πατίνια ποτέ δεν σκεφτόταν τον «κλόουν», αλλά πάντα την αξιοπρέπεια ενός ανθρώπου που τα έδωσε όλα για τους συνανθρώπους του.

Μανούτε Μπολ

Τα δημοσιεύματα για την καταληκτική πάθηση του Μανούτε Μπολ είναι λίγο συγκεχυμένακαι δεν επιτρέπουν να σχηματίσουμε μία ολοκληρωμένη εικόνα τη νόσο που αποτέλεσε την αιτία θανάτου του. Οι πηγές μιλούν περί συνδρόμου Stevens-Johnson και οξείας νεφρικήςανεπάρκειας. Το σύνδρομο Stevens-Johnson είναι μια σχετικά σπάνια (περίπου 25000 νέες περιπτώσεις ανά έτος) δερματολογική νόσος που μπορεί να προκαλέσει διαταραχές από ποικίλα όργανα του σώματος, όπως και οι νεφροί. Η αιτιολογία του συνδρόμου δεν είναι πλήρως ξεκαθαρισμένη, αλλά φαίνεται ότι αρκετά φάρμακα (ορισμένα από τα οποία χρησιμοποιούνται ευρέως) σχετίζονται με την εμφάνισή του. Ορισμένα φάρμακα που εμπλέκονται στην αιτιολογία του Stevens-Johnson μπορεί να χρησιμοποιούνται στη θεραπεία νεφρικών παθήσεων. Επιπλέον, γράφτηκε ότι ο Μπολ είχε χάσει μεγάλες επιφάνειες από το δέρμα του λόγω του συνδρόμου. Στην πραγματικότητα, το Stevens-Johnson προκαλεί αποκόλληση της επιδερμίδας σε λιγότερο από το 10% της επιφάνειας του δέρματος, σχετίζεται με λήψη φαρμάκων σε ποσοστό 50%, ενώ είναι θανατηφόρο σε λιγότερο από το 5% των ασθενών. Άρα, αν θελήσουμε να επιχειρήσουμε μία ιατρική υπόθεση, βασισμένοι στα (έστω λιγοστά) υπάρχοντα δεδομένα, ο Μανούτε Μπολ είναι πιθανότερο να έπασχε από Τοξική Επιδερμική Νεκρόλυση, μια δερματολογική διαταραχή του τύπου του Stevens-Johnson αλλά βαρύτερη, η οποία προκαλεί αποκόλληση δερματικών εστιών σε ποσοστό άνω του 30%, σχετίζεται με φάρμακα στο 80% των περιπτώσεων, ενώ έχει βαρύτερη εξέλιξη και μεγαλύτερη θνητότητα από το τυπικό Stevens-Johnson. Σε κάθε περίπτωση, η βαρύτητα της δερματολογικής κατάστασής του, η επιπλοκή της με νεφρική προσβολή και η πλημμελής αντιμετώπισή της, οδήγησαν στο μοιραίο.

Έτσι ήταν. Μέχρι το τέλος της ζωής του, ο Μπολ μαχόταν καθημερινά για ένα καλύτερο Σουδάν. «Όταν λες σε εμάς στο Σουδάν τη λέξη ‘Μανούτε’, σκεφτόμαστε όλα τα πράγματα που έκανε για να βοηθήσει τον κόσμο… δεν σκεφτόμαστε για το μπάσκετ, παρά μόνο αργότερα. Όλα όσα έκανε και δεν είχε ανάγκη να τα κάνει. Δεν θα ήταν χαρούμενος αν δεν βοηθούσε όλον αυτόν τον κόσμο» (Λούολ Ντενγκ). Και αυτό ήταν το μεγαλύτερο κατόρθωμα του Μανούτε Μπολ, που δεν ήταν απλά ένας παίκτης του NBA,ήταν ένας τεράστιος άνθρωπος, με το μεγαλείο της ψυχής του να ξεπερνά το ύψος του.