«Eις το πυρ το εξώτερον και η Λογοτεχνία…»
Γράφει ο Άρης Ιωαννίδης
Όχι που θα γλύτωνε η Λογοτεχνία από τα νύχια του άκρατου τεχνοκρατικού προσανατολισμού που τείνει να λάβει – αν δεν έχει λάβει ήδη – η εκπαίδευσή μας. Πάνω που λέγαμε ότι ίσως η Λογοτεχνία αποκτήσει μία άλλη διάσταση στο χώρο της εκπαίδευσής μας, γελαστήκαμε. Με μία απλή, λιτή ανακοίνωση το Υπουργείο – για μια ακόμη φορά – μας άφησε άναυδους, αποσύροντας τη Λογοτεχνία από τα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα της «παλιάς» Τεχνολογικής και Θετικής κατεύθυνσης, την είσοδο της οποίας κάποτε είχε εξαγγείλει με τυμπανοκρουσίες.
Κάποιοι ενδεχομένως θα αρχίσουν να εξαπολύουν μύδρους κατά των Φιλολόγων, που αντιδρούν στην απόσυρση του συγκεκριμένου μαθήματος. Δεν πρέπει να βιαστούν, γιατί όπως εξελίσσεται η κατάσταση στα σχολεία μας ίσως στο μέλλον κληθούν Θεολόγοι, Κοινωνιολόγοι, Γυμναστές, ακόμη και… Μαθηματικοί να διδάξουν το συγκεκριμένο μάθημα. Ποιος ξέρει;
Καλό είναι να προσεγγίσουμε το θέμα πολυπρισματικά, ακόμη κι από την πλευρά του υποψηφίου. Η αλήθεια είναι ότι για ένα μαθητή της Γ΄ Λυκείου που αφιερώνει το μεγαλύτερο μέρος του διαβάσματος του σε μαθήματα όπως τα Μαθηματικά και η Φυσική, δε θα ήταν και ιδιαίτερα ευχάριστη η ενασχόληση του με τη Λογοτεχνία. Θα ήταν όμως μια ευχάριστη νότα ίσως μέσα στο λαβύρινθο των τύπων, των εξισώσεων, των ασκήσεων. Άλλωστε δε θα ήταν καθόλου κακό να έρθει σ’ επαφή με ένα αντικείμενο που στο κάτω κάτω μας χάρισε και δύο Νόμπελ στο παρελθόν και ίσως εξοικειωθεί μαζί του, ώστε να αποτελέσει για το μελλοντικό επιστήμονα μια γόνιμη κι εποικοδομητική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου του. Λίγο συναίσθημα στη ζωή μας δε θα ήταν και κακό .
Η εκπαίδευσή μας οφείλει να υπηρετεί τις αρχές της ανθρωπιστικής παιδείας. Δεν προετοιμάζει μόνο επιστήμονες, αλλά πάνω από όλα ανθρώπους κριτικά σκεπτόμενους, δημοκρατικούς, με ενδιαφέροντα και γόνιμη σκέψη. Απορώ βέβαια πως μπορεί να επιτευχθεί κάτι τέτοιο από τη στιγμή μάλιστα που η Γλώσσα – σε όλα τα επίπεδα και μορφές – έχει ελαφρώς παραγκωνιστεί. Δε θα ήταν κακό σε καμία περίπτωση το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας να αποτελέσει για όλους αδιακρίτως τους μαθητές ένα χώρο γόνιμης και δημιουργικής σκέψης, συνοδευόμενο από επιλεγμένα κείμενα και ποιήματα από το χώρο της Λογοτεχνίας μας. Ας το δούμε τέλος πάντων κι ως ένα ελάχιστο φόρο τιμής προς όλους εκείνους τους ανθρώπους που μας συντρόφευσαν και συνεχίζουν να μας συντροφεύουν, χαρίζοντάς μας ατέλειωτα ταξίδια με τη φαντασία μας σε χώρους που μόνο ένας λογοτέχνης μπορεί να μας ταξιδέψει.
